Sturmfels

[p. 284]

Brief van Von Hompesch aan den generaal.

Londen, 25 Mei 1783.

‘Waarde Oom,

“Wie rondloopt met hangende ooren, hoort niet; en wie rondhuppelt met kromme knieën, vangt niet,” placht Jochem, Vader's oude jager, te zeggen. Ik heb aan hem gedacht dezer dagen! - Hangende ooren en kromme knieën hadden wij nu wel niet, edoch wij hoorden noch vingen. Alles bleef stil, alles scheen na de mislukking van mijn subliem plan in het water te vallen, de lange schelm, dien wij op de hielen zaten, haast incluis. Toen die had bemerkt, dat zijne lekke boot hem niet tot het schip zou brengen, had hij rechtsomkeert gemaakt en was sedert dien tijd verdwenen tusschen de huizen, mazen van het steenen monsternet, dat Londen heet.

Onder den indruk van die teleurstelling schreef ik mijn laatsten brief, hield een oog in het zeil en wachtte op de dingen, die komen zouden.

Onderwijl vergunde ik mij een diner bij onzen Gezant, waar ik veel at, veel dronk en nog meer praatte. Nu, gij weet, Oom, zonder grootspraak, dat, als ik eenmaal aan mijne avonturen begin, het gezelschap de ooren naar mij keert en andere praters hunne tong vacantie kunnen geven.

Den volgenden dag eene zeilpartij op de Theems. Lord Sackton had mij eene plaats op zijn jacht aangeboden, een sneege zeiler, coquet als eene belle van twintig, proper en glad, neus in de lucht, alle zeilen bij, voortgierend over den plas, bij den frisschen Noord-Ooster, die de golfjes opstuwde tot golven en de oevers met krinkelend schuim omzoomde. Ik, vóor op de plecht, uitgeslapen en bij de hand, altijd éen oog op den stuggen Amerikaan, die sedert dagen op de reede lag en nog niet van zins scheen om te gaan, de Amerikaan, waarheen mijn lange vriend koers had willen zetten. - Een heerlijke tocht! - Links en rechts een drijvende stad van driedekkers, galjoenen en galjooten, van schepen van allerlei vorm en grootte, de donkere rompen aaneengesloten, of stroom en zeeboezem niet ruim genoeg waren om hun afzonderlijk plaats te gunnen, masten en tuigage hoog opstaand tegen de lucht, de kleurige, vergulde spiegels weerkaatst in het blanke, zilverachtige water, dat met zachte schommelingen hun hooge flanken lekte en liefkoosde. En

[p. 285]

later, verder op, de volle, blinkende zee, die ontelbare schepen droeg, eene vlucht van reuzenzwanen, dommelend in den zonneschijn of met uitgespreide vleugels aanzwierend met het tij op de kust.

Potz-blitz, daar was mijne aandacht afgeleid en gevangen! - Boven een der statig naderende schepen wapperde de vrije Bremervlag: “Antwoord uit Hoogheim”, en ik overreedde Lord Sackton om bij te praaien....

Brieven uit de maan wellicht, maar geene voor mij uit Hoogheim.

Sackton had onderwijl laten opdisschen en hij hield mij aan boord, lang nadat wij weer aan wal waren teruggekeerd, totdat eene opkomende onweersbui mij den weg naar huis deed kiezen. Water onder en boven,... dat was te veel voor een landrot.

Op een draf liep ik naar mijne kamers en nog even het politiebureau voorbij om te hooren hoe het mijn speurhonden was gegaan. Opperbest - voor het nagejaagde wild altijd. Niets gevangen.

Ik loop mijne trap op en meende dubbel te zien; daar stond of liever zat, op de bank in de gang, half in elkaar gedoken, een Westphaalsche boer, in het wijde, wanstaltige tenu, dat de landlieden er bij ons op nahouden, en sloeg de vakerige oogen op, tot ze klaar wakker werden en mij wakker maakten van den weeromstuit.

Mijn brein leek plotseling gezuiverd van al de dampen van Sackton's zwaren romanée.

“Wat wil je?” vroeg ik.

“U spreken, - maar binnen,” antwoordde de onbekende in zuiver Duitsch en wees op mijne kamerdeur.

“Gehoorzame dienaar,” zei ik en ging voor.

Mijn Joris had licht opgestoken; ik hanteerde voorzichtig den snuiter, zette mij en nam mijn bezoeker van het hoofd tot de voeten op: zoowat tusschen de zeventien en achttien jaar, gebruind, haast bruin van huid, zindelijk in de kleeren, een tamelijk onbeduidend exemplaar van het genus landlieden uit onze buurt

“Ik kom uit Hoogheim, - van den Generaal, - om mijn diensten aan te bieden bij de opsporing van Wilbrant,” zei het jonge mensch ongevraagd.

“Ei, zoo.” - De knaap blikte noch bloosde bij mijn spottenden toon. “Weet je wie ik ben?”

“De Jonker von Hompesch - en Koen Valck zal hem wel niet onbekend zijn.”

“Koen Valck!” - De jongen had een bekend gezicht; dat was mij al aanstonds opgevallen. Koen Valck, juist zoo; - zeker de zoon van den een of anderen boerenkinkel van Oom's landgoed!

[p. 286]

“De Generaal zendt je dus, en je plannen?”

“Zijn heel eenvoudig. Als Uw Edelheid mij een stel andere kleeren kan bezorgen, zoek ik nog dezen nacht logies in eene herberg aan den buitenkant, zie daar uit naar eene plaatsing als knecht, - het Engelsch ken ik genoeg om te verstaan en verstaan te worden, - en wacht af. Wilbrant zal ik herkennen uit duizenden. Als hij weg wil, moet hij immers den buitenkant op?”

Ik liet den knaap doorpraten. Zijn onnoozel gezicht moest een masker zijn ook tegenover mij, want met den overmoed van een kind, dat geen gevaar kent, en de zekerheid van iemand, die alle bezwaren overwogen en alle hindernissen voorzien heeft, ontvouwde hij mij zijne plannen. Als gesneden koek legde hij mij die voor: afwachten, uitkijken, lokken in eene herberg, hem een slaapmiddel toedienen in drank of spijs; - het slaapmiddel moest ik leveren, daartoe zag mijn jonge helper geen kans: hij zou het alleen toedienen; - mijne speurhonden moesten, hoewel uit de verte, toch nooit het oog van hem, den knaap, afwenden. Zoodra het slaapmiddel werkte, moest Wilbrant opgepakt en aan boord van een Duitsch of Hollandsch vaartuig gevoerd worden.

Het was kostelijk den knaap dit alles te hooren opdisschen met neergeslagen oogen en gedempte, hoewel vaste stem; kostelijk dat mengelmoes van onverstoorbaar zelfvertrouwen en bescheidenheid te aanschouwen. Als mijn knecht hem nu kleeren kon verschaffen en daarna naar eene herberg brengen, en in het voorbijgaan een politiebureau wilde aanwijzen, was alles gevonden. Hij zou binnen kort het slaapmiddel komen halen, - gebracht mocht het niet worden, volstrekt niet! - om geen achterdocht te wekken. Wilbrant kende immers mij en mijne satellieten? - En dan, nog éen verzoek: of ik dezen brief, - een brief zonder adres, - aan den Generaal zou willen insluiten: zijne ouders zouden dan gerustgesteld zijn over zijne behouden aankomst.

En daarmede ging de knaap, vergezeld van Joris.

Een fameus exemplaar. Eere aan uwe vondst, Oom! Nu, men kan nooit weten hoe eene koe een haas vangt.

Met een: “hij leve!” uit de verte aan uw adres, mijne onderdanigste groeten aan mijne schoone nicht en eene buiging voor het alleraardigste ding, die mij tot haar ridder heeft gemaakt,

Uw onderdanige neef,

Hugo von Hompesch.’