Ben ik eigenlijk wel links genoeg?

Des keizers

Als ik de kans kreeg op wereldreis een paar dagen Japan te doen, zou ik uit de vele bezienswaardigheden in Tokio nooit een museum en een dierentuin kiezen - waarmee maar weer eens is bewezen dat ik een ander type ben dan keizer Hirohito. Want die komt een

[p. 13]

lang weekend naar Nederland en pakt in Amsterdam het Rijksmuseum en Artis.

Wat zou zo'n keuze nou bepalen?

Het eigenaardige is, dat diezelfde man in 1921, toen hij nog geen keizer was en door geen enkele historicus van oorlogsmisdaden kon worden beschuldigd, hier ook al eens op bezoek is geweest, en zich toen beperkte tot dezelfde twee attracties: Artis en het Rijksmuseum.

Dat kan wijzen op een serene gemoedsrust. Je hebt zulke mensen: ze bridgen jaren lang elke donderdagavond met dezelfde buren, gaan elke vakantie naar hetzelfde familiepension in Lochem en zullen al sinds 1936 nooit verzuimen op de sterfdag van tante Carla een bloemetje op haar graf te leggen. Zo wellicht ook Hirohito. Zijn volk mocht een indrukwekkende economische macht ontplooien door hele grote westerse radiotoestellen in het klein na te bouwen, het kon de hele oostkust van China brandschatten, vriendschap met Hitler sluiten, onverhoeds de Amerikaanse vloot aanvallen, de slag in de Javazee winnen, Wim Kan te werk stellen aan de Birma-spoorlijn, kamikazepiloot worden en met driehonderdduizend tegelijk verzengd raken in de explosie van Hiroshima - Hirohito ging al die tijd de ene week naar het museum, en de andere week naar de zoo. Tokio gebombardeerd, MacArthur aan wal, de capitulatie getekend, de keizerlijke ministers en adjudanten als erkende boeven opgeknoopt en hijzelf ongoddelijk verklaard - maar de boer hij ploegde voort, en een kwart eeuw na alle deining komt de nieuwe, of de oude, gezuiverde, hoveling vragen waar majesteit naar toe wil als hij in Holland is, en de ex-god antwoordt zonder aarzeling: naar de Nachtwacht en de giraffen.

Ex oriente lux. Het Licht komt aan, de politie zorgt er voor dat hij die acht spandoeken van een protesterend actiegroepje op Schiphol niet ziet, maar nog liever zou men hem willen zien landen op een diepgeheim gehouden weiland in de Flevopolder. In een snelle geblindeerde auto naar Den Haag, waar de hoge gast, om de gevoelens te eerbiedigen van tienduizend Nederlanders die uit Zijn naam nog op hun blote lijf zijn geranseld door Zijn onderdanen, niet als staatshoofd zal worden gehuldigd. En dan fluks Amsterdamwaarts, om aan de zelfkant van een saneringsbuurt een ten

[p. 14]

hemel schreiend dure keizerlijke suite te beslapen terwijl de rechercheurs bij bosjes op een matje voor zijn deur liggen en de bereden politie de straten afzet om te voorkomen dat iemand de grote boodschapper uit Azië te na komt.

Goodwilltrip.

En de goede wil zal rijkelijk beloond zijn als de oosterse vorst tenslotte oog in oog met Gerard Dou en de apenkooi het gelukzalige gevoel kan koesteren dat er in die vijftig jaar eigenlijk niks gebeurd is; natura is nog steeds artis magistra.