Eijsselsteijn, Ben van
Bernard van Eijsselsteijn, Nederlands dichter, proza- en toneelschrijver en
criticus (Hellevoetsluis 22.1.1898 - Sliedrecht 13.8.1973). Zoon
van een marine-arts die later geneesheer-directeur van het Academisch Ziekenhuis in
Groningen werd. Van Eijsselsteijn is een neef van de schrijfster Lidy
van Eijsselsteijn, van wie hij samen met W. Enzinck de bundel
Gedichten 1947-1965 samenstelde. Zelf begon hij als journalistiek medewerker
van het Utrechtsch Dagblad, waar P.H. Ritter jr. zijn mentor was. Korte tijd werkte hij bij het
Dagblad voor Gouda en vervolgens als journalist, criticus en kunstredacteur van de Haagsche
Courant tot aan zijn pensionering.
Als dichter debuteerde Van Eijsselsteijn met de bundel Om 't hooge licht (1923),
pas in 1951 gevolgd door de gedichten in Momento grazioso. Van Eijsselsteijn
laat zich daarin kennen als een romanticus met een sterk kosmisch bewustzijn. Als schrijver
legde hij zich echter vooral toe op romans, essays en toneel. Het meest bekend werden zijn
romans Tusschen Zuiderkruis en Poolster (1937), Dorre grond
(1942), Verweerde stenen (1955) en Poort der genade (1964), die in
vele talen vertaald werden. Voorts schreef hij essays over E.T.A. Hoffmann, met wie hij zich
verwant voelde, en Goethe. Van zijn toneelstukken werden De duivel op aarde
(1931), De dubbelganger (1944) en Bazuinen om Jericho (1950) ook
in het buitenland opgevoerd. Van Eijsselsteijns veelzijdige productie blijkt ook uit de vele
genres die hij beoefende. Daartoe behoren detectives (Het raadsel van den dertienden
december, 1926), filmscenario's, novellen (De terugkeer, 1948),
dansspelen, biografieën (Fie Carelsen, 1948) en rijmprenten (Geoffrey
Chaucer, 1957). Zijn laatste roman, een historische roman over Paus Benedictus XIII,
verscheen postuum onder de titel Paus Maan (1973).
Literatuur: Oosthoek; WP-lexicon; W. Enzinck (red.). Boek der vriendschap (1958);
H. Prakke, ‘Bernard van Eijsselsteijn’, levensbericht, in: Jaarboek Mij Ned. Letterkunde
1974-1975 (1976), p. 38-57.
G.J. van Bork
[aangevuld, januari 2004]