| |
| |
| |
Het Blyspel
van mevrouw de Caumartin.
1837.
Door jufvrouw
A.L.G. Toussaint.
| |
| |
I.
Te voet en alleen trad een jongman een pad langs, ter zyde van de breede middelbaen in het Bois de Bologne, die trotsche, laetdunkende, aristocratische wandelplaets! want slechts voor den grooten aristocraet onzer eeuw: den rykdom, heeft zy haren grimlach over; de andere magten: den adel, de schoonheid, het genie, erkent zy eerst dan, wanneer zy door rykdom worden opgeluisterd. Het is als of zy het liefst hare lommer schenkt aen dengenen, die in zyn wel overdekt rytuig deze het minst behoeft; zy breidt het gereedst hare effene paden uit voor hem, die ze vertrapt met vurige kleppers van zuiver engelsch ras: en het liefst ziet zy op
| |
| |
hare donzige grasperken den verfynden schitterglans der eeuw, en de gewettigde barbaerschheid van deze: het tweegevecht.
En toch was daer myn jongeling, - te voet; want hy had geen rytuig, - want hy had geene afspraek voor een duël; - toch wandelde hy daer op een uer, dat der mode uitsluitend toebehoort, den tyd, waerop de zon van den schoonen zomerdag ten avond neigde.
Myn jongman was niet schoon; bevallig kon niemand hem noemen: en toch was er iets treffends in zyn diepgebukte, peinzende houding, - en als hy zyn hoofd ophief, dan lag er in geheel dat gelaet iets oorspronkelyks, iets dat den zelfdenker kenmerkte, en dan zetelde er op dat voorhoofd, nevens groeven en voren van smart of zorg, eene vastheid, die zeide: ik wil my zelven behooren! En dan sprak er uit die donker bruine oogen, die voorzeker eenmael geschitterd hadden, hoe dof ze ook nu stonden, iets edels en iets schranders, dat op achting aenspraek maekte; want zyne trekken vormden een dier miskende gezichten, wier diepe ernst stugge norschheid heet, en die men zoo ligt van stompzinnigheid verdenkt, om dat ze niets bewegelyks noch geestigs hebben. Eenzaem, te midden van die schitterende, schaterende, gonzende, spottende menigte, bewoog hy zich, met eene vryheid, als ware er niemand om hem geweest. Tegen eenen boom geleund, scheen
| |
| |
hy in zyn zakboekje iets aen te teekenen. Maer juist toen naderde hem, stapvoets, ondanks het ongeduld der snuivende rossen, eene smakvolle, sierlyke caleche. Al hadden de ryke tuigen, de trotsche wapens, het breede borduersel der livereijen, niet van den hoogen rang des bezitters getuigd, dan werd dit toch bewezen door de aenmatiging van den koetsier, die onwrikbaer het middelpad hield, en door de drift, waermede zelfs fashionables en dandy's hunne fyne rypaerden of ligte tilbury's ter zyde rukten. Geen wonder, het was voor de schoonheid, den rang en den rykdom in één wezen verpersoonlykt, dat die lieden zich bogen. In dit rytuig zat, in eene byna liggende houding, de barones Zéphirine d'Autaine. Zy was eene dier bevallige blondines, gelyk Nederland ze by honderden oplevert, weinig sprekend, maer veel zacht schoon bezittende, veel blozend inkarnaet, veel schitterend wit. Maer in haren kring was die teedere, zwakke, blauwoogige schoonheid iets zeer éénigs; met hare natuerlyke tinten had zy al de kunsttinten harer gezusters verduisterd. Een zeer tenger jongeling, die ondanks zyne groote jeugd, het geheim bezat om den mannelyken tooi van den roi-gentilhomme na te bootsen, zat tegenover de barones met dat mengsel van gemaekte onachtzaemheid en aenmatiging in houding en gebaren, dat zyn' stand en ouderdom teekende.
Eindelyk was er nog een heer in dat rytuig: een le- | |
| |
vendig, doordringend oog, scherpe trekken, zilveren haren, iets innemend vriendelyks, by veel deftigs, ziedaer den baron de Breteuil, oom van den jongeren geleider der Dame, met wien deze, op dit oogenblik, in eenen spelenden twist scheen gewikkeld te zyn; want zy voegde hem iets toe met een allerliefst pruilend grimlachje, en hy scheen een antwoord te geven, dat haer in eene ligte verwarring bragt, daer zy zich van hem afwendde, en over de bonte menigte het oog liet heendwalen.
Zy had onzen wandelaer ontdekt; want met haer bouquet even naer hem heen wyzende, begon zy, als om op een ander onderwerp te komen: ‘Och, Henri! zie toch, zeker een duëllist, die zich in het uer vergist heeft, en al wachtende, zyn grafschrift stelt.’
Henri nam zyn lorgnet: ‘Vergeving, Zéphirine! duizend andere gissingen zyn waerschynlyker; veeleer is het een bedelaer, een straetroover, een gevallen dagbladschryver, een professeur de langues, of een alchimist. Een duëllist kleedt zich nooit zoo haveloos, om het laetste bedryf te spelen; men is altyd ryk genoeg, om voor een tweegevegt een' goeden rok aen te trekken.
- ‘Henri heeft gelyk, merkte de baron aen; die man heeft meer van een' geleerde, een' schilder, een' peinzenden dichter.
- Dan is hy zeker een ultra-klassiek, viel Henri
| |
| |
in, dien zyne muze billykerwyze met een versleten pak straft. - Duizendmael is die plunje versteld, en scheuren zelf zouden nog fatsoenlyker staen, voegde hy er by, terwyl hy met zyn lorgnet al de détails der kleeding scheen op te nemen.
- Gy doet my lachen, Henri! maer waerlyk, met uw onafgebroken lorgneeren wordt gy lomp, te lomp zelfs jegens een' bedelaer, zeide Mevrouw d'Autaine, eenigzins scherp.
- Hy heeft u opgemerkt, Mynheer! voegde de oude baron er met ernst by, gy moet u by hem verontschuldigen; die man kan beter zyn dan de rok, dien hy draegt. En dat is eene achtenswaerdige zeldzaemheid in Parys.
- Als Zéphirine hem in hare bescherming neemt, als Mynheer de Breteuil haer ondersteunt, dan moet ik eindigen met te gehoorzamen, hernam Henri, half beleedigd, half schertsende. - Halt, Pierre!’ De calèche hield stil, en luchtig wegspringende, had de jongeling reeds één' voet op de neêrgeslagene trede.
- Wat wilt gy? vroegen de oom en de jonge vrouw te gelyk.
- Den man aenspreken. Ik wil weten wie het is, die het geheim gevonden heeft, om er als een lazaroni uit te zien, en een kwartier lang de aendacht bezig te houden van de schoonste vrouw uit den Faubourg St. Ger
| |
| |
main; van den achtenswaerdigsten legitimist, en van den dolsten fashionable der hoofdstad.’
En als een regte salon-held, die slechts een toehoorder noodig heeft om een gesprek te beginnen, liep hy regtstreeks op het voorwerp van zyne nieuwsgierigheid toe; deze, de onbescheidene blikken moede, zoo, van uit de hoogte, op hem gerigt, keerde zich om, toen hy naderde.
- ‘Charles! Charles! vind ik u hier, alleen en te voet, terwyl de schoone Elmé u wacht; zy zal woedend zyn: wat wilt gy, dat ik haer zeggen zal?’
De onbekende zag om.
- Mynheer! gy vergist u, ik heet niet Charles.
- O, duizendmael vergiffenis! maer inderdaed, die sprekende gelykheid, die beminnelyke onachtzaemheid, die myn vriend opzettelyk in zyne kleeding aen den dag legt, die houding, dat alles moest tot vergissing medewerken. Gy zult opgemerkt hebben, Mynheer! dat wy u sterk hebben aengezien, dat wy u zelfs hebben toegewenkt?
- Het eerste is my niet ontgaen. Mynheer! Ik kan niet denken dat gy my verder iets te zeggen hebt, - en zich buigende wilde hy voortgaen.
- Veel, zeer veel, Mynheer! luister nog een oogenblik. Ik zoude onbegrypelyk veel verpligting aen u hebben, zoo ik weten mogt wie dan toch zoo op myn'
| |
| |
vriend Charles gelykt: ik ben Roger Henri, markies de T.
- Welnu, markies! en myn naem is Julius De l'Hôpital, regtsgeleerde.
- De l'Hôpital! een merkwaerdige naem, inderdaed! misschien een naneef van den grooten kanselier?
- Het is mogelyk, Mynheer! er bestaet ten minste tusschen ens één punt van overeenkomst.’ En zonder een antwoord af te wachten, vlood hy henen, als de schichtige wilde, die voor het eerst eenen Europeaen ziet.
- ‘Die man kent evenmin onze tegenwoordige wereld, als wyien zyn overgrootvader, mompelde Henri: l'Hôpital! hm, hm! een naem van slechte beteekenis in deze dagen. Waer zai deze l'Hôpital een' kardinael de Grammont en eene hertogin van Berry vinden, die hem beschermen?’
|
|