Gedichten
(1861)–Pieter Joost de Borchgrave–
Auteursrechtvrij
[pagina 181]
| |
De verwoesting van Jerusalem.Voorwerp:‘Zeg Wie den ondergang van Jebus volk en stad
‘Door Teeknen heeft voorzeyd; zeg ook Wie 't kwam bestryden,
‘En wat 't verschrikklykst was wat hun dien kryg deed lyden,
‘Aleer des vyands magt hun wal veroverd had;
‘Zeg nog wat d'oorzaek was van 't Noodlot, in uw Lied:
‘Maek Helden versen, maer ga boven honderd niet.
| |
Bekroond met den eersten gonden Erreprys Door het Letterkundig Genootschap van Yper, gekend onder de spreuk: Wysheyd volmaekt Kunst,
| |
[pagina 182]
| |
Uw Schaer, door kunst ontzield, o schrandre Yperlingen!
Nopt myne Luyt om na uw lauweren te dingen:
Moog ze, op dit plegtig uer, haer grootsche toonen slaen!
Moog zy, van Israël aenhoorend 't dof getraen,
Vry schetsen hoe Gods toorn, sints eeuwen lang gebonden,
U, Sion's gryze vest! zoo yslyk heeft verslonden,
En hoe, door bloed en vlam, uw snoode Jodenrot
Een Godsmoord heeft geboet in zyn rampzaelig lot!
Schoon 't dwaelziek Jodendom, in Gods onfaelbre blaedren,
De welverdiende straf van zyn voorvaeders Vaedren
En Salems ondergang zoo wreed zag afgemaeld,
Zelfs onvermydlyk zyn' verdelging zag bepaeld,
'T sloeg een onmenschlyk hand op 's Heylands tedre leden:
'T heeft, in zyn woed, God's Zoon, na duysend yslykheden
En, toen zyn kruyn aen doornen bloedde, op 't Spitskalvaer
Gespykerd aen een Kruys, als Staets- en Landverraêr!...
Noch godsdienst, waerschuwing, noch d'uytspraek der Profeten
Niets, niets vond invloed op hun vrevelig geweten,
Waer nyd en roekloosheyd haer troon gevestigd had.
Men ducht geen ondergang voor priestren, volk noch stad,
Schoon Daniël, Gods tolk, met teekenen en wondrenGa naar voetnoot(1)
Zyn' stem, doch te vergeefs, by hun sints lang liet dondren,
En dat zelfs Hy, wiens leven was een martelstryd,
Aen dit halsstarig volk hun rampen had voorzeyd.
| |
[pagina 183]
| |
Doch, 't vuer der muytery aen s'afgronds gloed onsteken
Komt, als een' helsche vlam, door Sion's vest te breken;
Elk burger word, door tweespalt, als een bloedharpy,
Elk's woning word een plaets van wreede moordery.
Geen eerbied meer, o Neen, voor echt- of vriendschapsbanden;
Men slaet op 't Priesterdom de bloedbesmeurde handen,
Men dringt den Tempel in, men bonst d'altaeren om,
En - 't bloed spat op den drempel van het Heyligdom.
Men durft zich op Gods dienaer, hoe onschuldig, wreken,
En U, Zacharias! U, met een dolk doorstekenGa naar voetnoot(1),
Men werpt uw ingewand den houden tot een prooy!...
Wyl 't yslyksT moordgegil, wyl 't buldrend krygsgelooy,
Begleyd met woest tempeest en schorre donderslaegenGa naar voetnoot(2)
Schynt d'aerde haer aschpunt, hoe verschrikkelyk, te ontdraegen.
Hy, wiens geregte wraek geen stervling ooyt bestryd,
Heeft voor dit snoode volk zyn straffen reeds bereyd.
Hy spreekt: Vespasiaen voelt steeds zyn boezem gloeijen,
Om, als een geessel Gods, Gods moordren uytteroeijen;
Hy ducht noch borstweêr, sterkt' noch hooggestegen slot,
Zyn vaert word niet gestremd door 's Heylands moordersrot;
Zyn zwaerd moet Jacob's zaet en zyn verstroeyde telgen
Rond Acra's vest, in hun onedel bloed verdelgen,
Wyl 't dwaelig overschot, doodangstig en beducht
Door veld en woesteny na Salems muren vlucht,
Om in het slaugennest der booze Judemiten
Doch, - te vergeefs, - een' veylge schuylplaets te genieten.
| |
[pagina 184]
| |
Maer, Titus, op zyn beurt, spoort zyne krygers aen:
Hy laet om Jebus wat zyn magtge legers slaen,
En, schoon des vyands list, zoo heymelyk bezonnen
Weet loopgracht, ram en schans, en al wat wierd begonnen
Tot voordring van 't beleg, te bryzlen nacht en dagGa naar voetnoot(1),
Weerstaet zyn heldenmoed dit nutteloos gezag.
Hy doet zyn schaer de bange Stad zoo nauw omringen
En wat en poorten sperren, dat haer muytelingen
Wier langgezolderd graen zoo roekloos wierd verbrand,
Door dorst en hongersnood zyn eensklaps aengerand.
De Pest, dit wangedrogt geteeld in d'helsche kolken,
Verspreyd zich aeklig op die wreedontaerde Volken;
Zy geesselt haer besmetting op elks bakkermat,
En - gryzaerd, gaede en kroost zyn door haer gift gevat.
De wanhoop stygt ten top: de teering doet de wangen
Besterven, rouw en dood komt hunnen boezem prangen:
De zuygling, te vergeefs, krabt om een schraelen drop
Bebloede moedermelk de lege borsten op,
Terwyl zyn mondje, dat de zoogster kan verkwikken,
De blauwe doodstuyp lacht in de allerlaetste snikken.
De zwarte honger knaegt aen taeyen paerdenbout,
Het kalf word brood: men zoekt in 't afgekokte mout
En, al wat walglyk is, een keur van drank en voeder:
Ja, groote God! men ziet een' teergeliefde moederGa naar voetnoot(2),
Door wanhoop zoo ontzelfd, dat zy met eygen hand
| |
[pagina 185]
| |
Haer nieuwgeboren wicht, haer dierbren huwlykspand,
Om slechts een oogenblik haer eetlust te verzaeden,
Rukt, sluymrend uyt de wieg, om dit, als spys, te braeden,
Een daed, wier heugenis doet siddren de Natuer,
En - zelfs myn wang ontkleurd op dit zoo plegtig uer;
Een daed, die niet alleen het stugste hart doet yzen,
Maer, die dit helsch gebroed zyn misdaed moest bewyzen,
En dwingen, had de wrevel hun niet staêg verblind,
Hun wallen 't openen aen Tilus krygsbewind,
En, nedrig aen Gods toorn en wraek een eynd te stellen.
Vergeefs!... het heir van Titus voelt zyn wraeklust zwellen:
't Verbryzelt sterkte en slot, als op een bliksemslag,
't Verdelgt en burgt en schans, t vergruyst al 't krygsgezag
Tot dit weebartig uer in 's Vyands kring besloten:
Men rent door d' open vest: bloed word op bloed vergoten,
't Bezoedelt Moriah, 't vloeyd golvend, 't spat ter straet,
Wyl d'yzelykste vlam door Sion's Tempel slaetGa naar voetnoot(1),
En muer en topgewelf aen flarden word gereten!...
..............
..............
Zoo wierd vervuld de heylge spraek van Gods Profeten...
Vernieling, bloed, pest, vlam, niets kon dit walglyk rot
Bewegen: 't spotte, ja, met zyn rampzaelig lot,
En - zelfs op 't puyn, waer wraekvol helle vlammen weemlen,
Steeg uyt hun boezem nog een helschen vloek ter Heemlen!
1805. |
|