Anansi

De jonge Anansi vertrekt per kabel naar Suriname

Anansi zag met lede ogen hoe de mannen uit zijn land werden weggevoerd. Met grote schepen vertrokken zij naar het Westen. Wat kon hij er tegen doen, hij, die slechts een zwakke, onaanzienlijke spin was? Hij had een lang onderhoud met zijn slimheid.

Op een dag ging hij op weg naar de Grote Geest van Alle Kruiswegen. Hij moest ver lopen, want in Afrika zijn de kruiswegen dun gezaaid. Ergens in de buurt van de Sahara vond hij er een. Hij klopte aan de deur en de Grote Geest deed zelf open. Anansi groette eerbiedig. Nadat hij het stof van zijn spinnepoten had gewassen zei hij: ‘Ik was toch zo bang U niet thuis te treffen’. ‘Zet eerst je zonnescherm in het rek’, sprak de geest, ‘daarna kunnen we verder spreken. Je hebt een heel eind gelopen, zie ik. Heb je wat op je hart?’

‘Ja’, knikte Anansi.

‘Eerst een woord over dat niet thuis zijn, Spin. Ik dacht eigenlijk dat je slimmer was. Heb je nooit goed naar de klank van mijn naam geluisterd?’

‘Jawel, Grote Geest’.

‘Zo. Ik betwijfelde het toch, want als je dat gedaan had zou je hebben moeten weten dat ik altijd thuis ben. Ik woon immers aan alle kruiswegen, waar die ook zijn!’

[p. 14]

Anansi moest toegeven dat hij werkelijk niet goed geluisterd had, Hij schaamde zich en kreeg een kleur tot achter zijn oren.

‘'t Is niet zo heel erg hoor’, stelde de Grote Geest hem gerust. ‘ik ken lui, die hun hele leven lang net doen of ze aandachtig luisteren, maar als het er op aankomt blijkt dat ze niets wijzer geworden zijn. Luisteren is een grote kunst, Anansi, leer dat van mij’.

‘ik wil graag leren, Grote Geest’.

Dat is dan in orde. Vertel nu maar eens op wat je eigenlijk hebt. Een klacht over de koning misschien?’.

‘Neen, dat niet Grote Geest, de koning doet zijn best, maar de schepen, die komen en gaan en voeren onze vrienden weg’.

‘En wat wou je nou?’

‘Raad, Grote Geest’.

‘Raad en daad, juist, maar over de mannen uit het Westen heb ik geen macht, mijn beste heer Spin. Hun daden worden beoordeeld door een andere rechter.’

Voor de eerste keer liet Anansi het hoofd hangen. Al zijn hoop scheen vervlogen. Als zelfs de Grote Geest geen hulp kan bieden, wat moest er dan van zijn vrienden worden?

De Grote Geest merkte zijn diepe teleurstelling. Hij blies op zijn bazuin, zodat het door heel Afrika te horen was; van de Kaap tot de Middellandse Zee en van de Schelfzee tot de oceaan. Dadelijk daarop verscheen de olifant; en aan het strand meldde zich de walvis. Die kwam voor deze keer helemaal van de Zuidpool.

‘Wat wordt er van ons verlangd? vroegen ze alle twee, een beetje nieuwsgierig.

In plaats van ze te antwoorden zei de Grote Geest tegen Anansi: ‘Doe er je voordeel mee, Spin’.

‘Wat moet ik doen, o Grote Geest?

“Je hebt je list, Anansi”.

“Ja, maar..........”

Geen maren, daden, Anansi.’

De Grote Geest klom op een goudsgerande wolk en zeilde weg. Anansi raadpleegde zijn list.

[p. 15]

‘Gaat U maar een beetje spelevaren’, zei hij daarna lief tegen de walvis, ‘als ik fluit wordt u verzocht u op nieuw te melden.’

De walvis spoot een straal water op, sloeg met zijn staart en ging even een boodschap doen naar Teneriffe.

De olifant moest mooi gaan zitten van Anansi. Dat deed hij gehoorzaam.

‘Luister eens,’ begon Anansi, ‘ik wil een weddenschap met u aangaan.’

De olifant was dol op wedden. ‘Om wat?’ vroeg hij nieuwsgierig.

‘Als jij het wint krijg je een sappige pisangboom en wanneer ik als winnaar uit de strijd kom, zal ik de vliegen uit je ooghoeken wegvangen.’

‘Top,’ zei de olifant, ‘wat gaan we doen?’

‘Touwtrekken.’

‘Dat win ik vast,’ trompette de olifant.

‘We zullen zien, Jumbo.’ Meteen bond Anansi hem een dikke kabel om zijn middel. ‘Hier is je post,’ zei hij, ‘als ik commandeer: “Trekken”, begin je maar.’

‘Waar gaat u staan, Heer Spin?’

‘Aan het strand, olifant. Je hebt me dus begrepen? Op het commando trekken begin je.

De dikhuid knikte van ja.

Anansi floot op zijn vingers en slenterde naar het strand.

Een ogenblik later meldde zich de walvis en vroeg wat er van hem verlangd werd.

‘Wie was van ons tweeën de sterkste, walvis?

‘Ik natuurlijk.’

‘Ik denk er anders over. Wedden?

‘Mij goed’, gorgelde de walvis, ‘maar hoe zullen we de zaak aanpakken? Het is eigenlijk te belachelijk, want ieder denkend wezen weet wel dat jij niets bent in vergelijking met mij’.

‘We zullen zien, walvis, we zullen zien,’ herhaalde de spin, terwijl hij zijn list een knipoog gaf. ‘Bind je zelf maar vast aan deze kabel, walvis’.

De walvis deed wat van hem verlangd werd. Daarna vroeg hij:

‘En verder?’

[p. 16]

‘Je zwemt even naar Suriname en als je daar bent, wacht je tot ik commandeer, snap je?’

‘Niet helemaal,’ bekende de walvis.

‘'t Is toch zo eenvoudig. Als jij mij naar Suriname trekt, heb je het gewonnen en als ik jou naar het Afrikaanse strand terughaal, ben ik de held van de dag’.

Nu ging de walvis een licht op. ‘Gesnopen’, gorgelde hij, al half onder water.

Met een vaart zwom hij naar Suriname. ‘ik ben er’. riep hij na een poosje.

‘Trekken.’ commandeerde Anansi.

De beide lobbessen trokken aan. De kabel zwiepte strak.

‘Een draad alsof ik hem zelf gesponnen had,’ meesmuilde Anansi. ‘Ik maak je mijn compliment, List.’ Daarop floot hij zijn jongste zoon.

‘Wat belieft mijn Heer Vader?’ vroeg de gehoorzaamde zoon. ‘Jij, die mijn naam draagt, en wiens list aan de mijne gelijk is, jij vertrekt heden, over deze strak gespannen draad naar Suriname om er het werk te doen dat je vader nu al sedert eeuwen in het goede, ouwe Afrika verricht heeft, te weten, een troost en een steun te zijn voor onze zwarte vrienden.’

De jonge Anansi maakte een buiging.

En als ik raad en daad nodig heb, vader?, vroeg hij.

‘Dan meld je je bij de Grote Geest van Alle Kruiswegen, mijn jongen. Hij zal je helpen.’

‘Ja, vader’

‘En haast je wat, jongen, de draad is nu nog gespannen.

Vaarwel en doe je plicht’.

‘Dag vader’.

De jonge Anansi kabelde zichzelf naar de kust van het verre Suriname en de oude Anansi ging terug naar Ma Akuba, die hem wachtte met het eten.

Pas na enige dagen merkten de olifant en de walvis dat de spin hen had beet gehad.

overgenomen uit: S.Franke, - ‘ANANSI’, N.V.H. ten Brink's Uitgevers Mij, Meppel.