|
| |
| |
| |
III.
Een bloeijend roosken in 't groene woud.
| |
| |
III.
Een bloeijend roosken in 't groene woud.
Bekoorlyk is myn maegdelyn,
Geen engel Gods kan schooner zyn!
Burger.
Lieve bloem! waer is uw blos?
Welk een wreedaerd reet u los
En versmeet u, na 't genieten?
Tollens.
Lodewyk van Nevers en Rethel, meer bekend onder den naem van Louis de Crécy, volgde zynen grootvader Robert van Bethune op als graef van Vlaenderen, ten jare 1322. Zyne gehechtheid aen zyn bloedverwant Philips van Valois, Frankryks koning, deed hem de belangen van zyn eigen land
| |
| |
verwaerloozen en berokkende hem den regtmatigen afkeer, ja den haet zyner nyvere onderdanen, wier voordeelige handelsbetrekkingen met Engeland hy dwarsboomde.
In het openbaer beleedigd door de Bruggenaers, die hem zelfs in gyzeling stelden, ter straffe voor zynen afstand der have van Sluis aen Jan, graef van Namen, vond hy alleen in de steden Gent en Audenaerde nog warme verdedigers zyner gravenkroon; doch beloonde ook deze gewigtige diensten met de snoodste ondankbaerheid. Niet genoeg, dat reeds een leger van 12000 vryheidslievende Vlamingen, onder aenvoering van den dapperen Nikolaes Zannequin, van Veurne, aen den Casselberg als helden sneuvelden, door de handen van vreemde huerlingen, voegde Lodewyk zich van nieuws by de fransche party tegen der Vlamen bondgenoot, Eduard van Engeland, die insgelyks aenspraek maekte op de kroon van Frankryk. Zeer duer boette hy evenwel deze verradery. De ontevredene en magtige Gentenaers, aengevoerd door den beroemden volksheld Jacob van Artevelde, voegden zich by de misnoegde bewooners van West-Vlaenderen, en dreven hunnen trouwloozen graef op de vlugt naer zyn geliefkoosd Parys, alwaer hy zyne roemlooze dagen in 't laffe genot der ongebonden vermaken sleet, tot hy in den slag van Crécy sneefde, getroffen door het wrekend stael zyner eigene, verbitterde onderdanen.
Ofschoon hy nimmer eenige ware genegenheid voor zyn vaderland koesterde, sleet hy toch eenige
| |
| |
zyner regeringsjaren in de oude hoofdstad Gent. Opgevoed aen het wulpsche, fransche koningspaleis, had hy al de ondeugden ingezogen van de zedelooze en losbandige hovelingen der wellustige familie Valois.
Geen goud noch gunsten spaerde hy ter bevrediging zyner ongeregelde hartstogten, en de geschiedenis noemt ons maer zeer weinig vorsten, die zulke talryke reeks natuerlyke kinderen nalieten. Voegen wy hier echter, als onzydig beschouwer, by, dat welligt ook geen enkel prins of koning zooveel zorgen aenwendde tot de behoorlyke opvoeding en verheffing dier onwettige spruiten, waervan onderscheidene zich vermaerd maekten door uitmuntende wapenfeiten of ryke en aenzienlyke vermaegschapping.
De eerste vrucht, uit zyn ongeoorloofden minnehandel voortgeteeld, bleef steeds het voorwerp zyner byzondere toegenegenheid, ja zyner grenzelooze vaderliefde, en zulks waerschynlyk meest door het geheimvolle en treurige harer geboorte, en het ware mingevoel welk hy had toegedragen aen hare moeder, wier belangryk en dramatisch lotgeval wy hier gaen beschryven. -
Uit zynen aerd groot beminnaer van het avontuerlyke, zwierf graef Lodewyk van Nevers dikwyls, geheel en al onbekend, of verkleed in een' gewoon jager, door de omstreken zyner verblyfplaets, en niet zelden nog al verder.
Op een dier geliefkoosde wandelingen, waerby hy meestal meer jagt maekte op het schoone ge- | |
| |
slacht, dan wel op hazen en patryzen, geraekte hy, in een zomeravond, ongemerkt verdwaeld in de boschryke omstreken van Elseghem. Reeds begon de nacht zyne zwarte vlerken over het aerdryk uit te spreiden, toen Lodewyk nog te vergeefs rondzocht naer een voetpad, dat hem tot Audenaerde mogt geleiden, en niet zonder eenige huivering dacht hy aen de dreigende noodzakelykheid, zyne legerstede hier onder den blooten hemel te moeten opzoeken.
Terwyl hy aldus, half beangstigd, links en regts tusschen de struiken naer eenigen uitweg zocht, treft eensklaps het geluid eener liefelyke stemme zyne ooren. Die klank scheen van digt by te komen. Aenstonds zet hy zich behoedzaem neder, wendt het gebladerte en het loof wat ter zyde, en luistert met gespannen aendacht naer die zoo welluidende toonen.
Het was een avondlied, zoo 't scheen aengeheven door een nog jeugdig meisje, wier ziel wel gevoelig moest wezen aen het poëtisch schoone en verhevene van Gods onbegrypelyke schepping, vooral zoo bekoorlyk by 't vallen van een koelen zomernacht.
Zy zong:
‘Dael, lieflyke avond, neder
Ons danklied klinkt u weder
- ‘O, hoe verrukkelyk!’ zuchtte Lodewyk. ‘Ga voort, lieve zangster,’ voegde hy er binnen
| |
| |
's monds by; en, als ware die wensch verhoord, vervolgde de stem:
‘Reeds zwygt het daggewemel
Langs akker, bosch en dal;
Wordt glinstrend als kristal.
De nachtegael zingt blyde,
By 't sluimren der natuer;
Het nachtfloers dekt de weide:
Nu naekt het herders-uer.’
- ‘Myn God’! sprak Lodewyk, ‘wat reine en zilveren toonen! Is het dan een luchtgeest of woudgodin, die my hier door hare verleidelyke klanken komt bekoren, of droom ik?’
Maer de onzigtbare zangeres vervolgde, met nog teederder en kwynender stemme:
‘Schoon smart noch leed my griefde,
Steeds heil myn aendeel werd;
Toch smaekte ik nooit de liefde
In myn zoo minnend hert.’
- ‘O, gy zult die smaken, wie gy ook zyn moget, beminnelyke avondzangster!’ riep Lodewyk, door verrukking als buiten zich zelven; te gelyker tyd verliet hy zyne begroende schuilplaets, ten einde in persoon zich te overtuigen, welke bekoorlyke schoone het gelukkige toeval hem zoo onverwachts te gemoet voerde. Doch juist toen hy den digt by hem liggenden boschkant, welken hy nu by
| |
| |
't maenlicht ontdekte, oversprong, hoorde hy den slag eener huisdeur, welke toegesloten en gegrendeld werd.
Na gedurende eenige oogenblikken in 't ronde gezocht te hebben, bemerkte hy, op korten afstand, een flauwen lichtstrael: verheugend bewys dat hy zich naby een bewoond huis bevond, en misschien wel by datgene, waerin de betooverende Sylphide haer verblyf hield.
Zonder toeven begaf hy zich in regte lyn derwaerts, doch niet zonder, in zyne overyling, een frisch voetbad genomen te hebben in eenen by geluk ondiepen sloot, welken de van nieuws bewolkte lucht hem belettede te zien.
Eindelyk stond hy stil voor eene wooning, die eene soort van buitenplaets scheen, doch tevens ingerigt was voor de behoeften van een landbouwend gezin. Immers, links van het hoofdgebouw zag hy een breeden stal, waerachter een uitgestrekten hof en boomgaerd, terwyl ter regter hand eene groote schuer was, voor welker poortdeur, uit een klein houten hok, een kolossale kettinghond sprong, die hem met zulke daverende stem het werda riep, dat de verschrikte jager wel twee stappen achteruit deinsde. Onmiddelyk hierop vernam hy eenige beweging in het binnenhuis, en, ten einde als geen bespieder noch nachtstrooper beschouwd te worden, klopte hy nu behoedzaem op de voordeur der wooning. - ‘Wie is daer nog zoo laet?’ vroeg eene forsche mannenstem. - ‘Een verdwaelde, die verzoekt eenige oogenblikken rust by
| |
| |
u te mogen nemen, en op weg geholpen te worden naer Audenaerde,’ antwoordde Lodewyk.
De deur werd ontgrendeld, doch maer derwyze geopend, dat een zware yzeren ketting iederen vreemdeling den ingang nog belettede. Door de spleet zag hy evenwel twee oogen, die hem oplettend van top tot teen bezichtigden, welk onderzoek geheel en al in zyn voordeel scheen af te loopen; want aenstonds viel de ketting rammelend af, de doortogt was vry en een vriendelyk: ‘kom binnen, mynheer!’ klonk aengenaem in zyne ooren. By de matte schemering van een lamplicht, zag onze jager nu zyn' inleider, die de huisheer scheen te wezen, en, hoezeer reeds diep in den herfst zyns levens, toch nog blozend van gezondheid en een sterkgespierd man was, die hem vervolgens toesprak.
- ‘Steeds was de herbergzaemheid my een der heiligste pligten. Alleen de afgezonderde ligging myner wooning doet my de voorzorg gebruiken, des avonds of 's nachts eerst behoorlyk te onderzoeken, wie my dezelve afvraegt; vooral tegenwoordig, nu er zooveel vreemde gelukzoekers onze Vlaenderen doorkruisen.
- ‘De voorzichtigheid is de moeder der wysheid’ antwoordde Lodewyk, ‘gy handelt zeer wel, met hier byzonder op uwe hoede te zyn tegen lastige bedelaers of baenstroopers. Geloof my echter, mynheer, dat ge van my, hoezeer gewapend, volstrekt niets te vreezen hebt, en ik de my bewezene diensten volgaerne en rykelyk beloonen
| |
| |
zal. Ongemerkt verlaette ik my, en verdwaelde in deze zoo schilderachtige streek, waervan ik my niet wederhouden kon eenige schetsen te nemen; te meer dewyl ik heden juist niet gelukkig was in 't opsporen van wild, zoo als gy ziet aen myne platte weitasch.
- ‘Mynheer is dus jager en schilder?’ vroeg de huisbaes.
- ‘Het eerste bedryf is myne voornaemste bezigheid; het tweede, liefhebbery.’
- ‘Welaen! zet u dan gemeenzaem aen onze tafel. Gewis heeft de langdurende wandeling uwen eetlust opgewekt, en gy kunt dien hier voldoen; immers ingeval onze eenvoudige spyzen niet te karig voor uwen smaek vallen.’
- ‘Een goed jager is geen lekkerbek. Een stuk brood met vleesch blyft hem steeds een smakelyke beet; een kroes bier, een aengename dronk.’
- ‘Dan zullen wy mynheer wel kunnen bedienen,’ sprak eene vyftigjarige vrouw van eene schoone en ryzige gestalte, wie de goedheid uit de oogen blonk, en die dadelyk uit eene etenskas eene verschgekookte hesp nam, welker goede geur alleen meer dan ééne prinsenneus zou gekitteld hebben.
Hierby plaetste zy een allerheerlykst tarwenbrood, met tafelbord, mostaerd en verdere toebehoorten, waerna zy sprak:
- ‘Roosjelief, dewyl de dienstboden reeds ter ruste zyn, moest gy eens zoo goed wezen een kanneken te tappen van ons patersvatjen.’
Nu eerst bemerkte de ontroerde jager een jeug- | |
| |
dig meisje, dat, ter zyde des huisheers naest den schouwrand zittende, hem aldus verborgen was gebleven. Onder het antwoord: ‘Zeer wel, lieve moeder!’ ontstak zy eene kaers, welke zy op de tafel plaetste, waer van ze de lamp nam, om het haer gedane verzoek te volbrengen.
Als of hem eene duizeling overviele, zoo getroffen zat Lodewyk by den aenblik van dit hemelschoon maegdelyn, die met eene ongekunstelde bevalligheid zich boog en hem in 't voorby gaen groette... Niet die gemaekte en om zoo te zeggen wiskundig berekende vorm, met welken sommige schilders, en meest al de romanschryvers, ons zoo stelselmatig, ja tot vervelens toe hunne idealen afschetsen, en waerby de zwarte wenkbrauwboog, de grieksche neus, welbesneden lippen, romeinsche kin, zyden hairlokken en meer andere dergelyke onwaerschynlyke samenstellingen, sedert eeuwen, de hoofdrol spelen... Maer eene waerachtige, natuerlyke schoonheid, die geene rysselsche keurslyven, brusselsche kanten noch parysche reukwaters noodig had, om aenspraek te maken op den roém van bevallige en behaeglyke vrouw.
Roosje beantwoordde geheel en al aen haren bloemryken naem. Als het frisch en bloeijend lentebloemken, zoo gloorde het blosje op hare wangen, nog met het waes der onschuld bedekt, en versierd met een paer bruine oogen, welker breede en schitterende blik, hoe zedig en maegdelyk, wel in staet was het hoofd te doen draeijen van een meer bedaerd jongman, dan onze jager zulks ware. De
| |
| |
blonde hairen krulden, zonder medehulp van papiljotten, langs heuren slanken hals, terwyl geheel haer ligchaemsvorm welgemaekt en van eene ryzige gestalte, in éen woord, gelyk was aen diengenen, waermede wy nog hedendaegs onze vlaemsche meisjes, als zooveel kleurige bloemen in welige hoven, zien pryken.
Doch niet alleen die schoone gestalte en dat bevallig gelaet veroorzaekten Lodewyk's ontroering; maer de zoete klank der stemme, die de woorden ‘zeer wel, lieve moeder’ had uitgesproken, overtuigde hem volkomen, dat ditzelfde engelachtig maegdje de betooverende luchtgeest was, wier zilveren toonen straks zoo welluidend door het kreupelboschje galmden.
Onderwyl Roosje hare bezigheid in den kelder verrigtte, en de jager zich eenigzins had kunnen herstellen, vroeg hy eindelyk, zoo min verward mogelyk, met zachtere stem.
- ‘En dat beminlyk meisje is uwe dochter?’
- ‘Wy beiden behandelen haer als zoodanig, was 't antwoord, en zy verkeert in den zoeten waen, dat wy hare ouders zyn; doch, tot onzen innigen spyt, is zulks niet alzoo. Pas tweejarig kind zynde, werd ze my toevertrouwd door een' myner beste vrienden, een weduwnaer, die als hopman oprukte tegen de Franschen, by onzen vermaerden veldslag der gulden sporen te Groeninghe, by Kortryk, waer hy aen het hoofd zyner dapperen als vaderlandsch held sneuvelde. Ons echtverbond door
| |
| |
geene kinderen gezegend ziende, hebben wy het zyne met liefde opgevoed als ons eigen.’
- ‘En hoe was de naem van dien hopman. Had hy dan geene bloedverwanten, en vroegt gy naderhand geen pensioen voor die edele nalatenschap eens braven?’
- ‘Zyn naem was Geeraerd van Gelder, en, door een byzonder spel van het toeval, is dit juist ook de myne.
Geboortig van de Rynoevers, had hy vrywillig dienst genomen in het vryheidlievend Vlaenderen, en bragt het door moed en kunde zoo verre, binnen den tyd van zes jaren tot officier en hopman bevorderd te worden. Ik leerde hem kennen te Brugge, alwaer ik gedurende eenige jaren by mynen oom, een graenhandela er, in diens stiel werd opgevoed, en knoopte vervolgens met myn naemgenoot eene innige vriendschap aen. Zyne vrouw overleed jeugdig in die stad; doch van zyne overige familie is my 't minste niet bekend. Wat nu het jaergeld van den graef betreft, zulks hebben wy niet noodig. Wy zyn, goddank, tamelyk wel door den hemel bedeeld, tydens ik handel in granen dreef, en nu zoo gelukkig, van onze spaerpenningen hier vergeten en vernoegd te kunnen leven: ook zal Roosje, hoop ik, nooit van een ander iets behoeven. Het land zucht overigens ook reeds genoeg onder het juk der drukkende belastingen, welke onze verkwistende graef hetzelve afperst, ter betaling zyner dolle feesten en slemppartyen, dan dat ik deszelfs opbrengsten nog zou willen vermeerderen.’
| |
| |
Lodewyk beet zich op de lippen, by deze zoo eenvoudig rondborstige als welverdiende hekeling, welke hy welligt, in elke andere omstandigheid, niet straffeloos zoude geduld hebben. Nog wilde hy zyne ondervraging voortzetten, toen Roosje met de zindelyk afgewreven en gevulde bierkroes opwaerts kwam. De huisheer legde zyn vinger op den mond, en Lodewyk moest zich derhalve met de gegevene inlichtingen te vreden stellen. Dewyl Roosje slechts drie glazen vulde, verschafte hem dit de gewenschte gelegenheid van onderwerp te veranderen, en hy zeide:
- ‘Welnu, mama! ik ben wel stout, voor een vreemden gast, zulks te vragen; doch zoude het niet geoorloofd zyn, dat uwe lieftallige dochter Roza een glaesje met ons dronke?’
- ‘Van harte gaerne,’ antwoordde de huisvrouw, ‘geen vermaek noch uitspanning genieten wy, waervan ons Roosje verstoken blyft.’
Nu plaetste men zich, hoezeer het reeds laet wierde, rond de tafel, en waerschynlyk had de weelderige graef sedert lange zoo smakelyk niet geavondmaeld, als hier met deze malsche, sappige hesp, bevocht door den aengenaemsten gerstendrank: besten bruinen, welke reeds sedert een viertal jaren in een roodenwynvat op het moer geteerd had, en slechts by feesten of byzondere gasteryen werd aengesproken.
Onder dit bedryf, en opgewekt door de geestige kwinkslagen van hun onverwachten bezoeker, was ook Roosje vrymoediger geworden. Van tyd
| |
| |
tot tyd sloeg zy hare oogen naer den vrolyken jager, wiens fyngevormde en nog jeugdige gelaetstrekken, nu eenigzins ontgloeid door de gezonde ligchaemsbeweging, hem inderdaed een bekoorlyken aenblik schonken. Zyne edele en fiere houding, zyne geheel en al onderscheiden manier van spreken en handelen maekten buitengemeenen indruk op het argelooze meisje, dat hier, als in een stil klooster, opgevoed, byna geene andere vreemdelingen nog zag, dan eenige zeldzaem overkomende neefs en nichten, waerby tweemael 's jaers de dansende boeren en boerinnekens, als zy haren pleegvader naer Beveren verzelde ter viering van het parochiefeest.
Al spoedig werden de gesprekken levendiger, onder het hervullen der bierkan, en heer van Gelder was zoodanig wel in zyn schik door den lof, welken zyn gastvriend hem afwisselend toezwaeide over zyne lekkere hesp en zyn krachtig oud bier, doch vooral wegens hunne bekoorlyke dochter, over wier voorbeeldige opvoeding de sluwe jager de verheugde moeder behendig wist te vleijen, dat hy met algemeene toestemming verzocht werd, hun de eer te bewyzen dien nacht aldaer te blyven huisvesten.
Hoezeer schynbaer eerst weigerend, voldeed Lodewyk, zoo men wel denken kan, met de grootste vreugde aen deze uitnoodiging, welke juist het doel was zyner welsprekendheid, en het middel moest worden ter volvoering zyner listige plannen.
Hierin gerustgesteld, begon hy nu eerst voor
| |
| |
goed al zyne kunst en behendigheid, al zyne talenten uit te spreiden, ten einde door zyne behaeglyke spraek en vertellingen het schuldelooze meisje voorloopig eenige genegenheid in te boezemen; en maer al te gelukkig slaegde hy hierin.
Opgetogen van bewondering, luisterde zy naer zyne reisgeschiedenissen en bloemryke parysche nieuwsverhalen; zy wendde de oogen byna niet meer af van hem, die telkens zynen blik in den haren spiegelde, en langzamerhand een haer tot nu toe vreemd gevoel in haren ontrusten boezem deed sluipen, als gifdruppelen in een zuiveren leliekelk. Lodewyk bemerkte aldra den invloed van zyn verleidend spel, en, slechts bedacht om zulks behendig voort te zetten, wendde hy het onderhoud op de steden Gent en Brugge, en kwam aldus ongemerkt op kunsten en wetenschappen, muziek en zang.
- ‘Van zingen gesproken, ging hy voort, terwyl hy het meisje met innemend gelaet beschouwde;’ om schoonen zang te hooren, behoeft men juist niet de steden te bezoeken. Alvorens het voetpad te vinden, tusschen de struiken van 't gindsche kreupelboschje, had ik het genoegen een lief avondlied te hooren zingen door eene vrouwenstem, welke veel overeenkomst had met de uwe... Waert gy misschien die onzigtbare zangeres, jufvrouw Roza?’
- ‘Och, Mynheer, tegenzonnen-ondergang zetten wy ons gewoonlyk met ons borduer-of breiwerk in ons hofken na est de deur, en als vader en moeder soms al binnen zyn, blyf ik de zuivere avondlucht
| |
| |
nog wat inademen, en herinner my dan van tyd tot tyd een der liedjes, welke ik vroeger hoorde zingen van myne kameraedjes.’
- ‘Zeer zedig, juffer Roosje; doch ik durf u verzekeren, dat uwe stem zoo schoon is, dat gy zoo kunstig en bevallig zingt, van u niet te moeten schamen aen een zangfeest in een prinsenhof deel te nemen.’
- ‘Mynheer wil u wat vleijen, myn kind,’ sprak de moeder, inwendig voldaen over den lof, harer pleegdochter toegezwaeid, ‘de jonge heertjes uit stad zyn altyd goedkooop met hunne komplimenten; vooral wanneer het een jong meisje geldt.’
- ‘Dit laetste wil ik u geenszins betwisten, mevrouw van Gelder,’ hervatte de jager; ‘doch uwe eerste veronderstelling is niet geheel en al gegrond. Ik vlei nooit iemand, en verzeker u nogmaels, dat uwe dochter eene byzonder aengename stem bezit; indien ik haer iets mogte verzoeken, zulks zou wezen, haer avondlied thans nog eens te herhalen.’
- ‘Welnu, sprak heer van Gelder tot Roosje, die reeds tot achter de ooren kleurde van verlegenheid; ‘gy weet dat dit ook ons veel plezier zal doen. Zing nu eens uw lyfstukje, welk gy, by ons laetste kermismael, zoo wel er af bragt. Gy weet wel, het liedje welk grootmoeder zaliger u geleerd heeft.’
Hoe beschaemd dan ook, durfde Roosje toch het verzoek haers vaders niet wederstaen, en begon, na eenige verontschuldigingen, doch met eerst bevende stemme de volgende oude, vlaemsche ballade, getiteld:
| |
| |
| |
Het Heerken van Maldeghem.
I.
Mijnheerken van Maldeghem
Die ging er eens uit jaghen,
Hy reedt al buiten Brugghe,
Daer staen drie linden breet:
Dan een herderken was cleene;
Hy moest hem spreken ane,
Al was 't hem lief of leet.
II.
‘Och herder, och herderken,
Jc moet u toch eens vraghen,
Als ic hem laestmael sach
III.
- ‘Mijnheerken van Maldeghem
Rijdt vrijlic uwer straten;
Soo ik daerop wou blasen,
| |
| |
IV.
Mijnheerken van Maldeghem
Die deed den herder blasen:
Wel ses en dertig roovers
Sijn toen uit tbosch ghesprongen,
V.
‘Mijnheerken van Maldeghem,
Ghi sijt ons wel ghecomen!
Tgelaech sult ghi betalen
Sweert dat gijt noit sult segghen,
Met roovers hebt gedronken
Of roovers hebt ghesien.’
VI.
Ende al sijn beste panden.
Hi moest sijn budel ruimen.
‘Houdt daer mijn penninc rood!
Jc wil 't gelaech betalen,
Jc sal van u niet spreken;
Maer vrienden u geselschap
VII.
Mijnheerken van Maldeghem
Mach weer naer Maldeghem rijden.
| |
| |
Maer op deerde neergeschreven
Metten teen van syn voet.
- ‘Bravo! uitmuntend, zuiver en met veel gevoel gezongen;’ zeide Lodewyk; doch dit mael ongeveinsd en uit een opregt gemoed. ‘Ik zegen het toeval ‘voegde hy in verrukking er by, ‘welke my heden deed verdwalen en dit onverhoopte geluk en genoegen verschafte. Indedaed, mynheer en mevrouw van Gelder! gy hebt er eer van; uwe dochter is, in woord en waerheid, een bloeijend roosken in 't groene woud.’
- ‘God geve dat hare kleuren eeuwig onbesmet blyven van de verpestende adems der bedorvene wereld, antwoordde de brave huisheer. Maer, mynheer de jager en schilder, dus vervolgde hy, thans hebben wy, op onze beurt, toch ook het regt te mogen vernemen, wien wy eigenlyk de eer genieten dezen nacht te herbergen.’
- ‘O, voorzeker! hervatte Lodewyk, die nogmaels toevlugt tot leugen en bedrog nam. Ik ben de eenige zoon van een onlangs overleden rentmeester der graeflyke goederen te Kortryk. Myn brave vader zaliger heeft myne moeder en my genoegzame middelen nagelaten, om de toekomst onbezorgd te gemoed te zien. Myn naem is Fernand.’
| |
| |
- ‘Op die manier kunt gy een heerlyk leven leiden, en uwe zucht voor jagen en schilderen den ruimen teugel vieren.’
- ‘Dit is zoo; doch ik wenschte myne fortuin wel eenmael te deelen met eene beminlyke echtgenoote, (hier sloeg hy een' teederen blik op Roosje) die, my het leven verzoetende, tevens de laetste dagen myner dierbare moeder zou opbeuren en veraengenamen.
- ‘Deze gevoelens zyn bewyzen van uw edel en deugdzaem hart, mynheer Fernand,’ sprak de huisvrouw van Gelder. ‘Men hoort, dat gy in goede principen opgevoed zyt.’
- ‘Hiervoor droeg myn vader zaliger behoorlyke zorg. Nimmer werd het my veroorloofd, de gezelschappen der ongebondene jongelingen by te woonen. Alléén in zyne tegenwoordigheid, mogt ik bezoeken afleggen of een feest gaen vieren; slechts sedert zyne onverwachte dood, die twee jaren geleden ons in droefheid dompelde, ben ik de wyde wereld binnen getreden.’
- ‘Gelukkige ouders, die zulke kinderen opkweeken voor den lieven Hemel....’
- ‘Amen,’ zuchtte Lodewyk, die, eenigzins verwarmd door het krachtige vocht van 't patersvatje, van langs zoo meer zyne verliefde oogen vestigde op het kleurige Roosje, die, op haers vaders aenzoek, nogmaels de bekers vulde, en den haer toegewyden gezondsheidsdronk beantwoordde.
Intusschen sloeg de huisklok middernacht, en, na vriendelyken dank en avondgroet aen de tafelgenoo- | |
| |
ten, werd de vermakelyke Fernand door heer van Gelder naer de hem bestemde slaepkamer geleid.
Ofschoon zoo laet eerst ter ruste gegaen, was Roosje toch den volgenden ochtend veel vroeger ontwaekt dan naer gewoonte. Nauwelyks speelde de eerst doorbrekende zonnestrael op hare vensterruiten, of zy verliet hare sponde, en deed heur morgengebed, welk ditmael byzonder verstrooid scheen te zyn; want pas had zy zulks geëindigd, toen zy tot haer-zelve sprak: ‘Wat bekoorlyke droom had ik daer zoo even; 't is waerlyk jammer, dat de dageraed die zoo plotselings kwam verdryven. Wy vierden een huwelyksfeest, waer by, onder het geluid van lieflyke muziek, vrolyk gedanst en gezongen werd. Myne ouders, onze bloedverwanten en vrienden waren allen tegenwoordig, en, (hier bloosde zy) ik zelve was de gelukkige bruid van mynheer Fernand, die my vurig omarmde... Maer, hoe dwaes ben ik dan toch! zulke voorname jongeling uit stad zal immers hier, tusschen akkers en bosschen, geen eenvoudig dorpsmeisje komen beminnen. Ja, nu merk ik dat droomen bedrog is... En evenwel was hy my gister avond zoo vriendelyk en aenvallig; hy sloeg zyne doordringende oogen niet van my af, en vleide my aenhoudend. Zou dit reeds geene genegenheid wezen?....
Hier werd hare alleenspraak onderbroken door de stem haers vaders, die reeds bezig was den arbeiders de noodige bevelen te geven voor het te verrigten dagwerk. Roosje spoedde zich naer beneden,
| |
| |
en hielp, volgens hare loffelyke gewoonte, de dienstmaegd behoorlyk het ontbyt gereed maken, waeraen het huisgezin al spoedig van nieuws vereend zat, in gezelschap huns gastvriends, die verzekerde, nog nimmer zulke weldadige nachtrust genoten te hebben.
Na de gedane ontnuchtering, was er niets natuerlyker dan eene wandeling door hoven, boomgaerds en omliggende akkerlanden, welke van Gelder voorsloeg en die door Fernand van harte gaerne aenvaerd werd. Nu genoot hy het genoegen, naest Roosje's zyde, de sierlyke bloemperken, de malsche moeskruiden benevens de fraeije en welige fruitboomen beurtelings te bewonderen, en haer onder de hand menige bloemryk verliefde zinspeling in het oor te fluisteren, welke het onnoozele meisje, als de opregte tael des harten beschouwend, met innige vreugde en welgevallen aenhoorde. Tot de eigendommen des huisheers behoorde, onder andere, het uitgestrekte bosch, waerin Lodewyk den vorigen avond verdwaelde, en welk byzonder wildryk was. Geen schooner gelegenheid kon er uitgedacht worden, om het verblyf des gezelligen jagers gedurende eenige dagen te verlengen, waervan het voorstel bereids aengenomen was, alvorens het opgeruimde gezelschap huiswaerts keerde, alwaer een deftig landelyk middagmael hen vertoefde.
Nu was de valstrik door den listigen verleider gespannen, en bleef hem slechts overig het argelooze duifken er in te lokken. Dit kon hem geene
| |
| |
moeijelykheid opleveren, wiens voornaemste bezigheden en studien bestaen hadden in het vleijen en misleiden van 't schoone geslacht; die opgekweekt was aen een koningshof, waer de wellust als godin troonde, en zich schaemteloos beroemen durfde, den geoefendsten franschen hoveling op zyde te streven in de kunst van geldverkwisten en meisjesverschalken.
Veel te spoedig vond de looze jager eene gunstige gelegenheid om zyne, eerst nog behoedzame, liefdesverklaring tusschen vier oogen af te leggen; en de schuldelooze maegd, geloof slaende aen de verzekering zyner deugdzame bedoelingen, gestreeld door het denkbeeld aen zulken welopgevoeden, vermogenden jongeling te kunnen behagen, en, wat het ergste was, voor 't eerste bezield door dat zoete, doch soms gevaerlyke mingevoel, zoo opregt en hevig tevens by deszelfs maegdelyke ontgloeijing, schonk hem haer vertrouwen, opende hem, onvoorzichtig, geheel heur hart.
Den vierden dag na zyne aenkomst, terwyl zy beide, na eene benauwende zommerhitte, op de tuinbank de verfrisschende avondkoelte genoten, ontving Fernand van Roosje's bevende lippen de gewenschte verzekering, dat zyne liefde gedeeld werd, onder voorwaerde dat dit voor hare brave ouders geen geheim bleve, en een aenstaende huwelyk haer geluk zoude bekroonen.
Deze laetste bepalingen vielen juist niet in Lodewyk's plannen; doch ziende dat de schoone, die hy indedaed opregt begon te beminnen,
| |
| |
hieraen onwrikbaer vast hield, waegde hy eindelyk ook dezen huichelenden stap, en wist zyne zaken zoo behendig aen boord te leggen, dat de brave echtgenooten van Gelder hunne toestemming tot een eerlyk verkeer schonken; in den waen, het toekomende lot te verzekeren hunner teedergeliefde pleegdochter.
Vrede en vergenoegen heerschten nu in het stille landhuis; dagelyks groeide de toegenegenheid der ouders en de liefde hunner dochter aen voor den wellevenden en geestigen jongman, die, onder voorwendsel van bezorgdheid voor de onrust zyner beminde moeder, na een tiendaegsch verblyf, afscheid nam van zyne herbergzame vrienden.
Tranen besproeiden 's meisjes wangen by het denkbeeld, zoo spoedig reeds te moeten scheiden van 't voorwerp harer eerste liefde; doch, onder eene hartelyke omhelzing, deed Fernand haer de heilige belofte, alras eenige tyding af te zenden, en mogelyk binnen een paer weken zyn bezoek te vernieuwen.
Deze tyd viel wel langdurend voor het beminnende maegdelyn, wier ziel vervuld bleef met het beeld haers geliefden Fernands. In hare zuivere heildroomen zag zy hem reeds, als een teederen echtvriend, aen hare zyde gezeten, en een lagchend verschiet, eene zalige toekomst ontrolden zich voor hare verrukte blikken.
Na verloop des gestelden tyds, kwam Fernand, nog fraeijer gekleed, nog bekoorlyker, en beladen
| |
| |
met geschenken voor zyne lieve Roza en hare geachte ouders, werkelyk terug in de vreedzame landwooning, waer men hem welgemeend verwelkomde en naer berigten vroeg wegens zyne moeder, welke hy voorgaf eenigzins ongesteld te zyn; om welke redenen hy ditmael zyn bezoek niet te lang durfde rekken.
By de eerste samenkomst, welke hy met zyne schuldelooze minnares den volgenden ochtend in 't belommerde lustpriëel had, begon de listige verleider zyne verfoeijelyke inzigten bereids in dubbelzinnige woorden te ontwikkelen; doch het hart dezes engels was zoo zuiver en opregt, dat zy den lagen en driftigen booswicht in 't eerste zelfs niet begreep.
Deze ging eindelyk zoo verre, schandelyk mis. bruik te maken van 's meisjes vertrouwelyke zwakheid en liefde; en zyn helsch doel werd bereikt; hare deugd werd verrast, de hemelreine bloem werd besmet door den vergiftenden adem eens ellendigen en afschuwelyken bedriegers.
Schaemrood zat zy dien avond aen den disch. Zy kon den oogslag harer ouders niet verdragen; zy gevoelde iets onrustigs en min gelukkigs: haer gemoed zeide haer inwendig, dat zy misdadig was geworden.
Nog eenige dagen vierde de verachtelyke huichelaer den vollen teugel aen zyne vuige hartstogten, en verliet dan dat deugdzaem huisgezin, welks belangelooze vriendschap hy met de
| |
| |
gruwelykste ondankbaerheid beloond, welks geluk en vrede hy voor eeuwig verwoest had.
Drie maenden verliepen, gedurende dewelke de listige Fernand zich verontschuldigde wegens zyn afzyn, welk hy toeschreef aen de verergerde ziekelykheid zyner moeder.
Zyne brieven aen Roosje, die hy ‘zyne beminde bruid’ noemde, waren vooral vervuld met vurige uitdrukkingen en herhaelde eeden van standvaste liefde en trouw; zy voedden in 't begin de smachtende hoop van het ongeruste en verlangende meisje.
Doch, toen de velden naekt werden, toen de loeijende en gure winterstormen de natuer van heur sieraed beroofden, en de gretig verwachte lieveling zich nog altyd bleef verschoonen, en belooven zonder woord te houden.... Toen eene maer al te zigtbare gewaerwording haer overtuigde, dat zy meineedig bedrogen was: dat zy weldra moeder zoude worden..... toen verkleurde ook het blosje op hare wangen, even als 't boomgebladerte en de bloemen langs haer paviljoen. De roos verwelkte en verkwynde; zy knakte op den tengeren steel; en terwyl hare brave pleegouders, schoon zelven ten prooi aen het zwartste en bitterste verdriet, het ongelukkig misleide kind met betraende oogen nog woorden van troost toespraken, werd Roza op 't hevigst gefolterd door pynlyke ligchaems-en zielesmarten. Nog beminde zy haren lagen bedrieger, nog wenschte zy hem terug te zien, hoe wreed hy hare onschuld verschalkte; doch
| |
| |
de aenblik van 't lyden harer weldoenende ouders martelde haer zoo geweldig, dat ook zy op de ziekesponde nederzeeg.
Aldus werden de levensvreugd en 't geluk van gansch een deugdzaem huisgezin in ééns uitgedoofd en vernietigd door het kortstondige driftgenot eens gekroonden wellustelings.
Verschrikkelyk waren de gevolgen dier misdaed.
Nog vóor het tydstip dat hunne ongelukkige pleegdochter het leven schonk aen de vrucht des verleiders, daelden beide echtgenooten in dezelfde week ten grave.
Hierdoor verergerde ook Roosje's toestand; ja, deze werd zoo bedenkelyk, dat de geneesheeren eene spoedig naderende dood te gemoet zagen.
De waekzame Lodewyk wist, door zyne geheime verspieders, den droeven loop der yslyke gebeurtenissen, in het landhuis door hem veroorzaekt; en nu, daer by den bestraffenden blik der verontwaerdige ouders niet meer te vreezen had, nu durfde de lafaerd zich nogmaels derwaerts begeven.
Het was meer dan hoog tyds. Sedert vier dagen had de jeugdige lyderes het leven geschonken aen een dochtertje, aenminnig evenbeeld van twee menschen, die te samen zooveel geluks zouden gesmaekt hebben, ingeval de deugd hunne liefde bestuerd hadde. Het zigt van dit bevallige kind verlevendigde, voor een oogenblik, de uitgeputte krachten der moeder; maer het aendenken aen 't laeg bedrog, en vooral aen de dood harer ouders, van welke zy zich beschuldigde, vermande haer
| |
| |
eindelyk dermate, dat zy door eene gevaerlyke heete koorts werd aengetast.
Zóó vond graef Lodewyk zyn slagtoffer, die eens zoo bloeijende roos, welk hy wreedaerdig vertrapt had, verkleurd, verwelkt en verdord op het krankbed terug.
Eene huivering doortrilde zyne leden, by het zigt van haer, die hem slechts zoo teederlyk had weêrbemind, om zich zoo schandelyk bedrogen, en haer jeugdig aenzyn vermoord te zien.
Bevend, als een misdadiger, trad hy de kamer binnen. Zy sloeg hare roodgeweende en matte blikken opwaerts, en een ligtrood kleurde kortstondig hare sneeuwwitte, ingevallen wangen.
Vol ontroering vatte hy hare gevouwene handen, en drukte eenen kus op hare paersche lippen, terwyl zyne heete, doch te laet gestorte boetetranen op heur aenzigt nedervloeiden.
- ‘O myn beminde Roza!’ snikte de ontstelde booswicht, terwyl hy op zyne knieën by de sponde neêrzonk, ‘geliefde en schoone bruid, in wat treurigen toestand vind ik u terug?’
Gerust en gelaten, als hadde zy reeds een voorgevoel van haer naderend einde, antwoordde zy met flauwe stem:
- ‘Fernand, ik beminde u, en dacht ook door u bemind te zyn; maer dit was zoo niet. O ja! ik beminde u wel vurig, Fernand; doch ik gevoelde de reine liefde, die ons loutert: die der ziele; gy, den wulpschen, onzuiveren minnelust, die ons verdierlykt: dien des ligchaems..... Gy maektet
| |
| |
verraderlyk misbruik van myne vertrouwelyke onnoozelheid.... Ik vergeef u dit, en bid, dat de hemel het u niet te duer moge doen boeten..... Myn levensvonk is uitgedoofd.. reeds gevoel ik de vernietiging van myn stoffelyk wezen, en alleen de zucht der heilige moederpligt, en de begeerte u nog ééns te zien, schonken my de krachten dit aenzyn nog eenige stonden te verlengen, welk my voortaen niets meer dan schande en verdriet, smart en smaed zoude aenbieden....’
- ‘O neen! myne beminde, gy zult leven; voor uw kind zult gy leven, en voor my, die u niet meer verlaten zal. Ik was schuldig, ja, wreedaerdig schuldig; doch ik zal trachten de vlek myner misdaed uit te wisschen. Myn eigen leven wil ik opofferen om het uwe te behouden.’
- ‘Deze betuiging schenkt my wel eenigen troost; zy verzacht het pynlyke van myn' laetsten stryd, doch is onbekwaem de levenssprank nog in myn verteerden boezem te ontvonken... O, myn Fernand! hoe spoedig en verschrikkelyk volgt de straf op de misdaed..... en toch... was ik dan zoo schuldig, met u, in wien ik myn volle vertrouwen stelde, myn heil en gelukkige toekomst zag, zoo hevig te beminnen..... Ik word vermoeid, Fernand; myn adem neemt af.... de dood nadert myne sponde... Reeds plaetst zy zich aen myn voeteinde... Och! Fernand!... spreek... zeg nogmaels dat gy uwe Roza opregt bemind hebt.... dit zal ons wreed afscheid verzoeten... Zie, ginds op het kerkhof, daer wenken my myne brave ouders
| |
| |
naer 't koele graf... O! zy glimlagchen.... zy vergeven my..............
Aen u, Fernand, de zorg voor de schuldelooze vrucht onzer ongelukkige liefde.... tot aendenken myner dierbare moeder, deed ik haer Elisabeth doopen... Och! bewaek, bescherm hare deugd, en bid met haer voor uwe rampzalige vriendin, die haren val zoo gestreng moet boeten... O! geef my nog eenmael myn kind... Dat het de laetste omhelzing harer rouwmoedige moeder geniete... spreek haer toch dikwyls van my.... kom hier, Fernand! ook u den laetsten kus, den kus des eeuwigen vredes... Leef deugdzaem... dan zien wy elkander hierboven eens weder, om nimmer meer te scheiden... Myne borst wordt benauwd; zy weigert my lucht... O, barmhartige God! wees myne bedroefde ziel genadig.... Vaerwel, myn Fernand; myn kind, Elisabeth, vaer eeuwig wel, tot wy ons ginds hereenen... ik sterf.....’
Een rauwe smartekreet galmde akelig door de kamergewelven... Nu zag en ondervond de snoode wellusteling, hoe duer de verzadiging zyner lage driften door de onschuld betaeld werd. Hy weende, zuchtte en snikte; doch te vergeefs.. hy riep zyne Roza, zyne bruid; zyne beminde.... De dooden zwygen... Zyn slagtoffer lag daer naest hem.. hy was de zedelyke moordenaer van 't onnoozel en schoone maegdelyn... Loodkleurig lag zy daer, afgemarteld door smart en ziekte, verteerd door heete zielepyn; toch scheen haer zachtkwynend gelaet, door 't wederzien heurs hartevriends, nog
| |
| |
eenigzins verhelderd. Zoo, in het hagelwitte lykkleed, met hare oogen half geopend, als wilde zy, hoezeer de ziel hemelwaerts zweefde, nog haer kind en haren Fernand aenschouwen; - het marmerbleek aenzigt omgolfd door de bruine lokken, en de lelieblanke handen op den boezem saêmgestrengeld, - geleek zy eene verheerlykte martelares, een ontslapen engel......................
Na den regtmatig verschulden tol zyner overstelpende droefheid aen de natuer betaeld te hebben, begeleidde Lodowyk den treurigen rouwstoet, welke het stoffelyke overblyfsel der algemeen beminde Roza, der zoo jeugdig gesneefde bloem, grafwaerts voerde, onder het vergieten van heete boetetranen, naer 't sombere kerkhof.
Hier wierp hy, die zoo menigmael God durfde lasteren, misschien zyn bestaen loochenen; hier wierp hy zich op beide knieën; hy bad en zuchtte. De nietige en ydele begoocheling van geboorte, rang en titels zag hy in al hare naektheid op die stille en geheiligde plaets, waer magt en aenzien, rykdom, jeugd en schoonheid zich oplossen in eene handvol asch; waer de bekkeneelen der trotsch gekroonde hoofden, vermengeld met die der arme bedelaers, door den voet van een baldadig kind tot gruis vertrapt worden......
Het kerkhof! akelige plek voor den verdwaesden wereldminnaer, voor den ongevoeligen vrek; doch met eerbied bezocht door den echten wysgeer, door den dichter en kunstenaer; door den waren
| |
| |
mensch, die, omringd door de schimmen der verstorven groote mannen, bezield door het aendenken hunner nuttige en grootsche werken, getroffen door de treurige tooneelen, welke zich hier ontknoopten, in geestverrukking hetzelve beschouwen als een ontzaglyk, geopend boek, vervuld met de verhevenste zede-en godsdienstleer; een boek, waervan elke bladzyde in onuitwischbare trekken het bewys afschetst van de algelykheid der menschen, van het brooze en vergankelyke der stoffe en van de troostryke onsterflykheid der ziele......
Voor den ontroerden en schuldigen Lodewyk was de aenblik dezer vreedzame rustplaets thans als 't gevoel eener onverdraeglyke pynbank, waerop wroeging en naberouw hem om 't zeerste folterden... Elke schup aerde, op de doodskist zyns slagtoffers nederploffend, was hem een verpletterende slag, een dolksteek, die zyn verscheurden boezem doorvlymde.
En waren zyn geil en verdorven hart, zyne zwarte ziel nog vatbaer geweest voor de minste verbetering, dan voorzeker zoude hy hier tot inkeer gekomen zyn, en welligt zyn vaderland de rampen bespaerd hebben, waeronder het later zoo onverdiend en zoo bitter moest zuchten......................
Na de behoorlyke verzorging der aenminnige vrucht zyner geheime liefde, verliet Lodewyk dat eens zoo aengenaem oord, waer nu ieder voorwerp hem de misdaed herinnerde, baldadig en vrywillig gepleegd. Nog lange pynigde hem, te midden
| |
| |
van het bedwelmend genot en gedruisch der slempmalen en bagchusfeesten, aen zyn weelderig hof, de gedachte zyner onwaerdige en ondankbare handelwyze opzigtens de brave en vriendelyke familie van Gelder, en vooral die van de dood hunner bekoorlyk deugdzame pleegdochter, wier aendenken hem immer vereerd en heilig bleef.
Geene maend verliep er, of hy bezocht heimelyk zyn kind, waerop hy nu al de liefde, eens der moeder toegewyd, overbragt. De kleine Elisabeth, hoezeer buiten stad verblyvende, werd op eene vorstelyke wyze opgekweekt. Zoodra het bevallige meisje, treffend evenbeeld harer schoone moeder, der eerste kindschheid ontgroeid was, vond zy hare plaets bereid in het zeer vermaerde stift voor adelyke jonkvrouwen te Herckenrode, in 't graefschap Loon, waer zy in allerhande nuttige wetenschappen onderwezen werd en de inboezeming ontving van reine deugd en godsvrucht.
Eerst toen zy haer achttiende jaer bereikt had, werd zy door Lodewyk van Nevers, graef van Vlaenderen, aen zyn hof geroepen en als dochter erkend, onder den naem en de titels van Elisabeth van Vlaenderen, vrouwe van Somergem, Eecloo en Commene.
Aenhoudend bewaekte en beschermde Lodewyk zyn lievelingskind tegen de menigvuldige gevaren, welke haer in dien nieuwen leefkring omringden. Hy deed haer gestreng eerbiedigen door al zyne vrienden, heeren en baronnen, die toegang tot zyn paleis hadden. Te midden van al die
| |
| |
wellustige, verfranschte en verbasterde hovelingen, prykte zy, als eene schitterende ster aen den donkeren hemel, of beter als eene kleurryke veldroos, die onbesmet en welig opschiet tusschen een hoop onkruid, doorns en distels. Lieftallig was zy, als eens hare zoo jeugdig verlorene moeder, wier stille deugden zy had overgeërfd, even als het eenigzins heerschzuchtige karakter heurs vaders.
Pas twintig jaren oud, huwde zy ridder Simon van Mirabello, heer en baron van Peruwelz, Beveren en Hale, Ruwaert en Gouverneur van 't graefschap Vlaenderen. Uit dezen echt sproten twee dochters, van welke de eene, Isabella van Mirabello, zich verbond met een dapper ridder, heer Jwan van Vaernewyck geheten, wien zy eenen zoon schonk, die ook den naem Jwan ontving, en de stamheer was der graeflyke familie van Vaernewyck te Gent, welke nog ten huidigen dage in vollen bloei bestaet, en wegens haren doorluchtigen oorsprong en edele vermaegschapping, maer nog meer om hare schoone deugden en weldaden, zoo algemeen by ons vereerd en bemind wordt.
Mirabello's tweede dochter koos tot echtgenoot Gerem Wyterzwane, heer van Wacken, en, in tweede huwelyk, ridder Philips van Masminen, heer van St-Joris; zy overleed echter kinderloos.
Maer keeren wy, na deze korte uitweiding, terug tot onze belangryke heldin Elisabeth.
Na een vyfjarig gelukkig echtverbond met Mirabello, reeds weduwe geworden, bleef zy niettemin de parel en 't pronkjuweel van Vlaenderen's gra- | |
| |
venhof. Zy schitterde hier niet alleen door hare bekoorlyke ligchaemsschoonheid; maer ook door de uitmuntendste begaefdheden der ziele. Haer echt vlaemsche inborst, haer meèlydend hart maekten haer bemind by de grooten en ryken, vereerd by het volk, en aenbeden by de noodlydenen, wier liefderyke schutsengel zy was. Bezield waren alle plegtige feesten, als zy er verscheen; en op geen enkel zyner overige kinderen droeg graef Lodewyk zulken billyken trotsch, als op zyne teêrgeliefde Elisabeth.
Jammer slechts, dat diezelfde gevoelens van vaderlyke genegenheid zich niet uitstrekten tot zyn eigen land, tot het welzyn zyner zoo dappere en nyvere onderdanen.
Nogmaels offerde Lodewyk de belangen der Vlaenderen op aen zyne voorliefde tot Frankryk en deszelfs koning Philips-August, wiens party hy trok tegen Eduard van Engeland, die ondersteund werd door de Gentenaers, onder geleide van den vroeden man en onverschrokken volksheld Jacob van Artevelde. Te Crécy sneuvelde hy in den bloedigen veldslag tegen zyne eigene broeders, de zegepralende Vlamingen. Als van een bastaerdbelg en landverrader, staet zyn naem met bloedige letters in de geschiedenis geschandvlekt.
Intusschen hadden de Gentenaers Lodewyk van Maele, zoon van Louis de Nevers, uit voorzorg gevangen gehouden, ten einde op eene wettige wyze in de opvolging van het landsbestuer te voorzien. Onmiddelyk na den veldslag van Crécy,
| |
| |
werd deze jeugdige prins tot graef van Vlaenderen uitgeroepen, en de beminlyke Elisabeth, de echte vlaemsche vorstin, wier hart klopte voor de zaek des volks en des vaderlands, bekleedde van nieuws dezelfde eereplaets aen het hof haers natuerlyken broeders.
Vereerd en geacht door Lodewyk van Maele en door alle weldenkende Vlamingen, omringd door de voornaemste telgen van 's lands adelyke geslachten, ontbrak haer geenzins het aenbod ter sluiting van een tweede, niet min ryk en aenzienlyk, echtverbond; doch, tot dan toe, vond zy al haer heil en genoegen in de opvoeding van hare twee aenminnige dochtertjes; toen onverwachts, ter gelegenheid der plegtige viering van Lodewyk's huwelyk met Margaretha, het luisterryke toernooispel de oorzaek werd eener gebeurtenis, welke ook over haer levenslot besliste.
By de overhandiging des lauwerkrans aen den stouten en bevalligen ridder Arnold van Rummen, zagen wy haer ontroerd en getroffen. Volgen wy thans onzen held naer het avondfeest, waer hy, door liefde vervuld, den betooverenden oogslag toeft van zyne lieftallige, vorstelyke bekroonster.
|
|
Auteursrechtvrij