Ben ik eigenlijk wel links genoeg?

Negers in het park

Als ik het goed begrepen heb landt er nu om de andere dag een Amerikaanse jumbojet vol hippies op Schiphol. De meisjes en jongens reizen tegen gereduceerd tarief in speciaal voor hen gereserveerde toestellen. Aan boord wordt een macrobiotisch ontbijt klaargemaakt en er treedt een popmuzikant op. De Pan-Amdirecteur in Nederland verklaarde: ‘Wij proberen deze jongeren te weren van de gewone vluchten. Dat voorkomt ongemak voor andere reizigers en voor de hippies zelf is het veel gezelliger’. De gang van zaken vertoont volgens mij een frappante overeenkomst met wat je wel eens over negers in Zuid-Afrika of Alabama leest. Ook die immers schijnen zich altijd te verplaatsen in aparte vervoermiddelen, waardoor ongemak voor mensen die anders zijn dan zij wordt vermeden. Ook zij onderscheiden zich van laat ik nou maar zeggen ons, door een heel eigen smaak op het gebied van eten en muziek en - sterkste punt van analogie - ook van hen wordt verteld dat zij een duidelijke afzondering van anderen zelf veel gezelliger vinden.

[p. 39]

Nu zal men aanvoeren dat er natuurlijk één fundamenteel verschil is tussen deze hippies en gene negers, en wel dit, dat er voor de eersten wèl en voor de anderen géén keus is.

De vraag of dat echt zo is hangt echter sterk af van je geloof.

Er is een levensbeschouwing denkbaar - laten we haar voor het gemak de neo-marxistische noemen - van waaruit wordt geargumenteerd dat die arme hippies in het Vondelpark in gelijke mate het slachtoffer zijn van Pan American Airways als de Zuidafrikaanse negers van de rassenpolitiek van Vorster. Wat de Pan-Amdirecteur zegt is dan ook gelogen en berust in ieder geval op een leugenachtige kapitalistisch vooroordeel: hippies zijn helemaal niet zo dol op macrobiotisch voedsel en popmuziek - ze zouden maar wat graag een gewone boterham met leverpastei geserveerd krijgen en in het vliegtuig ook een keer naar een door Hans Henkemans uitgevoerde sonate van Mozart willen luisteren. Pan-Am heeft er evenwel belang bij hen van zulke cultuurgoederen verwijderd te houden en het sprookje te blijven verkondigen dat de jongelui die dingen ongezellig vinden en veel liever onder mekaar blijven stinken en tamtammen.

Er zou, kortom, best betoogd kunnen worden dat de apartheid van de jumboreizigers (de naam zegt al een hoop) even gedwongen is als die waar mensen als Eldrige Cleaver en Angela Davis zich zo tegen verzetten.

Wie intussen, vanwege een afwijkend maatschappijgeloof, een redenering als hierboven gevoerd niet kan volgen - die moet toch raar tegen dat volk aankijken.

Ik, om eens iemand te noemen, kijk raar tegen dat volk aan. Nog afgezien van het feit dat ik mijn vakantie voor geen goud temidden van soortgenoten in Central Park zou willen doorbrengen, zou ik liever ter plaatse sterven dan me als toeristisch pakvee in een vrachtvliegtuig van de KLM gereduceerd naar New York te laten vervoeren in de wetenschap dat ze daar de halve recherche in burger bij m'n tent zetten en met de goeie kans dat ze in Amerika zouden concluderen dat het met de integratie in Holland ook nog lang geen botertje tot de boom is. Ik weiger te geloven dat die Amerikaanse jongens geen keus hebben en na een jaar sparen (je kunt daar toch zeker ook wel een vakantieklompje boven het fornuis hangen?) niet best ongereduceerd voor hun dure dollars

[p. 40]

naar Europa zouden kunnen vliegen.

Wat ik geloof, dat is dat ze zich vrijwillig en in kudde als negers laten behandelen door Pan American Airways. Want dié zijn slim. Daar heb ik geen geloof voor nodig, dat wist ik al.