Ben ik eigenlijk wel links genoeg?

Huiveren

Uit de krant verneem ik dat de heer Wiegel maandag in Deventer heeft gesproken voor Gelderse en Overijsselse VVD-ers, en nog vóór ik verder kan lezen, voel ik een lichte huiver door mijn leden gaan.

Je hebt dat wel vaker. Er stapt bijvoorbeeld een net iets te lelijke vrouw in de tram. Of precies op het moment dat je in een café een glas eerlijke, witte melk naar je lippen brengt, barsten aan een belendend tafeltje drie zwaargebouwde Duitse mannen in schaterlachen uit. Of over de achtertuinen van een troosteloos blok Amsterdamse huizen waait het pianogeluid langs van een kind dat probeert Für Elise te spelen. Het zijn kleine, verdrietige dingen, maar ze duren nooit langer dan een paar seconden en daarna gaat het leven weer gewoon verder.

Deze keer besluit ik een ogenblik bij mijn huiver stil te staan. Ik weet dat hij is teweeggebracht door het begrip ‘Gelderse en Overijsselse VVD-ers’, en wel omdat ik me daar iets zeer ontmoedigends in de Nederlandse samenleving bij voorstel.

Hoe komt dat?

Ten dele zal het wel komen omdat ik Gelderland en Overijssel niet zulke aardige provincies vind. In mijn gevoel zijn het meer kolossale familiepensions, met die lucht van vreemde mensen en grote, plompverloren houten bedden in met vaalblauwe planken betimmerde kamers. Troebele gewesten eigenlijk. Veel insekten. Nooit een glaasje limonade of je drinkt de vleugeltjes van een half doodgeslagen vlieg mee. En vreselijke kerken waarin alle vlees

[p. 15]

weer woord geworden is.

Allemaal persoonlijke dingen, dat geef ik graag toe. Het zal wel met iets uit m'n jeugd te maken hebben, en ik weet ook zeker dat ik het fout ziet, en dat Gelderland en Overijssel in werkelijkheid de onverbiddelijke lustoorden van ons land moeten worden genoemd.

Trouwens - die huiver waar ik het over had, die was er per se niet geweest als ik had gelezen dat iemand in Elburg had gesproken voor Gelderse KVP-ers, en waarschijnlijk zelfs niet als Wiegel dat had gedaan. Want, denk je dan toch gauw: KVP-ers in Elburg, dat moeten zeer moedige, vastberaden mensen zijn die het daar harden tussen al die gereformeerden. Rooms op de Veluwe, dat is misschien nog wel erger dan anders denken in Zuid Limburg!

Het zijn onberedeneerde overwegingen, die bij mij dwars door politieke voorkeuren of afkeren kunnen gaan. Een Friese communist, om eens iets te noemen, lijkt me per definitie beter te pruimen dan een Amsterdamse.

Daarom denk ik dat de huiver bij dat bericht uit die krant moet worden verklaard uit een combinatie van hoogst onachterhaalbare vooroordelen van het type dat ik voor geen goud zou willen missen. Wiegel voor heren uit Gelderland en Overijssel die ook nog lid van de VVD zijn - dat is zoiets als gelijktijdig een iets te lelijke vrouw zien, gestoord worden door de lach van drie Duitsers en Für Elise op de veranda horen.

Na deze analyse voltooid te hebben, neem ik de krant weer op, lees wat Wiegel in Deventer gezegd heeft, en raak van huiver langzaam maar zeker geheel vervuld.