De Nederlandse en Vlaamse auteurs

Tondalus' visioen

Titel van vijf versch. Middelnederlandse bewerkingen, die teruggaan op het Latijnse Visio Tungdali, dat kort na 1148 door een Ierse monnik, Marcus geheten, in Regensburg op schrift werd gesteld. Drie prozavertalingen zijn in zeven hss. overgeleverd, waarvan een aantal ook St. Patricius' vagevuur bevatten. De oudste dateert uit 1387. Verder is er een gedrukte vertaling, die teruggaat op de Latijnse bewerking van de Visio Tungdali door Vincent de Beauvais (ca 1244). Hiervan zijn vijf drukken bekend, de oudste uit 1482. Voorts zijn er een rijmfragment en een complete berijmde vertaling bewaard gebleven.

Tondalus is een ridder die een visioen krijgt van de hel en de hemel waarna hij zich van zijn zondig leven bekeert.

Uitgaven:

R. Verdeyen en J. Endepols (ed.), Tondalus' visioen en St. Patricius' vagevuur (1914-1917); R. Verdeyen (ed.), Tondalus' Visioen (1921); A.T.W. Bellemans (ed.), Tondalus' visioen (1945).

Literatuur:

A.G. van Hamel, `Tondalus' Visioen en St. Patricius' Vagevuur', in Neophilologus (1919); N.F. Palmer, The German and Dutch Translations of the `Visio Tundali' and their Circulation in the Later Middle Ages (1975, 1982); H.W. Steemers, Hieronymus Bosch. Een interpretatie van zijn Laatste Oordeel's triptiek te Wenen aan de hand van Middelnederlandse literaire bronnen (1978).

[F. van Thijn]