|
| |
| |
| |
II.
Pouke.
Iwein had zyne mannen, onder 't geleide van zyn schildknaep, over Deinze en Gaveren naer hunne haerdsteden teruggezonden. Hy zelf was den weg van Winghene ingeslagen, en op een vluggen klepper gezeten, toog hy naer Pouke, om den heer van het slot aldaer, die Graef Willem niet had erkend en nog altyd opentlyk tegenstond, met het gevaer dat hem bedreigde bekend te maken.
Neêrslachtig en droefgeestig doorreed hy de verlaten en eenzame baen; de zonnestralen beschenen zyn blikkerenden helm en spiegelglad harnas, welke de by elken tred afwisselende landschappen en gezichtpunten duizendwerf weêrkaetsten; even afwisselend waren de gedachten, die elkander in Iwein's bewogen geest opvolgend
| |
| |
vervingen. Hier zag hy eene verwoeste en verbrande hoeve, daer het veld van deszelfs onrype vruchten ontbloot. By het gezicht van die verpletterde velden, brak hem het harte van verontwaerdiging, en weenend over 't neêrgezonken en verdrukte Vlaenderen zwoer by zyn arm aen 's Lands redding te wyden.
Doch de weg verkortte onder 't getrappel van zyn paerd, en eer hy het dacht, verscheen hy vroeg in den avond voor de sterke burgt te Pouke.
Iwein werd in eene zael geleid, waer de heer des slots, Jan van Pouke, met den Voorschepen der stad Gent, Damman, ernstig in gesprek was.
De heer van Pouke was een deftige en eerbiedwekkende grysaerd; schoon zyne door de jaren verstramde lidmaten zyn gang vertraegd hadden, was zyn geestvermogen in al deszelfs veêrkracht gaef gebleven. Van onder zyne gryze wimpers vonkelde hem het vuer uit de levendige oogen; zyne redenen waren gegrond en krachtig, zyne stem nog helderen zyne wyze van spreken nadrukkend. Niet klein was de roem welken hy, als krygsgezel van Godefried, in zyn togt naer Palestinen had verworven.
By den moord op Graef Karel gepleegd, stond hy aen het hoofd der vaderlandsche party, die Dirk van den Elzas als opvolger trachtte te bekomen. En schoon de fransche koning, van een magtig leger gevolgd, Willem van Normandie aen het Land voorstelde, en door be- | |
| |
loften van alle slag van vryheden, 't verminderen der tollen en den vryen handel met Engeland en Duitschland, deed aenvaerden en erkennen, bleef Jan van Pouke echter onder de weinige burgtvoogden, die weigerden hem als hun Leenheer aen te nemen. Hy was ook onder de weinigen, die dit zonder gevaer konden doen, daer hy in zyn versterkte burgt den storm van een magtig leger kon trotseeren.
Iwein, zich tot den heer van Pouke wendende, sprak hem met bewogene stem aldus aen: ‘Ware ik nog met dezelfde gevoelens bezield als wanneer wy ons, nu reeds vier jaren geleden, te Gent aentroffen, en ik in weêrwil van uwe krachtige redenen, den eed van trouw den ingedrongen Graef aflegde, ik zoude hier niet verschynen. Maer uwe voorzeggingen, welke my overdreven, ja schier onuitvoerbaer toeschenen, werden door den Noorman nog ver overtroffen; hy dompelde het land in een poel van onheilen en rampen. - Maer aengezien de Graef de wederzydsche voorwaerden niet nakomt en zyn eed verbreekt, zoo zyn wy ook van alle pligten te hemwaerts ontbonden. Ik voeg my by u om hem te wederstaen, en erken hem niet meer als Vlaenderen's Heer.
de heer van pouke.
Wees welkom, Iwein! ik verheug my over uw besluit, en voegden zich eenige burgten by de misnoegde ste- | |
| |
den, haest zagen wy Willem met zyne vreemde huerlingen van Vlaenderen's vryen bodem verdwynen. Thans dat de duitsche keizer de Franschen bevecht, kunnen deze hem in zyne rooftogten niet ondersteunen. Groote rampen moeten door krachtige middelen worden tegengegaen. - De voorschepen der stad Gent, Damman, dien gy voor u ziet, komt van Wynendale terug, waer hy den Graef namens de gentsche gemeente vertoogingen heeft gedaen wegens de steeds vermeerderende tollen, de willekeurige zettingen, maer voornamentlyk over het breken der handelstractaten met Engeland en de Hansesteden. Met verachting werden zyne verzoeken aenhoord en beantwoord!
damman.
Om een regtstreeksch antwoord te vermyden, zeide hy op een trotschen toon, dat die zaken op de dagvaert te Gent, binnen veertien dagen byeen geroepen, zouden overwogen worden, en dat hy eerlang met Engeland in onderhandeling zou treden. - Maer zyne daden toonen ons beter zyne innige denkwyze, en aen het herstellen van het handelstractaet met Engeland is niet te denken, zoo lang zyn oom, die hem zyne regten ontwrong, te Londen den scepter voert. Hy wil Engeland bestryden, en ziet niet dat de nyverheid, de bron onzer welvaert, hierdoor wordt gestremd; dat dit de oorzaek is der armoede in de steden, waeruit onophoudelyke onlusten en beroerten ontstaen.
| |
| |
iwein.
De victorie, welke hy te Veurne behaelde, heeft zoodanig zyn geest beneveld, dat hy zich alvermogend in het Land denkt. Nu heeft hy de leenen, die hem nog niet erkenden of zyn standaerd inden laetsten kryg niet volgden, aen hem vervallen verklaerd, om er zyne waelsche veldoversten mede te begiftigen. Morgen zal hy Orscamp bestormen, daerna het slot te Maldegem. Stelt men zyne geweldenaryen geen pael, wie weet waer deze zullen einden; - de wyde grachten en de hooge torens, de sterke muren van Pouke zullen hem niet afschrikken. Hy wil de steden zich onderwerpen, de ambachten en neeringen ontwapenen en zelve de schepenen aenstellen. Hy ziet op Vlaenderen met een verachtend oog neêr, dat hy slechts als eene rampzalige schor, der zee ontwoekerd, beschouwt, nauwelyks waerdig door hem geregeerd te worden; enkel geschikt hem tot aenvalspunt op Engeland te verstrekken, - dit is zyn eenigste doel; maer omdat de Vlaming vrede met Engeland betracht, wil hy door vreemde benden het land onderwerpen, gelyk hy het noemt, - of liever, gelyk wy het verstaen, Vlaenderen te pletter loopen, hetzelve ontvolken en tot een Woud-Zonder-Genade, waer uit het de nyverheid als in een hof veranderde, terug brengen. Zy, die hun vaderland lief hebben, die de vryheid en voorvaderlyke regten niet als loose woorden beschouwen, moeten Vlaenderen's
| |
| |
volkomen ondergang poogen voor te komen. Verbinden wy ons dan onderling, wapen wy onze onderhoorigen, en eerlang wordt de dwingeland, thans door vreemde zwaerden ondersteund, over 's Lands grenzen terug gedreven.
damman.
Hy droomt van zich de steden te onderwerpen, en hy kende nooit de magt onzer steden. Hy weet niet dat Gent eens de vereenigde legerbenden van drie koningen weêrstond, en hen van voor hare muren deed vluchten.
Hy weet niet dat de steden met ongeduld onder het juk staen, en ongaern den hoogmoed der Hoogbaljuws en Kasteleins en derzelver waelsche wachten verdragen.
Hy weet niet dat Gent, in gewapende Neeringen of Gilden verdeeld, zich als één man beweegt, en dat de wevers en volders alleen 20.000 man kunnen te velde brengen.
Hy weet niet dat door zyn willekeurig bestuer 6,000 huisgezinnen in armoede zyn gedompeld, die verlangend het uer der verlossing te gemoet zien.
Hy treedt de regten 's Lands met den voet; hy verbreekt de voorwaerden welke hy bezwoer; hy is meincedig, en by gevolg heeft hy alle regten, welke hy eens op ons land mogt bezitten, verloren. Geweldige aenvallen mag men door geweld wederstaen, en het diep gezonken land eischt spoedige hulp.
| |
| |
de heer van pouke.
Dat de dag der dagvaert te Gent de dag der verlossing zy, - niet slechts hier, maer door geheel Vlaenderen!
iwein.
Komt Gent in beweging, Daniël van Dendermonde, Razo van Gaveren en gansch het land van Aelst zullen de vaen der groote stad volgen en derzelver poogingen onderschragen. Kortryk en Ypre zullen niet ten achter blyven, als het vryheidminnend Brugge hen te wapen roept.
de heer van pouke.
Ware ik nog in den bloei myner jaren, ik zon my met geen werkeloozen tegenstand en ydele woorden, waertoe ik thans gedwongen ben, vergenoegen. Ik zou den neêrgerukten standaerd van Vlaenderen verheffen, de verstrooide Vlamingen op myne stem vereenigen en door onophoudelyke aenvallen den vyand bespringen en verontrusten. Myne oorlogskreet ware: Vlaenderen en Diederik! en haest zou myn leger tot die magt aenwassen, dat Willem's benden er voor verdwynen zouden. -
Zy namen verdere beramingen om hun bondschap over gansch Vlaenderen uit te breiden, en om op één dag Vlaenderen's vlag op al de torenspitsen te doen wapperen en den vryheidskryg aen te vangen.
|
|
Auteursrechtvrij