Brabantsche yeesten. Les gestes des ducs-de-Brabant par Jean de Klerk d'Anvers (3 delen)

Van den oirloghe ende groten stride tusschen den derden hertoge Godevaert van Brabant ende den here van Grimberghen.

XXV.

Na die doot, si u verclaert,
Van den tweesten Godevaert,
Liet hi sijn lant, verstaet den fijn,
Godeverde, den sone sijn:
Die was de derde, si u verclaert,
Hertoge, die men hiet Godevaert,
Die te dier tijt, sijt seker das,
Noch negheen jaer out en was.
Als Brabant aldus, dat versint,
Was verstorven op dit kint,
Sijn die grimberghsche heeren comen,
Ende hebben hem met macht ghenomen
Die vast borch te Needlaer,
Bi Stroembeke, die si aldaer
Beleiden, bestormden, te dier stont,
Wonnen, ende braken in den gront;
Ende des ghelijc, met corten worden,
Verbranden si tdorp te Vilvorden;
Ende de borch, entie schoen sale
Die daer stont, hebben si te male
Ghewonnen, ghebroken, al ontwee.
Dit dede den Brabanters wee.
Hier na hebben si, si u verclaert,
Her Heinric van Diest, ende heer Gheeraert,
Die heere was van Wesemale,
Her Jan van Bierbeke, verstaet mijn tale,
Ende van Wemmele her Aernout,
Die welke waren om tslants behout,
Eendrachtichlike doen ghecoren
Des joncs hertogen momboren.
Dese heeren, ongespaert,
Daden ghebieden een heervaert,
Ende sijn alsoe, seere vermogen,
Tot voer Grimberghen ghetogen,
Dwelcke seer sterc, sijt seker das,
Alomme vast ghebollewerct was.
Maer die Brabantre, tier stont,
Wonnent ende berdent, si u cont,
Ende desghelijc, algemeene,
Tcloester, sonder die borch alleene,
Die seer vast was, in trouwen:
Daer es die here op gevlouwen
Van Grimbergen, te dien stonden,
Metten sinen, soe verre si conden.
Des andren daeghs braken op, daer naer,
Die Brabantre, ende schieden van daer,
Ende togen voer Mechelen te hant,
Ende verbranden alle dlant
Van Grimberghen metter spoet,
Dat tusscen daer ende Mechelen stoet,
Ende beleiden, met snellen keere,
Mechelen. Nu heeft die heere
Van Grimbergen om hulpe ghesonden
Aen allen die ghene, die te dien stonden
Om maechscap, gunst, of om soudie
Hem dienen wilden, soe dat, tien tie,
Vele heeren hem te dienste quamen,
Met allen dien si conden versamen.
Als al sinen hoop vergadert was,
Die Brabantre worden geware das,
Die doen noch vore Mechelen lagen:
Si braken op, sonder verdagen,
Ende quamen dien nacht, dat seggic di,
Logeren Grimbergen herde bi.
Des anderen daeghs seere vermogen
Sijn si tot Grimbergen ghetogen,
Om metten vianden met ghewelde
Te stridene, al opten velde,
Ende hebben bi rade, si u bekant,
Des heeren van Hoirne, ghesant
Eenen hieraut, met snellen keere,
Aen van Grimberghen den heere,
Dien si ontboden, met moede hoghe.
Dat hi den jongen hertoghe
Te ghenaden quame, sonder verlaet,
Ende dat hi van sier mesdaet
Hem keerde lichtelijc te hande
In die baenrotse van den lande,
Si selen hem doen, metter spoet,
Een ghenedich vonnesse goet;
En wilt hi des niet doen te tide,
Dat hi hem bereide ten stride,
Ende blijft hi verwonnen in dien,
Sal hem na sijn verdiente gescien.
Die heere van Grimbergen, wats ghesciet,
En begherde haers vonnesse niet,
Maer ontboot haer weder houde
Dat hi met hen striden woude.
Doen dese antworde hadden verstaen
Die Brabantren, soe sprac saen
Her Godevert van Gaesbeke:
‘Mi dochte goet, ghewarichleke,
Dat men onsen jongen heere
Hier haelde: wi souden al te seere
Ons pijnen alle wel te doene.
Den bloden sout maken coene.’
Iegelijc die volghdes hem.
Doen reet her Arnt van Crayenem
(Want sijs hem alle baden seere),
Te Bruessele, om den jongen heere,
Dien hi brachte, sonder deere,
Des avonts in dat brabantsce heere.
Des anderen daegs, al onghespaert,
Als die Brabantre waren ghescaert,
Hingen si haren heere, nemt ghoom,
Metter wiegen aen eenen boom,
Alsoe hoghe, doe ic ghewach,
Dat menne in dander heer wel sach,
Ende dadenen, al sonder sparen,
Herde ernstelijc verwaren.
Van den stride swigic vort ane;
Ten behoert hier niet te stane
Hoe elc daer met vromen vacht;
Maer si streden toter nacht,
Diese schiet, in beiden siden.
Daer bleef menich man, tien tiden,
Doot ende bitterlijc ghewont.
Des derden daegs, dat si u cont,
Vergaderden si, in beiden siden,
Daer men bitterlijc sach striden;
Maer ten utersten, met ghewelt,
Behilden die Brabantre tvelt.
Rechtvort daerna, vindic bescreven,
Wort den hertoge op ghegeven
Die borch van Grimbergen terstont,
Die afgeworpen was in den gront.
In desen twee grimberschen striden
Bleven, van der brabantster siden,
Die heeren verslegen altemale:
Diest, Rotselaer, Wesemale,
Bierbeke, Marbais, Leefdale, sijts wijs,
Hoirne, Revie, Hoisden, Tresengijs,
Donghelberghe, Campenhout, ter waerhede,
Wavre, ende Hildeberghe mede;
Her Philips van Wavre, op die vaert,
Her Thomas van Winegem, her Gheerart
Van Cockelberghe, bitterlijc,
Her Gherart van den Bossce, her Heinrijc
Van Haren, te dier selver wile,
Ende oec heer Gheraert van Vile,
Her Willem van Wange, dit es waer,
Her Jan van Hanuyt bleef oec daer,
Ende Her Willem vander Molen.
Haer zielen moeten Gode volen
Varen in dat eewege rike;
Ende vele meer andere desghelike
Bleven daer uut Brabant doot;
Sonder die ghene, die, te dier noot,
Den hertoge waren te dienste comen
Van buten lants, hebbic vernomen,
Diere oec menich bleef tien tiden.
Ende van der grimberscher siden
Bleef daer verslagen, tier vaert,
Mijn her Gheeraert Drakenbart,
Van Grimbergen des heeren sone,
Die vromichede was ghewone,
Die greve van Vierson, ende daer bi
Die edel heere van Coutsy,
Casteillon, Arcle, dits waerhede,
Bronchorst, Keppele, Yselstein mede,
Her Jan, her Zeger, dat elc versta,
Des heeren sonen van Breda,
De heere van Ittre, dit vernem,
Scoudebroec, ende Bairleghem,
Her Heinric van Oyenbrugge, wilt geloven,
Ende her Willem van Massenhoven,
Her Heinric van Hombeke, ende noch meere
Her Arnt van Grimbergen, die heere,
Ende her Wouter Berthout, sijn sone.
Ghevangen soe worden die ghone,
Ende alle haer hulperen, hoerdic ghewagen,
Die daer tlijf hadden ontdragen.
De heere van Grimbergen, doe ic u cont,
Was soe over seere ghewont
Dat hi en leefde, des seker sijt,
Maer iij weken na den strijt.
Her Wouter Berthout, sijn sone,
Ghevangen soe bleef lange die gone,
Tot dat quam een seevaert
Doen dede hi, al onghespaert,
Soe vele verwerven, al te hant,
Aen tshertogen raet van Brabant,
Dat hi ghecregen heeft respijt
Duerende eenen sekeren tijt,
Ende liet den hertoghe, verstaet den fijn,
Te ghisele den jongen broeder sijn,
Ende nam aldus die seevaert aen,
Ende van Massenhoven her Paridaen,
Daer si Gods vianden bestreden seere,
Ende verworven prijs ende eere.
Soe langhe heeft hi daer ghestreden
Dat sinen tijd was overleden,
Die hem die hertoge hadde gheset:
Doen quam sijn brueder onghelet
In tshertogen vangenesse, sijts gewes,
Daer hi inne gestorven es.
Doen heer Wouter, die vrome heere,
Bejaeght hadde prijs ende eere,
Keerde hi te lande, dats waerheit fijn.
Om te lossen den brueder sijn;
Maer eer hi conde in Brabant comen
Die doot sijns brueder heeft hi vernomen.
Doen toegh hi, sonder te letten mee,
Ander werf weder over zee,
Daer hi ten lesten sijn leven liet
Voer Damiaten, in liege u niet.
Na desen her Wouteren sijn bleven
Twee sonen, dus vindict bescreven:
Die outste, dat si u verclaert,
Hiet Woutre, dander Gheerart.