De Nederlandse en Vlaamse auteurs

Helvetius van den Bergh, P.T.

Eig. Pieter Theodoorus, Noordnederlands toneelschrijver (Zwolle 13.2.1799-'s-Gravenhage 10.10.1873). Van goede afkomst (zijn vader was beroepsmilitair), genoot hij een gedegen, klassieke, maar niet-universitaire opleiding; na de voltooiing van zijn studie kreeg hij een betrekking als ambtenaar bij het provinciaal bestuur van Zuid-Holland; reeds spoedig openbaarde zich een aantal kwalen, die hem uiteindelijk het werken geheel onmogelijk maakten; vanaf 1839 leefde hij ambteloos, eerst in Wijk bij Duurstede, vervolgens in Vianen, daarna in Utrecht en ten slotte in 's-Gravenhage, waar hij in 1865 nog in het huwelijk trad met Maria Francina Briedé (1826-1880).

Zijn grootste roem dankt hij aan zijn debuut, het in vlotte alexandrijnen geschreven blijspel De neven (1837). Het stuk werd met veel succes ten tonele gebracht en kreeg allerwegen lovende kritieken. Veel minder bijval oogstte hij met zijn tweede blijspel Hieronimus Jamaar (1838), en het daaropvolgende stuk, De nichten (1841), werd zelfs een regelrechte flop. Gekrenkt door de publieke miskenning en door een lafhartig schotschrift van iemand die zich bediende van het pseudoniem Lammert Plat, Aan de maker van het blijspel De

[p. 264]

nichten (1841), besloot Van den Bergh zich niet meer aan het schrijven van toneel te wagen.

Werken:

Gesprek over De nichten (1842); Proza en poëzy (1853); Lied aan Utrecht (1855).

Literatuur:

W.J. van Zeggelen, `Levensbericht van P.T.H.v.d.B.', in Levensber. der afgestorvene medeleden van de Mij der Nederl. Letterk. 1874 (1874); Cd. Busken Huet, `H.v.d.B.', in Litt. Fant. en Krit., dl. 2 (z.j.); A.C. van Waveren, P.T.H.v.d.B. (1925), diss.

[D. Welsink]