Ben ik eigenlijk wel links genoeg?

[p. 54]

Over het onzienlijke

Ademloos heb ik zondag j.l. weer eens gekeken naar het belangwekkende televisieprogramma Zienswijze waarin gewoonlijk zaken aan de orde komen die het verstand te boven gaan en waarover dus nooit verstandig gepraat kan worden.

Het is dan ook een discussieprogramma.

Drie of vier mensen, meestal mannen, bespreken gedurende vijftig minuten het Onzienlijke onder voorzitterschap van een presentator die naar mijn indruk al zeker dertig jaar lang, zonder ooit één keer verzuimd te hebben, de avondmulo bezoekt en daaraan de wijsheid ontleent die zonderlinge kruidenvrouwtjes op de Veluwe menen te kunnen lezen uit de vorm der roggekorrels of de ligging van geitekeutels.

De bron van kennis is in beide gevallen onuitputtelijk. Er is niets op aarde, noch in de hemel, noch in de dubieuze gebieden daartussen dat voor deze geesten te ver gaat. Soms schieten hun zintuigen te kort, maar altijd is er dan wel een oud-Mexicaans toverstokje bij de hand of een drie eeuwen zorgvuldig gedroogde Chinese paardevijg of een vergeten boek met Spreuken dat de oplossing van buitenzinnige vraagstukken nabij brengt. Zeg maar gerust dat het bollebozen zijn.

Dat op zichzelf is voor mij al reden genoeg om met bijna jaloerse aanbidding aan hun lippen te hangen. Er is ook iemand bij die drs Van Praag heet en die alles weet, want ik zie hem altijd overal opduiken en je kunt het zo krankzinnig niet bedenken, of hij geeft het antwoord. Wat is de precieze samenstelling van behangerslijm? Vraag het Van Praag. Hoe veel weegt god? Vraag het Van Praag. Ligt de schuld bij de communisten of bij Metternich? Vraag het Van Praag. Onze WC lekt. Vraag het Van Praag.

Zie je nou aan zo'n man dat hij van bovenmenselijk, eigenlijk onvoorstelbaar formaat is?

Dat is het gekke: neen.

Zondag bijvoorbeeld waren ze met elkaar bezig over de Schouw in Ruimte en Tijd, dus feitelijk gewoon over de oerwortel van het levensbeginsel, en als je het beeld zou hebben weggedacht zou je toch al gauw verondersteld hebben dat ze met vurige koolstenen op de plaats waar wij ogen hebben, met een rode puntmuts op en

[p. 55]

in fladderende zwarte jassen per bezem door het zwerk vlogen, maar als je ze zag, kwam er eigenlijk maar één indruk over: zij dragen een vlinderdasje.

Niets in hun uiterlijk verraadt buitengewoonheid, integendeel: wat er van ze overkomt zou ik eerder willen aanduiden als hun binnen-gewoonheid. De huiskamer van de discussieleider, en trouwens ook die van die Van Praag, zou ik zo kunnen uittekenen: de toverboeken in een met groenfluwelen valletjes beschermd rek, de vier donkerbruine crapauds rond de lage tafel die gedekt is met een pers of een gehaakt kleed, en verscheidene elpenhouten boeddha's, vroeg-Deense kruisbeelden en een steentjessnoer uit Afghanistan naast de portretten van Rudolf Steiner en Krisnamurti op de schoorsteenmantel. O ja, en overal schuifdeuren met glas-in-lood-raampjes in blauwgrijs geschilderde, vlekkeloze lijsten - en de nooit meer weg te reinigen geur van iemand die vorige week een kliekje heeft laten aanbranden.

Soms denk ik - nee, weet ik wel zeker - dat de raadselen van het Al en de diepere zin van het Bestaande dat wij niet Kennen Kunnen, alleen maar in zulke gedempt gehouden huiskamers ontsluierd mogen worden. Er was zondag trouwens ook een helderziende in het spel en die hadden ze eerst thuis gefilmd, en jawel hoor: grijsblauw schilderwerk, een tapijtje op tafel en een schuifdeur met glasraampjes op de achtergrond. En inderdaad hoefde hij maar heel even een zakkam te betasten die onder diepe geheimhouding en in zeven zegels gesloten door drs Van Praag was meegegeven, of hij voelde, in die kamer, dat Tijd en Ruimte wegvielen en dat er een Draad door de geschiedenis liep waaruit bleek dat Jac. van Belle zeer vermoedelijk de gereïncarneerde Cleopatra is.

Het vervult me met ontzag. Maar toch ook met een zekere bezorgdheid - want hoe lang nog zullen mensen in zulke kamers leven en wie verzekert mij dat de Geest en de Stammen ook willen aankloppen bij mannen zonder vlinderdasje?

Kortom: hoelang houden we nog Contact met de Eeuwigheid?

Ik zal het Van Praag eens vragen.