Mielke

[p. 65]

XI.

Negen-en negentig keeren op honderd, als de menschen elkaar zeer beminnen, en dat het op zijn laatste gaat, rijzen alle soort bekommernissen en twijfels in het hoofd, en 't wordt een gedurig afwisselen van angstige vragen. Heb ik genoeg?... Heb ik niet te veel?... Is 't mijn schuld niet? En dat loopt eerst rond den lichamelijken toestand; 't zou ook soms dreigen over te gaan tot den zieletoestand. Wat wilt gij: liefde brengt bezorgdheid mee.

Ik was daar getuige van op de karre, die voortreed in den avond, en ik besloot daaruit den grooten ernst der omstandigheden en de groote liefde van dien vader voor zijn kind.

Ik zag tranen vloeien. Het was huiveringwekkend om zien, en wij reden in allerhaast door den kouden, huiveringwekkenden nachtwind.

Wat verder gekomen moesten wij door een stadje.

- Ik stap af, - zei Serafien, - ik wil naar den apotheker om een laatste hulpmiddel. Ik zal het doen; maar het kan toch niet meer baten.

Als hij weer opgestapt was, begon ik:

- Serafien, wat gij gedaan hebt sedert de eerste teekens van de ziekte en wat gij nog doet, is een waarborg voor gansch het verleden. Waar zou men ze vinden, de ouders die doen wat gij doet? Wees gerust. Gij moet gerust zijn.

- Zoudt gij 't peinzen, mijnheer?

[p. 66]

- Het is zoo. Gij hebt wel gehandeld volgens uw levensstaat en uw geloof.

- Ik geloof u.

En dan kwam er uit den mond van dien Vlaamschen boer een spreuk, die ik nooit vergeten zal:

- Ik heb altijd alles gedaan om mijn jongen wel te doen leven; ik wil nu ook alles doen opdat hij wel zou mogen sterven.

* * *

Wij kwamen op de hofstede.

Serafien ging eerst het paard onder dak brengen. Ik ging alleen in huis. Eulalie stond bij de stoof. Mielke lag in de ruime keuken, onder de oogen van zijn moeder. Ik vond hem weinig veranderd sedert mijn bezoek te Parijs.

- Goên avond, Eulalie! Goên avond, Mielke! Ge ziet dat ik gedaan heb wat ik kon, om u zoohaast mogelijk te bezoeken. Ik ben blij dat ik u zie, Mielke.

- Ik ben toch zoo blij, mijnheer pastoor, - antwoordde het.

- Hier, Mielke, een kruiske.

- Dank u. Maar uw hand is koud. Het is zoo killig op die open karre, en hoe rapper het paard loopt, hoe kouder is het in den wind.

- O! dat is niets: 't bijzonderste is, dat ik hier geraakt ben.

- Gij moogt toch geen plaag voor mij halen. Gij hebt koû. De stoof brandt, warm u wat.

Ik moest; anders zou 't niet wel zijn.

- Moeder!

- Watblieft er u, Mielke?

- Kom e keer hier?

[p. 67]

Ze ging bij het bed.

- Wel, mijn jongetje, wat is 't?

- Neem eens die doos Engelsche thee, die mijn kapitein mij meegegeven heeft. Giet er een potje van op voor mijnheer pastoor; dat verwarmt, en 't zal hem deugd doen.

Zoo gezeid, zoo gedaan. Eulalie schonk de thee op.

Ik bemerkte dat de zieke van tijd tot tijd zijn oogen half sloot, of beter dat zij vanzelf toegingen, en dat hij telkens eenige sekonden scheen in te sluimeren. Dat was slecht.

Ik zag ook met veel voldoening dat de kleurprent van Maria-Middelares-aller-Genaden, die ik gezonden had, vastgemaakt was aan de deur der naaste kast, zoodanig dat Mielke ze gemakkelijk kon zien.

- Moeder!

- Wat is er, mijn jongetje?

- Gij kunt geen thee maken. Hebt ge geen zeefke? Gij moet dat doorgieten: anders is het sap en brokken.

Ik dronk er van.

- Mielke, het doet deugd.

- Ik heb dorst.

- Neem ook een teugske.

Eulalie schonk een weinig in een kopje en Mielke stak er zijn lippen aan.

- Neen, neen, - riep het uit, - er is suiker in. Dat is mij verboden.

- Moet ik u niet een tijdje alleen laten? - vroeg de moeder.

- Neen, - antwoordde Mielke zelf, - ik heb gebiecht en ben gerust.

- Zoodat gij bereid zijt om Onzen Lieven Heer te ontvangen?

- Ja zeker!

- Ik zal dus morgen-ochtend komen.

[p. 68]

- Hoe zult gij dat doen?

- Ik zal nog dezen avond naar de pastorij gaan slapen, morgen vroeg mis lezen en dan komen.

- Och Heere, gij duts toch! Onze Lieve Heer is in de naaste kerk niet meer, waar gij gewoon waart te gaan. De pastoor is verhuisd, het is nu een groot uur verder.

Serafien kwam binnen.

- Vader!

- Wat is er, Mielke?

- Zoudt gij niet seffens mijnheer pastoor naar het dorp voeren? Het is al zoo laat; hij komt morgen met Onzen Lieven Heer.

- Zeker, zeker.

- Hewel, mijn brave jongen, ik kom morgen met de Heilige Kommunie. Bereid u met er op te peinzen. Ik zal dan ook het H. Oliesel toedienen.

- Dank u.

- Het Heilig Oliesel helpt tot gezondheid als dat zalig is; wij zullen den hemel geweld aandoen, door de voorspraak van onze goede Moeder Maria.

Ik nam afscheid. Serafien voerde mij weg door den donkeren nacht, en het was rond middernacht toen hij weer thuiskwam.

Ik kan nu nog niet verstaan hoe wij niet afgesproken hadden om de berechtingsreis te doen.

* * *

's Morgens vroeg las ik de H. Mis.

Op het einde, gedurende het Evangelie van Sint Jan, hoorde ik een rijtuig aanrollen in vervaarlijke vlucht. Ik hoorde de sakristiedeur openvliegen. De pastoor kwam bij mij en zegde:

[p. 69]

- Doe ditmaal de laatste gebeden later. Kom seffens.

Serafien was daar, en:

- Het is te laat!

- Te laat?

- Hij kan Onzen Lieven Heer niet meer ontvangen.

- Wat gaat gij doen? - vroeg de pastoor.

- Ik ga er onmiddellijk naartoe met de Heilige Olie en met... Onzen Lieven Heer.

- Zooals gij wilt. Ik maak seffens alles gereed. Wat een geluk dat gij kwaamt; ik heb nog een solemneele mis... Ga dan; ik zal u later vervoegen.

Intusschen was Serafien buitengegaan. Weldra verborg ik het H. Sakrament onder mijn mantel en stapte op het rijtuig.

- Serafien, ik heb Onzen Lieven Heer mee.

- 't Is toch zeker geen waar?

- Wij gaan het uiterste pogen.

Hij maakte een kruiske.

* * *

- Ju, Pomponske! - riep Serafien, - uw meester is in nood.

Het is wonder hoe soms de redelooze dieren iets voelen van de vreugde of van den nood der menschen. Serafien had geroepen met zooveel nadruk in de stem, dat Mielke's paard er angstig door werd als een kloppend hart. Het smeet zijn kop in de lucht, spitste de ooren en stoof vooruit als een rukwind, zoodat het schier niet in te toomen was. Het blies en het snoof en het vluchtte vervaarlijk; het schuim vlokte uit zijn muil en waaide in den wind; zijn mane fladderde lijk een vlag. De klepper vloog als een pijl naar zijn doel, alsof de angst van den leidsman in hem was overgegaan.

[p. 70]

Vaders oogen keken starlings vooruit, en zijn gelaat was getrokken door den schrik om te laat te komen.

Ik voelde dien angst ook over mij vallen, nam mijn brevier, en bad, spijts den wind en het schokken van het rijtuig, de gebeden der stervenden tot den Heer van levenden en dooden, Die daar zoo dicht bij ons was.

Een stondeke toch onderbrak ik die gebeden en vroeg aan Serafien:

- Hoe is hem dat toch zoo ras overkomen? De jongen was gisteren-avond toch zoo slecht niet.

- Tien minuten na ons vertrek is opeens zijn doodsstrijd begonnen. Eulalie was daar alleen. Gij kunt denken wat dat moet geweest zijn! Hij wilde gedurig uit zijn bed springen, reikte en riep naar Onze Lieve Vrouw. Dat duurde zoo heel den tijd tot ik thuis kwam, en langer nog. Ik heb dat ook gezien, en van heel den nacht geen oog kunnen luiken. Eindelijk bleef hij uitgeput liggen. Nu geeft hij sedert twee uren geen taal, noch teeken meer. Eulalie zei standvastig: Hoe hebt gij me toch zoo alleen gelaten? Maar ik antwoordde: Wie kan er iets doen aan den loop van zulke gebeurtenissen? Het zijn nu al zuiver-uit Gods werken. Het is dat het alzoo moet zijn.

- Inderdaad, als men 't wel overdenkt, het kon niet anders zijn.

Ik bad voort, en bemerkte dat Serafien's lippen ook verroerden. Het paard stormde maar immer voort, nat van het zweet, en hield stil als een steen die valt, vóór de deur van de hoeve.