Gemmarum et lapidum historia
(1609)–Anselmus Boetius de Boodt–De natura, facultatibus, & virtutibus lapidis Bezoar. Cap. CXCIII.MAnifesta facultas in hoc lapide nulla praeter exiccandi ac sudorem mouendi deprehenditur. Occultae profecto quamplurimae. Nam nullum hoc tempore ad venena aliosque difficiles morbos praedicatur praestantius medicamentum lapide bezoar siue extrinsecus siue intrinsecus adhibeatur. Ad omnium animalium venenatorum ictus & morsus valet si vulneri imponatur.Ga naar margenoot+ Nec minus vulneribus toxico aut veneno à sagitta aliove instrumento infectis puluis inspersus medetur. Foris si alligetur sinistri lateris brachio vt nudam cutem attingat perhibetur venenis resistere & cor tueri ne à veneno aereve pestilente aut contagioso laedatur. Apertis etiam carbunculis pestilentibus si inspergatur venenum omne exugere creditur. Intrinsecus si puluis à granis quatuor ad decem cum liquore aliquo conuenienti propinetur, cordis omnibus affectibus mire auxiliatur. Ad syncopen in ipso paroxysmo aut paulo ante ex aqua rosacea si adsit febris, si absit ex aqua cardui benedicti, melissae, scorsonerae aut florum gariophillorum datur pondere granorum quatuor. Ga naar margenoot+Ad cordis palpitationem cum aqua melissae quotidie mane ieiuno stomacho duo grana oblata multum prodesse possunt. Ga naar margenoot+Ad melancholicos humores | |
[pagina 184]
| |
domandos siue vniuersum corpus, siue eius duntaxat partem nempe caput occupent, miros effectus praebet. Nam Arabum lepram seu Graecorum elephantiasin, malam scabiem, prurigines, impetigines, erisipelata & reliqua cutis vitia tanquam praesens remedium sanat. Ga naar margenoot+Quartanam etiam febrim etsi non sanet, tamen eius aufert symptomata. Nam animi moerores, anxietates cordisque effectus quae in istis febribus vulgaria sunt, lenit & aufert. Ga naar margenoot+Ad epilepsiam morbumque sacrum, siue adultos siue infantes oppugnet non parum iuuat. Infantibus lactantibus datur cum lacte, adultioribus & viris cum aqua lilii conuallium Peoniae aut Tiliae. Pueris pondere granorum duorum; viris triplum aut quadruplum, aut etiam plus pro morbi & corporis constitutione, offertur. Ga naar margenoot+Ad vermes etiam & tineas felici successu hic lapis solus propinatur cum aqua graminis aut cardui benedicti. Ga naar margenoot+Laudat Monardes hunc puluerem, quo se mira praestitisse ac tam pueros quam adultos innumeros à lumbricis liberasse narrat. Recipe Herb. lumbricorum (quam tanacetum puto) drag. duas, Sem. santonici drag. vnam. Cornu cerui vsti, sem. portul. & carlinae sing. ana drag. semis. lapidis Bezoar peruani drag. semis. fiat puluis cuius dosis pro ratione corporis augeatur & exhibeatur. Ga naar margenoot+Verum non solum ad praedictos morbos, sed etiam ad venenatos & contagiosos, lapis bezoar summopere celebratur. Nam pestem febriumque pestilentium virus etiam earum quae exanthemata, petechias, herpetes & papulas malignas producunt cito ac miraculi instar compescit ac extinguit, ad quos effectus Indi quotidie cum aqua rosarum puluerem duorum granorum pondere propinant. Mihi exigua dosis videtur vbi febres iam in statu aut prope statum sunt. Soleo tum sex aut octo grana magna vtilitate cum aquae acetosae vncia vna quotidie donec vel sudore vel vrinae profluuio melius habeat aeger, propinare, eumque ab omni potu alio per horam arcere ne alterius potus accessu, actio ipsius lapidis hebetetur aut impediatur. Meo enim iudicio errant vehementer qui vel ante vel post eius sumptionem aliquid aegro offerunt, etiamsi id aequale viribus lapidi putetur. Ga naar margenoot+Nam rerum saepe occultus dissensus est, nec homini notus, & talis qui effectum optatum impediat & prohibeat, quem vtraque res seorsim vsurpata produxisset. Qui id non capit spiritus vitrioli, & spiritus tartari antipathiam perpendat. Vterque enim istorum acidissimus & acutissimus est. Si misceas vtriusque acrimonia perit & liquor redditur insipidus. Suadeo itaque vt nobile istud medicamentum perpetuo solum, si eius certum commodum desideretur exhibeatur. Ga naar margenoot+Ad venena quaeuis quae alicui offerri possunt nihil lapidi Bezoar praestantius haberi potest. Nam non solum corpus praeseruat à veneno, sed infectum aut oppressum liberat. Ad praeseruationem sufficiunt duo grana mane cum vncia vini aut aqua cordiali, vt melissae vel cardui benedicti propinata. Ad curam vero si quis venenum hauserit octo vel decem grana cum vino exhibenda sunt. Qui ab aquae potu in qua virulenta animalia versantur ilico intumuerunt, sumpto bis aut ter isto lapide quemadmodum & illi qui venenum hauserunt, sanantur. Aduersus napelli & arsenici virus quod truculenter in corpus humanum seuit, vix aliquid praestantius reperiri potest. Vt exempla à Mathiolo in | |
[pagina 185]
| |
commentariis ad Dioscoridem aliisque viris doctis publicata testantur. Ga naar margenoot+Breuiter lapis Bezoar ad omnes diuturnos & importunos morbos etiam qui à flatu originem ducunt, Panaceae instar est, si praeuia purgatione per aliquot dies mane exhibeatur. Indi ad iuuentutem seruandam, omnia membra corroboranda corpusque à morbis praeseruandum bis in anno praemissa purgatione per quinque dies continuos decem grana huius lapidis cum aq. Rosarum propinant magna vtilitate. Quinetiam medicamentis purgantibus vehementioribus aliquot grana lapidis addunt ne maligna illorum qualitas corpori obsit. Hac enim ratione absque dolore & noxa operatur medicamentum.Ga naar margenoot+ Quae certè cautio vti non nisi prodesse potest, ita medicis obseruatu digna est. |
|