De Nederlandse en Vlaamse auteurs

Speliers, Hedwig

Eig. Edwig Nestor Leon, Vlaams dichter, essayist en criticus (Diksmuide 12.6.1935). Was leraar. Hoewel zijn eerste dichtbundels reeds een origineel, eigenzinnig en weerbarstig talent lieten vermoeden (Ons bergt een cenotaaf, 1961; Een bruggehoofd, 1963) kwam Speliers voorgoed in de belangstelling door zijn aandeel in de `gestencilde revolutie' en zijn medewerking aan het tijdschrift Bok (1963-1964), waaruit belangrijke kritische en polemische publikaties voortvloeiden.

Als dichter is Speliers niet alleen belangrijk wegens zijn heel aparte plaats in de post-experimentele richting, o.m. door de sterk metaforische poëzie met constructivistische en rationele inslag, maar ook door de theoretische grondslagen waarop zijn vers berust. Van meet af aan legde Speliers de nadruk op de structurele eenheid van de bundel, waarvan de versch. geledingen en onderdelen slechts in de globale context volledig kunnen worden verklaard. Dat geldt met name voor het woord, dat bij hem een uiting van een sterk universeel werkelijkheidsbegrip is, waarin zowel persoonlijke, emotionele aandelen als cultuurhistorische componenten liggen samengevat.

In het essay De ongeleefde lijnen van ons lichaam, of Het metaforische denken (1975-1976) wordt een afgeronde poëtica ontworpen. Het gedicht is `tot metafoor gestolde gedachtenformatie'. Dit is het uitgangspunt voor nog strakkere linguïstische benaderingen van de poëzie, met name via het fonologische, syntactische en semantische niveau, waardoor de subjectiviteit van de poëzie en het poëtisch beleven een objectieve basis krijgen.

Werken:

Exotische diergedichten (1957), p.; Wij, galspuwers (1965), essay; Omtrent Streuvels. Het einde van een mythe (1968), essay; De astronaut (1968), p.; Afscheid van Streuvels (met G. Adé, G. Wildemeersch en A. Godfroid, 1971), essay; Horrible dictu (1972), p.; Ten zuiden van (1973), p.; Leven met Lorenz (1973), p.; Die verrekte gelijkhebber (1973), essay; Gerard Cornelis van het Reve en De groene anjelier (1973), essay; De mens van Paracelsus (1977), p.; Van het wolkje af (1980), p.; Het heraldieke dier (1983), p.

Literatuur:

M. Rutten, Tellurisch, barok, antiek in de Nederlandse dichtkunst. Achterberg en Burssens voorbij (1967); G. Segers, `H.S.', in Revolver, 1 (1968), interview; F. Depeuter, `H.S.: Cycloop aan de overkant', in Ons Erfdeel, xiii, 2 (1969-1970); M.J.G. de Jong, Over kritiek en critici (1977); H. Brems, `De vooralsnog versmade metaforen', in Al wie omziet. Opstellen over Nederlandse poëzie 1960-1980 (1981); J. Theunynck, Een kritische monografie over H.S., `Een wordend Zelf, onsplitsbaar met het woord verweven' (1981); W. Delestrez, in Ambrozijn, 4 (1983-1984), interview.

[P. van Aken]