Sturmfels

24 Mei.

Wolfram is sinds eenige dagen thuis.

Vader en Moeder hebben hem met bijzondere hartelijkheid ontvangen. Moeder was zelfs aangedaan; telkens keerde haar oog naar Wolfram terug en bleef op hem rusten met eene weemoedige, vragende uitdrukking, die mij verbaasde en haar in verwarring den blik deed afwenden, bij het ontmoeten van den mijnen.

Naar de houtvesterij is hij nog niet geweest. Die mooie, vriendelijke houtvesterswoning, wat ziet die er uit! In het najaar is Wilbrant's vrouw gestorven; bij haar leven was het er slordig en onbehagelijk, maar nu heeft het meer van een stal dan van eene woning voor menschen. De anders zoo scherpziende, ongemakkelijke Vrijvrouwe stelt Wilbrant als houtvester wel zeer hoog, dat zij zooveel door de vingers ziet. Een poos geleden heeft zij er toch op gestaan, dat zijne drie opgeschoten zoons naar de stad zouden gaan om verder een ambacht te leeren en dat er vrouwelijke hulp in huis zou komen. Het werd al te erg.

[p. 192]

De Vrijvrouwe heeft Wolfram al dadelijk aan het werk gezet.

Moeder en ik, wij spraken over hem, toen wij eensklaps zwegen en luisterden. Bij het hek klonk eene wilde, klagende melodie. Het getjingel werd al luider en snerpender... tjing, tjang, - tjing, tjong, - weinig afwisseling. - Geen wonder! Op het instrument, dat de muzikant voor zich uit droeg, waren vijf snaren. Het was nog opmerkelijk, dat hij er de gebrekkige notenreeksen uitkneep.

Langzaam, het hoofd wat terzijde gebogen, kwam hij nader; eerst voorbij de ramen, daarna naar de open voordeur...

‘Geef hem dat en zeg dat landloopers op Sturmfels worden opgepakt,’ zeide Moeder met ongewone hardheid en duwde mij haastig een stuk kopergeld in de hand. ‘Maak dat hij het voorhuis niet binnenkomt en - en houd hem niet aan de praat - en zorg, dat hij het hek uitgaat.’ Zij had al voor het raam postgevat om hem eens flink op te nemen.

Onze muzikale bezoeker had den voet al over den drempel en gluurde rond, toen ik in het voorhuis kwam. Nog onder den indruk van Moeder's woorden stoof ik op hem af met zooveel haast, dat hij verschrikt terugtrad.

Ik deed mijne boodschap...

‘Ei, Moederlief!’ dacht ik, den man nakijkend, - en hare onrust deelde zich aan mij mede - ‘ik begrijp alles.’ Die bruine, gluiperige tronie bracht mij op eens het Zigeunerkamp voor oogen.

‘Ga Vader zeggen wie hier ronddoolt,’ gebood Moeder, ‘dan kunnen er onmiddellijk maatregelen genomen worden om verdere indringers af te weren.

Vader gaf er den Schout kennis van en vond het zoo belangrijk, dat hij er den Heer Merlé met de eerstvolgende post over wilde schrijven en mij op het hart drukte aan niemand te verraden, dat het bezoek waarschijnlijk den Heer Merlé gold.

Ik vond Wolfram op het binnenplein.

‘Wacht je op iets?’ vroeg ik en volgde zijne oogen, die op het blauwe salon gericht waren.

Stil, dat was andere muziek!

Na de zacht aangeslagen, doch lang aangehouden volle akkoorden, klonken woorden, zoo schoon en treffend, dat ik alles vergat om ademloos te luisteren:

’Selig sind

Die reines Herzens sind.
Soll mir's hart ergehn,
Lasz mich feste stehn,

[p. 193]

 

Und selbst in den schwersten Tagen

 

Niemals über Lasten klagen,

 

Denn durch Dornen hier,

 

Geht der Weg zu Dir!’

Het was of alles in en om mij zweeg, of de heele wereld stom en stil was geworden, toen ik die diepe, teedere, volle stem niet meer hoorde. Ik werd er stil van...

Daar kwam zij aan. - Zonder ons te bemerken, het hoofd wat gebogen, op haar gelaat nog de weerglans van haar lied, liep zij het plein over en verdween in de poortgang.

En wat was zij mooi - en eenvoudig - en bevallig!

Wolfram staarde haar na.

‘Zou dat onze toekomstige Vrijvrouwe zijn?’

Ik moest mijne vraag herhalen, wilde ik antwoord hebben.

‘Ik geloof wel, dat Hare Genade plannen heeft voor haren zoon. - Of die zullen gelukken, is wat anders,’ antwoordde Wolfram, zich met moeite van eigen overpeinzingen losmakende. ‘Jonker Bodo's tegenstand is te voorzien.’

Ik kleurde.

‘Heeft hij daarover met je gesproken?’

Nu was het Wolfram's beurt om te kleuren.

‘Ja.’

‘Verleden zomer, - na kerktijd, - dien morgen, toen hij ons thuisbracht,’ - drong ik aan, stoutmoediger, naarmate zijne verlegenheid toenam. - ‘Loochen het niet, Wolfram, ik heb het toen al geraden,’ riep ik onvoorzichtig. ‘En jij hebt hem aangemoedigd en - hulp beloofd!’

Hij aarzelde.

‘Je hebt gelijk, Margreet. Bodo heeft mij bekend wat je voor hem zijt. - Ik weet, dat zijne liefde vaster en dieper is dan je vermoedt. Hij zal die niet licht opgeven, tenzij...’

Ik wachtte.

‘Tenzij je hem alle hoop beneemt.’

‘Ik heb hem nooit hoop gegeven.’

‘Heb je je hart ernstig onderzocht?’

Juist die zachtheid, die bedaardheid maakten mij boos!

‘Draagt men een advocaat zelfs liefdeszaken ter regeling op?’

Ik schaamde mij over mijne bitse woorden, zoodra zij er uit waren.

‘Geen advocaat; - wel een vriend. En dat ik zijn vriend ben, behoef ik niet te verzekeren.’

Wij waren de poort uit. Ik kon mijn ongeduld niet bedwingen.

[p. 194]

‘Jij en Bodo zijt dwazen! - Bodo weet, dat de gedachte aan den tegenstand van de Vrijvrouwe geen invloed heeft gehad op mijne afwijzing, maar dat, ook al ware dit niet het geval, zij zich met alle macht tegen een dergelijk huwelijk zou verzetten, en hemel en aarde zou bewegen om dat te beletten. - Waarom zijne moeder verbitterd en zichzelf verdriet op den hals gehaald? Ik zal nooit veranderen. Volharding van zijn kant is onzin. - Daarbij: hoe kan Bodo weifelen, als hem de keus wordt gelaten tusschen Freule Georgiana en mij, zij, zooveel edeler, zooveel...’

Ik had er een wreedaardig genoegen in om al haar volmaaktheden op te sommen.

Wolfram zweeg een heele poos.

‘Een hart, trouw en grootmoedig als het zijne, zal je niet licht vinden, Margreet,’ hernam hij, als had hij mijne uitbarsting niet gehoord. ‘Er zijn groote moeielijkheden te overwinnen voordat een huwelijk tusschen u en hem kan tot stand komen, doch wanneer Bodo daaraan niet wanhoopt, kun jij wel met wat meer vertrouwen de toekomst tegemoet zien. Er bestaan strenge bepalingen omtrent het aangaan van huwelijken voor de Majoraatsheeren van Sturmfels, bepalingen, gemaakt door den stichter, waaraan geen van zijne opvolgers zich mag onttrekken, maar - de Koning geeft in bijzondere gevallen dispensatie en....’

‘Je vergeet alweer, dat ik niet wil,’ zeide ik en pinkte een traan weg.

Hij schudde het hoofd.

‘Je kent je-zelve niet, Margreet; - eerst als je zijne liefde moest missen, zou het je duidelijk worden, hoe dierbaar Bodo je is.’

Zulk eene halsstarrigheid!

‘Ik ga niet naar huis; ik wil nog wat loopen.’ Ik vloog weg, het eerste het beste boschpad in. Daar viel ik neer en bedwong mijne tranen niet langer. Wolfram's tusschenkomst had mij evenzeer bedroefd als gegriefd: dat hij voor zijn vriend opkwam, was natuurlijk; dat hij zoo lang aanhield, zonder rekening te houden met mijn wil, mijn gevoel, was bespottelijk, was tergend!

Wat behoefde hij mij aan Bodo op te offeren? Ik had ook recht op zijne vriendschap.

Er was voor mij maar éen lichtstraal in al mijn verdriet: dat iemand mij boven Georgiana kon verkiezen. - Het bleef mij een raadsel, maar - troostend was het, en ik klampte er mij aan vast.

Ik droogde mijne tranen, liep langzaam naar huis terug en hield onderwijl een gesprek met - een onbekende, die niets van Bodo

[p. 195]

had, maar volkomen diens opvatting deelde en de wilde, eenvoudige Margreet boven de begaafde, schoone Jonkvrouw stelde.