De Nederlandse en Vlaamse auteurs

Spel vanden Heilighen sacramente vander Nyeuwervaert, Het

Oudste overgeleverde zo genoemd mirakelspel. Het dateert uit de 15de eeuw (vermoedelijk 1463) en is overgeleverd in een hs. van tussen ca 1500 en 1540. Het spel is gebaseerd op een niet overgeleverde kroniek over het sacrament. In hetzelfde handschrift waarin Het Spel is overgeleverd, komt ook een afschrift van die kroniek voor. Daarnaast bevat het de regel van de Broederschap van het Heilige Sacrament, een gedicht van Anthonis de Roovere en zijn beroemde refrein Lof van den heylighen sacramente.

Het Spel vanden heilighen Sacramente behandelt de wonderen die gebeuren door een hostie. Het bevat zeven taferelen, die afgewisseld worden met scènes waarin onder andere duiveltjes optreden.

In het algemeen wordt Het Spel toegeschreven aan Jan Smeken.

Zie ook Roovere, Anthonis de; Smeken, Jan

Uitgaven:

H.E. Moltzer, in De Middelnederlandsche Dramatische Poëzie (1875); P. Leendertz, in Middelnederlandsche Dramatische Poëzie (1907); W.J.M.A. Asselbergs en A.P. Huysmans (ed.), Het Spel vanden heilighen Sacramente vander Nyeuwervaert (1955).

Literatuur:

L.C. Michels, in Tijdschr. v. Nederl. Taal- en Letterk. (1931); A. Ampe, `Bij een heruitgave van "Het Spel vanden Heilighen Sacramente vander Nyeuwervaert"', in Ons Geestelijk Erf (1955); A. Maas, `Tspel vanden heylighen sacramente vander Nyeuwervaert', in De Vacature, 77 (1965); M. de Koning, `Het Spel vanden H.S. vander N.', in Jaarb. Oudheidk. Kring `De Ghulden Roos', 27 (1967); A. Maas, `Anton van Duinkerken aan het woord', in De Vacature, 80 (1968); Idem, `Enige hypothesen betreffende Tspel vanden Heylighen Sacramente vander Nyeuwervaert', in Levende Talen (1970); Z.H. de Groot, J.G. Kruyt en J. van de Pol, `Tijdsverloop en vorm in Het Spel v.d. H.S. v.d. N.', in Spektator, 4 (1974-1975); C.F.P. Stutterheim, `Onderzoek naar corruptie in Nyeuwer-

[p. 539]

vaert', in Tijdschr. v. Nederl. Taal- en Letterk., 92 (1976).

[F. van Thijn]