Sturmfels

12 October.

Wanneer zal die tijd komen?

Dat vraag ik mijzelve af elken morgen en elken avond. Wolfram leest die vraag in mijne oogen, telkens als hij van het slot terugkeert. Mijne vrees, dat Wolfram zijne vooruitzichten door zooveel vertraging zal benadeelen, wordt grooter.

‘Heb je gesproken?’ vroeg ik, toen Wolfram mij bij het naar huis gaan achterop kwam.

‘Alweer niet! - Waar moet het toch heen? - Neem een kloek besluit en zeg het hem. Laat er van komen wat wil. - Het moet immers gezegd worden. - Zeg het hem; anders benadeel je je eigen kansen. - Zal Bodo ooit gestemd zijn om te hooren, dat Sturmfels hem niet toekomt? - Was het nu maar geen Majoraat! Anders kondt gij broederlijk te zamen deelen.’

En ik herinnerde mij wat Vader over Majoraatsgoederen aan Moeder had uitgelegd: Majoraatsgoederen zijn ondeelbaar en onverkoopbaar. De Majoraatsheer - altijd de oudste zoon van de oudste lijn - erft niet van zijn vader of voorganger, maar van den voorvader, die het Majoraat heeft gesticht; hij is verplicht al diens instellingen en voorwaarden na te komen. Hij regeert en geniet van alle voorrechten en inkomsten, zonder aansprakelijk te zijn voor de schulden, die zijn voorganger mocht hebben nagelaten....

‘Verontrust je niet, Margreet. Ik ken den weg tot zijn hart.’

‘Zijn hart staat niet langer open. Zijne moeder heeft er eene wacht voor geplaatst: wantrouwen.’

Wolfram haalde de schouders op.

‘Zooveel te meer voegen mij zachtheid, geduld en voorzichtigheid.’

‘O, leefde Baron Siegfried nog! Hij zou den knoop hebben doorgehakt. Bodo zou nu voor een feit staan. De schok zou hevig zijn geweest....’

‘De schok zou te hevig zijn geweest, Margreet. Maar bovendien: ik zou nu niet kunnen spreken.... ik kan het niet zonder de nagedachtenis van de onlangs gestorvene aan te tasten. Je hebt zooeven Baron Siegfried genoemd; herinner je, dat zijne laatste gedachten

[p. 245]

voor Bodo zijn geweest: “Wees zijn vriend; verlaat hem niet - om mijnentwil.” Die woorden zijn mij in de ziel gebrand! Ik wil handelen in Vader's geest. Hij zou Bodo ook gespaard en tijd gelaten hebben. Ik mag hem nu niet treffen in het liefste wat hem rest.’

‘Ik voorzie het al,’ riep ik half boos, half verdrietig: ‘Als het je blijkt, dat Bodo het niet kan dragen, zul je in het geheel niet spreken.’

‘Mijn recht om mijns Vader's naam te dragen, zal ik niet prijs geven; wees daar zeker van. Maar ik kan wachten.’

‘Zóo lang totdat alle getuigen dood zijn en je alleen staat!’

Wolfram antwoordde niet.

‘Gelukkig, dat de Heer Merlé weet waar Wilbrant is! Kon hij hem maar met een zacht lijntje hierheen krijgen. Wellicht zou hij komen, als hij wist, dat de Vrijvrouwe dood is en er kans van welslagen bestaat voor den pretendent.’

Ik had nog lang kunnen voortgaan. Ik bemerkte op eens, dat Wolfram's gedachten verre waren afgedwaald.

Wij waren al bij het hek.

Wolfram legde zijne hand op mijn arm en hield mij tegen.

‘Ik heb je iets te vragen, Margreet,’ zeide hij stilstaande, ernstig en langzaam. ‘Verzwaar mijne taak niet door mij telkens te wijzen op datgene wat ik kan verliezen. Wijs mij veel meer op dat, wat ik kan behouden: Bodo's liefde en Bodo's geluk.’

Het was voor het eerst dat Wolfram klaagde. Ik las strijd op het vermoeide gelaat, dat hij nu naar mij toekeerde. Wat hij zeide, was maar àl te waar: wij hadden hem voortgejaagd op den weg, dien hij niet gaan wilde, maar waarop hem toch ook eigen wenschen en belangen voortdreven. Een gevoel van schuld overweldigde mij. Ik greep met beide handen de hand, die hij mij toestak.

‘Voor het laatst zult gij daarover gehoord hebben,’ zeide ik, ‘al valt het hard om u te zien vergeten, dat naam en alles, àlles voor u van die zaak afhangt.’

Hij trok mij dichter naar zich toe.

‘Niet mijn naam, niet het voorrecht mij Baron Siegfried's zoon te noemen, zal ik opgeven, Margreet. Ik heb eene oplossing gevonden. Zoodra Bodo in staat is mij rustig aan te hooren, zal ik hem zeggen wie ik ben en hem mijne plannen mededeelen. Ik wil erkend worden, maar mijn eerstgeboorterecht sta ik af. Ik zal hem eene ruil voorstellen....’

‘Wisburg tegen Sturmfels! - Een slechte ruil.’

‘Met zijn geluk?’

‘Zal Bodo aannemen?’ - Wolfram's grootmoedigheid stond mij

[p. 246]

zoo helder voor oogen. ‘Hij zal toegeven, Margreet, en begrijpen dat het mij ernst is. Waarom schreit gij?’

Ik had het niet kunnen zeggen. - Mijn hart was vol.

Zijn arm was om mij heen. Ik had het hoofd tegen zijn schouder gedrukt....

Hij hief het op en gaf mij een kus.

Op dat oogenblik vloog de deur open.

Bodo stormde er uit. Hij liep op ons toe, Wolfram rakelings voorbij, wien hij de vuist in het aangezicht stiet.

‘Dàt is vriendschap!’ beet hij hem toe.

Wolfram staarde hem verpletterd na.

Ik wikkelde mij zachtjes los.

Ik was vergeten.

Stil sloop ik naar mijne kamer, sloot de deur af en wierp mij voor een stoel neer, de handen voor het gelaat.

Veel was mij in dat laatste oogenblik duidelijk geworden.

Wolfram was mijn wereld, en ik was hem - niets!

Toen ik beneden kwam, was het nauwelijks een uur later. - In voorhuis en woonkamer was niemand. In Vader's kamer hoorde ik praten.

Werktuigelijk begon ik de tafel voor het avondeten gereed te maken, toen Moeder uit Vader's kamer kwam.

‘Is Wolfram al naar het slot?’ vroeg zij bezorgd in het voorbijgaan. ‘Hij heeft ons met een paar woorden het gebeurde verteld en wil het misverstand ophelderen.... Jonker Bodo heeft een kwartier op hem in de woonkamer gewacht. Hij heeft u zien aankomen....’

Zij schudde het hoofd en ging naar de keuken.

Wij wachtten lang voordat Wolfram terugkwam.

‘Ik heb Bodo niet gezien,’ zeide hij. ‘Johan meende, dat de Vrijheer thuis was. Ik klopte aan zijne kamer en opende de deur, toen ik geen antwoord kreeg. - De kamer was leeg. - Ik ondervroeg Martijn, Hofmeester en Slotvoogd. - Niemand had den Vrijheer gezien. - “Hij is thuis,” verzekerde Frans. - Ook het kabinet was leeg. - Straks ga ik weer. Ik moet hem spreken.’

Niemand lette op mij, of zoo men het al deed, schreef men mijn afgetrokkenheid toe aan het voorgevallene met Bodo.

Wolfram gunde zich nauwelijks tijd om een paar beten naar binnen te krijgen.

Hij ging weer.

Anderhalf uur later kwam hij moedeloos terug.

‘Bodo is thuis, is al dien tijd thuis geweest,’ zeide hij. ‘Johan en

[p. 247]

de portier hadden gelijk. - Maar hij heeft zich schuilgehouden en zich opgesloten in het ambtshuis. Met den Zondag was dat natuurlijk ongebruikt en viel het niemand in hem daar te zoeken. Toen Martijn er hem eindelijk vond en eten wilde brengen, weigerde hij de deur te openen. - Op mijn aankloppen kreeg ik geen antwoord. - Een oogenblik later werd er hevig gescheld. - “Zorg, dat de wachtkamer vrij blijve en dat niemand mij stoort” - hoorde Johan zich toeroepen. - “Dr. Wilbrant....” - “Verstaat ge mij niet? Maak, dat de wachtkamer vrijkomt,” hernam Bodo heftig. - Beproef wat gij vermoogt,’ bad Wolfram tot Vader.

Ook Vader kwam onverrichterzake terug.

Bodo was nog op de kanselarij. Hij had er zich licht laten brengen en bevolen, dat iedereen zich op den gewonen tijd ter rust zou begeven. Bij Vader's heengaan was hij er nog.

‘Wacht niet op mij. - Ik kom denkelijk niet vóor morgen terug,’ zeide Wolfram ongerust, terwijl hij zich gereed maakte om nogmaals naar het slot te gaan.

Wij weerhielden hem niet.

Ik was blijde toen de dag om en ik alleen was.

Ik deed mijn licht uit, liet de luiken open en zette mij voor het raam.

Wolfram kon terugkomen en hij had den sleutel niet medegenomen.

Maar alles bleef stil buiten.

Ik wilde aan Bodo, aan zijn toorn, zijn smart, aan Wolfram's miskenning en aan een middel ter verzoening denken.... Helaas, ik dacht alleen aan mijzelve. Of beter: ik dacht niet. Ik zat als wezenloos. Alles was leeg rondom mij.

Mijn hart was ook leeg en mijn hoofd was moe.

‘Ik ben hem niets.’ - Die woorden stonden overal geschreven: op de muren van mijne kamer, buiten in de duisternis en in mijn hart.

Toen het eene uur na het andere verliep, zonder dat Wolfram terugkwam, begreep ik, dat de beide vrienden elkaar hadden gevonden en het misverstand opgeheven was.

Ik ging naar bed. Niet om te slapen. Er was eene soort van rust van uitputting over mij gekomen.