De Nederlandse en Vlaamse auteurs

Christemeijer, Jan Bastijaan

Noordnederlands prozaschrijver en dichter (Amsterdam 10.4.1784-Utrecht 1.1.1872). Was ambtenaar bij het provinciaal bestuur van Utrecht en medewerker aan versch. periodieken. Publiceerde in tal van boekuitgaven zijn verhalen, vertellingen en anekdotes alsmede een beschrijving van de Stichtse Lustwarand, die nog steeds historische waarde heeft.

Grote vermaardheid kreeg hij door zijn aan oude oorkonden ontleende verhalen over de misdaad zoals Belangrijke tafereelen uit de geschiedenis der lijfstraffelijke regtspleging [...] (1819), dat door nieuwe delen gevolgd werd en vaak werd herdrukt. Op een boeiende maar wel wat wijdlopige en moraliserende wijze gaf hij hierin een beeld van de toenmalige wereld van oplichterij, prostitutie, misdaad enz. Het werden uitvoerige vertellingen, die op de latere criminele bellettrie vooruitlopen. Een gemoderniseerde bloemlezing uit 1963 (De galerij der 20 schoonheden) geeft slechts een oppervlakkige indruk van dit eens zo populaire proza.

Werken:

De wiskunde (1818), p.; Oorkonden uit de gedenkschriften van het strafrecht (1820); Verscheidenheden (1821); Kleine vertellingen (1824); Nieuwe tafereelen uit de geschiedenis der lijfstraffelijke regtspleging (1828); Vaderlandsche uitboezemingen (1830), p.; Landelijk

[p. 136]

schoon in het Sticht van Utrecht (1836); Het lustoord tusschen Amstel en Grebbe, 2 dln. (1837); Hulstbloemen (1837), p.; Nieuwe bijdragen tot de geschiedenis van het strafregt (1838); Mengeloogst (1841); Merkwaardigheden uit het gebied der menschelijke lotgevallen, 2 dln. (1857); Pijp en cigaar in proces (1861), p.; Verhalen uit ons volksleven (1863); Herinneringen van een oudstrijder van 1813-1815 (1865).

[G.W. Huygens]