| |
| |
| |
VI.
Het muzikael déjeûner by de markiezin was goed afgeloopen. De l'Hôpital had weinigen bevallen; maer men begreep, dat men hem achten moest. Men moest wel eenen jongen belangwekkend vinden, die door Mevrouw de Caumartin werd voorgesteld als eenen naneef van den bekenden kanselier, die zyne studiën te Göttingen voltooid en zich nu eerst te Parys gevestigd had. Zyn ernst schreef men op rekening van zynen grooten voorvader. Men vergaf hem zyne oogenblikken van warm gevoel, in den naem der duitsche Schwärmerei. Men nam hem zoo als hy was; men hield zich overtuigd dat hy zeer ryk, zeer onafhankelyk moest wezen, om zoo
| |
| |
zonderling te zyn. Die ééne morgen opende hem den toegang tot vele huizen. Zéphirine, welke hy in de opregtheid zyns harten een aerdigheid gezegd had, voelde zich daerdoor meer gevleid dan door duizend fyne vernufts-spelingen. Zy nam hem dien avond met zich naer hare loge in de opera Buffa. Dat was beter dan eene aenbeveling van eenen minister.
Op dien eigen avond zaten in een klein vertrek, op de derde verdieping van een huis in de straet Tournon, twee jonge vrouwen, wakende, by eene dunne smeerkaers, die ten minste even veel walm als licht om zich heen verspreidde. Matten stoelen, geverwd-houten meubelen, een vloer zonder tapyt, op den achtergrond eene alcove, met wit en blauwe geruite gordynen, die toch niet morsig waren, een eenvoudig thee-servies van grof wit aerdewerk, dat geel geworden was, zonder gebroken te zyn, dit alles, in eene zekere orde en nog met eenige bevalligheid geschikt, getuigde voor eene schuldelooze armoede; want waer geene verwaerloozing heerscht by zoo veel behoefte, kon men veilig een onschuldig lyden onderstellen. Eene kleine boekenkast, met deftige folianten, een laerzentrekker en eene viool, hangende boven eenen antieken kop, in zwart kryt, die zeker eene eigene teekening zyn moest, bewezen dat tot dit gezin een mannelyk lid behoorde. De beide vrouwen werkten yverig voert. De eene had een bleek en lydend uitzicht, maer
| |
| |
waerover moedig geduldige zachtheid haren glans verspreid had. De andere, eene sprekende brunette met eenen blos, dien zelfs het gebrek nog niet verbleekt had, scheen meer stil te zyn uit eerbied voor de droefheid harer gezellin, dan om eigene zorg; het was zelfs somtyds, als wilde zy haren arbeid door een liedje vervrolyken.
Maer een' blik op de alcove deed haer dan dadelyk zwygen. Dáér sliep de oude moeder van De l'Hôpital; die vrouw was zyne vrouw, dat meisje was zyne zuster.
- ‘Dat was het misschien, waerom hy u gisteren niets zeggen wilde, begon Mina weder een gesprek, dat afgebroken scheen. Hy voorzag uwe tranen, by het denken aen eene scheiding.
- Daerom zoude hy my zyn vaerwel niet onthouden hebben. Myn Julius weet dat ik moed heb, dat ik altyd zyn' wil eerbiedig, en nooit heb afgekeurd wat hy goedvond.
- Gy verdenkt hem toch niet, dat hy u verlaten zal?
- Verlaten? neen! een man als hy verlaet zyn huisgezin niet. Maer weet gy wat my zoo angstig maekt? dat goud, dat hy ons gezonden heeft. De Hemel alleen weet wat hem dat kost. O, het is my als kleefde daeraen iets meer dan zyne tranen, als ligt zyne zielrust daerin! Hy is te edel voor de misdaed; maer de vertwyfeling over nieuwe teleurstelling, de zekerheid van onze
| |
| |
ellende, en bovenal myne eigene dringende woorden, die misschien iets van een verwyt hadden: zie! zy kunnen hem tot eene wanhopige daed hebben aengezet! O! zy drukken my op het hart als eene doodzonde. Altyd nog zie ik hem vóór my, hoe hy, in vlagen van schrikwekkende somberheid, tot my zeide: Loïse! gy bemint den bedelaer, zoudt gy den schurk ook beminnen? en als dan myne tranen en kussen hem den mond sloten, was dan dat niet als eene aenmoediging tot alles? Voorwaer, als myn echtgenoot niet onschuldig is, dan heb ik hem tot het booze gebragt.’
En de arme hield de handen voor de oogen, en schreide bitter.
- ‘Is dat ook zich zelve knellen, Loïse! gy houdt voor zeker, dat ons het geld van Julius toekomt, en dat hy zich in het verderf gestort heeft, om het ons te zenden? en ik zeg u, het is niet van hem. Waerom schryft hy dan niet een enkel woord in zyn briefje? en kan dat briefje u dan ook niet troosten, zuster? zeide niet moeder ook toen ik het voorlas, dat God zyn zegel zal hechten aen zyne poogingen? En de portier heeft my verteld dat de bediende, die het pakje bragt, dezelfde was, die vroeger nog iets bezorgd heeft.
- O, het zakboekje! zoude die hulp ons dan toekomen van den baron?....’ Plotseling hield zy op, en zag verschrikt om zich heen.
- ‘Hebt gy dat ook gehoord, Mina?
| |
| |
- Wat zou ik gehoord hebben?
- Een zacht gesnik. Nu hoor ik het voor de tweede mael.
- Dat was moeder in haren slaep. Gy moest ook gaen rusten. Waertoe zoudt gy zoo aenhoudend arbeiden en waken? Wy hebben immers nu geen gebrek te vreezen.
- Ach! het is zulk een vreugde voor eene moeder, zelve te werken aen de eerste kleertjes van haer kind. Eilaes! de eenige, die myn geluk zoo innig beseffen zou, is niet meer hier!’
Op nieuw zag de jonge vrouw ontsteld op.
- ‘Was dat niet als of men myn' naem noemde? zacht, zeer zacht! o! dat is eene waerschuwing van zyn' dood. Hy heeft my geroepen.’
Zy zonk bevende op haren stoel neder. Zy had geene kracht om op te staen.
Mina nam het licht en wilde buiten zien. Loïse klemde zich angstig aen haer vast, en belettede haer voort te gaen. Eindelyk gingen zy te samen; maer niets bewees haer, dat daer iemand kon geweest zyn. En de jonge dagbladschryver, die op dezelfde verdieping woonde en die nu te voorschyn kwam, vroeg verwonderd wat er gebeurde? Hy had niets gehoord.
- ‘Kinderen! riep de oude vrouw, die wakker geworden was, is Julius terug? Is Julius daer?’
En Julius was dáér geweest.
| |
| |
Wy moeten de waerheid spreken, hy had zich vermaekt in de Opera; zy schonk hem een dier genoegens, welke hem byna vreemd geworden waren; hy bezat een fyn gevoel voor de muzyk. Men gaf de Huguenooten. Dat groot dramatische zangspel, vol gebed en tranen, vol wilde hartstogten en zachte aendoeningen, uitgedrukt in de meest roerende tael, die de mensch zich scheppen kan, de muzyk: - het ware in de voorstelling, die den aenschouwer overbragt in de 16de eeuw, en hare vreesselykste worsteling had hem zich zelven en zynen toestand geheel doen vergeten. Hy dacht aen niets. Hy genoot. Toen echter de laetste noten weg gestorven waren, toen het prozaïsch gordyn, dat neder viel, de zestiende eeuw wegtooverde, om snel op de 19de over te springen, toen zag hy zich weder tot de kleine wezentlykheid van zyn bestaen terug gebragt, en zuchtend herdacht hy aen zyn huisgezin, dat nu wellicht in diepen kommer neder zat. Ook had hy nauwelyks de barones d'Autaine in haer rytuig geleid, of hy snelde naer de straet Tournon. Toen eerst viel het hem in, dat men hem niet zien moest. Hy drukte den hoed diep in de oogen; de smaekvolle kleeding, in welke de portier hem niet vermoedde, deed hem by den half slapende licht voor eenen vreemden bezoeker doorgaen. Men veroorloofde hem den toegang tot de derde verdieping. Zyn geluk wilde dat de deur van het huisvertrek aenstond.
| |
| |
De kleine reet geeft hem gelegenheid getuige te zyn van het ontroerend schouwspel dier dierbare wezens, die over hem zelven haer beangst hart lucht geeft. Loïse's woorden treffen hem diep, zoo diep, dat hy zich niet meer meester is. Toch herinnert hy zich zyn gegeven woord en den toestand zyner echtgenoot; hy mag niet binnen gaen, haer niet plotseling overvallen. Hy stemt in met hare tranen, door verkropte snikken. Hy ziet dat ze de aendacht wekken. Ylings wykt hy ter zyde op een wel bekend plaetsje, en verwydert zich later, zoo als hy gekomen is. Hy heeft nieuwen moed geschept uit dat tooneel; hy herinnert zich dat hy niet te zwak moet zyn, om het vertrouwen niet te leur te stellen van die armen, die met zoo veel liefde aen hem blyven gelooven, ondanks de zwarte schaduw, waerin hy zich gesteld heeft. Zoo wil hy meermalen zyne geliefde bezoeken.
|
|