Sturmfels

1 Januari 1775.

Nieuwjaar! En alles is wit. Den geheelen nacht door is de sneeuw gevallen....

Toen ik van morgen de luiken openwierp, keek ik in een nieuwen tuin, statig, stil en ongerept, als uit witten, schitterenden steen gehouwen. Die nieuwe aarde paste bij den nieuwen dag, het nieuwe jaar!

Wolfram was nog vroeger dan ik. Hij had zich geweerd! De deur van de woonkamer ging schuil onder een boog van saamgevlochten hulst en taxis-takken. Terwijl ik de ontbijttafel gereed maakte, wilde hijzelf het vuur opbouwen tot een kunstig gevaarte, dat de geheele

[p. 55]

plaat bedekte. Waar hij de denneappels van daan had gehaald, die zoo vroolijk sisten en knapten en vlamden, toen Vader en Moeder binnenkwamen, weet ik niet, wèl dat het feestelijk stemde en de geheele kamer er door opgeluisterd was.

Het was een heerlijke nieuwjaarsmorgen. Wij praatten en schertsten. Moeder's oogen dwaalden zoo nu en dan eens af naar Grootvader's stoel bij het zijraam, en ik zag Vader's hand de hare grijpen en drukken, doch de weemoed kwam maar heel even om den hoek kijken; die was niet bestand tegen de blijdschap en dankbaarheid in Wolfram's oogen. Het is zoo verrukkelijk iemand gelukkig te zien. Zijne dankbaarheid verwarmde ons nog meer dan het vuur in de schouw.

Hij is nu vier weken bij ons en geheel thuis. Na een gesprek met den Vrijheer heeft zijn vader hem zonder verdere bezwaren aan ons afgestaan. Zóo zelfs, dat hij zich in het geheel niet meer om hem bekommert, noch om hem, noch om zijne kleeren. Het kleine bundeltje, dat Wolfram op Moeder's verzoek bij haar bracht, was meer dan bescheiden. En de arme jongen, die er kleurend bijstond!

Hij studeert en blokt van 's morgens tot 's avonds; zijn eenige uitspanning is het werken in den tuin en het behulpzaam zijn in de huishouding. Den tuin wil hij geheel voor zijn rekening nemen om Vader een arbeider te besparen. ‘Laat mij doen wat ik bij Ds. Hatzveld deed, het weinige wat ik kan’, heeft Wolfram gepleit en Vader heeft toegegeven. ‘Hoofd en hand moeten elkaar bij den arbeid afwisselen’, heeft Vader gezegd.

Van werken kwam vandaag niet veel. En al die gelukwenschen aan de deur, bij het hek, op den weg, allerwege! En de armen, die bedacht moesten worden!

's Middags naar het slot om mijn peetvader te feliciteeren en de genadige vrouw de hand te kussen. Bodo was nergens te zien.

De portier wenkte mij bij het teruggaan.

‘Weet gij wien wij daarboven in den toren hebben?’ vroeg hij geheimzinnig. ‘Niemand anders dan de jonker. Hij zit er al sinds eergisteren op water en brood. Daar is wat voorgevallen tusschen hem en den gouverneur! Die laatste haalt er altijd Hare Genade bij. “Vraag op staanden voet vergeving”, beval zij, terwijl de jonker al harder en harder schreeuwde dat hij gelijk had. Toen heeft de genadige vrouw hem laten opsluiten, maar jawel, de gouverneur kwam daarbij niet zonder kleerscheuren vrij. Jonker Bodo vloog op hem toe, voordat de slotvoogd dit kon verhinderen, en gaf den gouverneur een muilpeer, die hem niet zal gesmaakt hebben. De Vrijheer was

[p. 56]

op jacht toen dit alles gebeurde. Bij zijne thuiskomst wachtte de gouverneur hem op en diende zijn ontslag in. “Best!” zei de Vrijheer, die het nooit op den man voorzien had. Maar de Vrijvrouwe wil den gouverneur niet laten gaan, voordat de jonker openlijk zijne schuld heeft bekend. Als de jonker wist, dat hij daardoor zijn gouverneur kwijt kon raken, zou hij niet talmen! Die twee verstaan elkaar als vuur en water’.

‘En de Vrijheer?’ vroeg ik ongeduldig.

‘De Vrijvrouwe had al uitspraak gedaan, vóordat Zijn Genade er iets van wist. Het gaat toch niet aan om Hare Genade in het ongelijk te stellen.’

Ik liet Vader en Moeder naar huis gaan en bleef nog wat op de binnenplaats. Bodo's lot ging mij ter harte. Daar zat hij nu in koude en donkerheid en alleen, terwijl iedereen feestvierde. Ik moest een goed woordje voor hem doen.

‘Margreet!’

De stem was zwak en kwam uit de lucht, - uit den toren. Ik liep er heen.

Bodo was niet te zien, wèl zijne hand.

‘Veel heil en zegen, Margreet,’ klonk het weer. ‘Zorg dat ik er uitkom, wil je? - Ik verstijf hier’.

‘Vraag dan ook vergeving’, riep ik terug. ‘De gouverneur mag niet vertrekken, vóor gij dat gedaan hebt.’

‘Wat? Wil hij weg....?’

Ik hoorde niet meer. De portier wenkte en wenkte. Ik begreep dat er onraad was en vloog in eene seconde naar de poortgang.

De Vrijvrouwe kwam uit de voorhal - met den gouverneur. Zij keek mij scherp aan. Zij mag niemand van ons lijden, Moeder vooral niet, en heeft nooit een voet bij ons aan huis gezet.

‘Wat doet gij hier?’ vroeg zij kortaf; ‘uwe ouders zijn naar huis en den Vrijheer hebt gij gesproken. - Dat kind is altijd onbescheiden’, vervolgde zij tot den gouverneur.

Ik dorst niet blijven en ging naar huis. Gelukkig kwam Martijn ons later vertellen, dat Bodo verlost was. Een uur nadat ik vertrokken was, had hij verzocht den gouverneur te mogen spreken.

‘Hij heeft den gouverneur heel gepast om verschooning gebeden’, zeide Martijn met een ondeugend trekje om den mond. ‘Jonker Bodo's berouw is spoedig opgekomen. Héel spoedig na zooveel tegenstand. Zijne Genade had ons allen verboden, iets omtrent de plannen van den gouverneur te zeggen; maar de Jonker heeft er toch de lucht van gekregen, naar het blijkt.’

[p. 57]

Ik wendde kleurend het hoofd af.

‘Is de gouverneur al vertrokken?’

‘Tegen morgenochtend zes uur is de reiskoets besteld’.