De Nederlandse en Vlaamse auteurs

Dautzenberg, Johan Michiel

Vlaams dichter (Heerlen 6.12.1808-Elsene 4.2.1869). Was achtereenvolgens werkzaam als secretaris, notarisklerk, (hulp)onderwijzer, huisleraar en boekhouder. Hoewel afkomstig uit Nederlands Limburg, was hij `de eerste volkomen-bewuste letterkundige in Vlaanderen' (A. Vermeylen). In 1850 gaf hij een bundel Gedichten uit. Zijn Verspreide en nagelaten gedichten werden in 1869 uitgegeven door zijn schoonzoon F. de Cort.

Zijn gedichten verraden sterke Duitse invloed. Hij vertaalde Loverkens van Hoffmann von Fallersleben. Voor sommige gedichten gebruikte hij een middeleeuws aandoende taal, maar later zocht hij het meer in de klassieke oudheid en schreef sapphische strofen en hexameters, zoals hij had besproken in zijn Beknopte prosodie der Nederduitsche taal (1859). Hij vertaalde de Oden van Horatius, die echter veel later (1923) werden gepubliceerd.

Door zijn voor die tijd ongewone metriek oefende hij invloed uit op andere Vlaamse dichters. Zijn poëzie is fris en naïef, soms

[p. 161]

sentimenteel, soms vrolijk maar nooit weemoedig.

In 1857 richtte hij het tijdschrift De Toekomst op, dat hij tot zijn dood redigeerde en waarin hij vooral over opvoeding en onderwijs schreef.

Werken:

De doop (1867); De moriljen (1867).

Uitgave:

Bloemlezing uit zijn werken (1908), met levensbericht en inl. door A. Sauwen.

Literatuur:

L. Schols, `Levensschets van J.M.D.', in Publications de la Société hist. et arch. de Limbourg, dl. 6 (1869); H.J. Eymael, J.M.D. Toespraak bij de herdenking van 's dichters honderdsten geboortedag (1908); J. Boucherij, `De dichter J.M.D.', in Versl. en Meded. der Kon. Vl. Acad. (1908); M. Sabbe, `Dautzenbergiana', in Versl. en Meded. der Kon. Vl. Acad. (1922); A.E. van Beughem, J.M.D., 1808-1869. Schets van zijn strijd op taal- en letterkundig gebied (1935); L. Valcke, `J.M.D. Eén lid van het Klaverblad Van Duyse, Van Dam, D.', in Wetenschappelijke tijdingen, 32 (1973); L. Swerts, `De vernieuwer J.M.D.', in Papieren vogels (1978).

[J. Vercammen]