Den oorspronck, begin ende aenvanck der Nederlandtscher oorlogen
(1617)–Pieter Christiaenszoon Bor–
AuteursrechtvrijGeduyrende de regeringe vande Hertoginne van Parma, de Hertoge van Alba ende eensdeels vanden groot Commandeur
[pagina 57]
| |
Begin der Regeringhe van den groot Commandeur.I. Liedt.Inboudende int corte de geschiedenisse van het sevende Boeck der Nederlantsche Bescrijvinge, by tijde vanden groot Commandeur, Opte voys vanden XCI. Psalm: Die in Godes bewaring sterck. NA dat Duc d'Alba den tyran,Ga naar margenoot+
Wt Neerlandt was gescheyden,
So verhoopten meest alle man,
VVat beters te verbeyden,
Met de comst vanden Gouverneur,
Van den Coninck gesonden.
| |
[pagina 58]
| |
Don Loijs den groot Commandeur,
Van Castilien te dier stonden,
Ga naar margenoot+ Want hy was een geestelick Heer,
Des Conincx Raet van Staten,
Hy had van den Coninck de eer,
Milanen te verlaten,
En te comen met groote pracht,
In 's Conincx Nederlanden,
Om te hebben d'opperste macht,
Des Conincx bloet tot schanden.
Ga naar margenoot+ Die Nederlanders int gemeen,
Hadden seer goet gevoelen,
Dat hy regeren sou met reen,
De hetticheyt verkoelen:
Maer die van Hollandt hadden siet,
Op hem quaet achterdencken,
Dat hyse sochte in verdriet
Te brengen, en te krencken.
Ga naar margenoot+ Waerom sy haer aen allen cant,
Sterckten om te bewaren,
Op datse niet raecken in schant,
Tot haer grooter beswaren.
'Teerst dat hy voorneemt was met cracht
Middelburch te ontsetten,
Ga naar margenoot+ Daer tegens was die Prins bedacht,
Hem sulckes te beletten.
Ga naar margenoot+ Hy gaf Sancho d'Avila last;
Om al gereet te maecken,
Die daer seer neerstelick op past,
Datmen hem niet mocht laecken
| |
[pagina 59]
| |
Doch hadde hy dat ongeluck,
Dat twee schepen vergingen,Ga naar margenoot+
En al het volck quam in druck,
Mosten een droef liedt singen.
De Prince van Oraengien vroom,Ga naar margenoot+
Die heeft wel haest vernomen,
Dat Don Loijs tot Berch op Soom,
Met sijn vloot was gecomen;
VVel versien met geschut, loot, cruyt,
De syne te bevechten,
Maer hy hoopte te krijgen buyt,
Van dese Spaensche spechten.
De Spaengaerden quamen seer sterck,Ga naar margenoot+
Omtrent met sestich schepen,
Maer aenhoort doch Goods wonderwerck,
Het welck daer is gebleecken,
VVant 'tvier dat quam in het buspoer,
Een schip vlooch in de luchte,Ga naar margenoot+
Met een scirckelijck groot rumoer;
Don Loijs die versuchte.
De Zeuwen cloeck quamen vast aen,Ga naar margenoot+
De Spaensche te ontmoeten,
Met vast voornemen om te slaen,
En spoelen Spaensche voeten:
Sy quamen t'saem by Remmerswael,
Terstont aen boort sy clampten,Ga naar margenoot+
Sy leerden Spaengaerts Zeusche tael,
Over boort veele schampten.
Den Admirael Loijs Boysot,Ga naar margenoot+
Kreech een scheut deur sijn kaecken,
| |
[pagina 60]
| |
Daer deur meenich Spaengaert bot,
Den doot aldaer most smaecken:
Ga naar margenoot+ Sy kregen oorloch-scheepen tien,
Met veel geschuts daer boven,
En groote buyt somen mocht sien,
Dies gingen sy Godt loven.
Ga naar margenoot+ Die Zeuwen smeeten over boort,
Die haer in handen quamen,
Die t'Sutphen, Naerden, deden moort,
Hier eensdeels eynde namen.
Ga naar margenoot+ Don Iuliano de Romeer,
Most hem met swemmen bergen;
Ga naar margenoot+ Avila stout die nam sijn keer,
VVou die Geusen niet tergen.
Ga naar margenoot+ Te Middelburch was groot gebreck,
Van al eetbaere spijsen,
Dies Monsdragon hiel een gespreck,
Sorgend' daer mocht twist rijsen:
Ga naar margenoot+ Maer sondt eerst Capiteyn Trenchant,
Don Louijs te ontfouwen,
Dat sy sonder haestich bystant,
Niet langer costen houwen.
Doch hy wert vande Geus gevaen,
Die seer scherplijck toesagen,
Als Monsdragon dit had' verstaen,
Dorst hy't niet langer wagen:
Ga naar margenoot+ Hy sondt den Prins aen om accoort,
Om die Stadt t'overgeven,
Diese aennam al op sijn woort,
Behoudens lijf en leven.
| |
[pagina 61]
| |
Dit was seer voordelick voorwaer,Ga naar margenoot+
Voor den Prins van Oraengien,
VVant 'theel Eylant van Walchren claer,
Viel daer met af van Spaengien:
Die Prins wert Meester vander Zee,
Middelburch en Armuijen,
Die quamen in sijn macht geree,
Men ging victory luijen.
Monsdragon hadde oock belooft,Ga naar margenoot+
VVederom vry te stellen,
Aldegond', van vryheyt berooft,
Deur de Spaensche gesellen:
Het welck hy oock ten laest volbracht,
Lang naer gesetten tijden,
Alsmen daer naulicx meer op dacht,
Dies gingmen hem verblijden.
Aenslagen veel werden gemaeckt,Ga naar margenoot+
Om Steden te bespringen,
Doch sy sijn al te niet geraeckt,
Sonder vrucht by te bringen:
Notcarmes lach tot Vtrecht cranck,
Als hy ging practiseren,
Der Gou te krijgen onder dwanck,Ga naar margenoot+
En brengen in verseeren.
Som Borgers boos met quaet bevleckt,
Gingen te samen spannen,
Sy hielden haer secreet bedeckt,
Ter liefden van tyrannen,Ga naar margenoot+
Sy meenden deur het Vlaemsche poort,
Den vijant in te laeten,
| |
[pagina 62]
| |
Maer haer aenslach werde gestoort,
Deur des Princen Soldaten.
Ga naar margenoot+ Den bommel die brack wonder wt,
Deur een clouwen met garen,
De som betalen't mette huyt,
Godt wou de Stadt bewaren:
Ga naar margenoot+ Op den brief'tgaern gewonden was,
Die 'tsecreet bracht int lichte:
Verdraeyt so was haer heel compas,
Ten bleef niet langer dichte.
Ga naar margenoot+ Daer werden gequartiert, gestraft,
De Hoofden der aenslagen,
Die vielen in haer eygen graft,
Door rechtvaerdige plagen;
So brengen die verraders siet,
Die anders verderf soecken,
Haer selven meest in swaer verdriet,
Somen leest in veel boecken.
Ga naar margenoot+ Eenige die ontquamen't mee,
Eenige kregen gracy,
VVant sy nu waren seer gedwee,
Ga naar margenoot+ Verleyt deur joncheyt lacy,
VVant het en is altijt niet goet,
D'uyterste straf te plegen;
VVant alsmen hem bekeert met boet,
Is Godt goedich genegen.
Iaer dicht op't overgift van Middelburch aenden Prince van Oraengien.
MIddeLbVrCh In zeeLant Laet den ConIng Van hIspaenghIe[...]
en begeeft hen bII hoLLant, en den prInCeVan oraengIen.
|
|