Rapaille

[p. 82]

XI

Verbluffend snel heeft men den juwelier opgespoord.

Wanneer inspecteur Baxter den volgenden morgen op zijn bureau komt, ligt op zijn schrijftafel de gebruikelijke stapel ingekomen paperassen.

Bovenop een verzegeld telegram.

Met het teeken ‘Z Z.’

Haastig scheurt hij het open en leest, dat de gezochte juwelier sedert twee dagen eenige kamers in het Grand Hotel Miramar in Monte-Carlo bewoont.

Openlijk onder zijn juisten naam, zonder de geringste poging zich schuil te houden.

Baxter is eerst van plan telegrafisch opdracht te geven, den man ter plaatse te arresteeren.

Maar bij nader inzien besluit hij eerst den chef naar zijn meening te vragen.

Hij belt den colonel in zijn woning op en deelt hem het nieuws mede.

‘Niets ondernemen. Uiterlijk over een uur ben ik bij u. De man wordt toch bewaakt?’

‘Natuurlijk.’

‘Mooi. Ik kom dadelijk.’

Drie kwartier later is de colonel op het bureau.

Na een korte bespreking besluiten zij niet overhaast te werk te gaan.

‘Wanneer een man, dien wij nog voor eenige weken als een kalmen, uitstekenden zakenman kenden en die bovendien bij zijn volle verstand was, in het openbaar een vacantieoord uitzoekt, waar het van geheime politiemannen uit alle landen wemelt, dan is hij òf onschuldig of gek.

Wanneer een man, die binnen korten tijd zijn prachtige zaak naar den kelder ziet gaan en bovendien nog

[p. 83]

om een vermogen van honderdduizend pond sterling bedrogen wordt, als reactie op deze twee feiten doodleuk met vacantie gaat, dan is hij òf verdacht òf op z'n minst even gek als in het eerste geval.

Wanneer ten slotte een man, die onschuldig is, een oproep van de politie krijgt, zal hij ongetwijfeld zijn vacantie vrijwillig onderbreken. Een gek doet het misschien, maar iemand, die verdacht is, doet het zeker niet. Dat is mijn vaste overtuiging, colonel.’

Met een vuistslag op tafel besluit inspecteur Baxter deze voor zijn doen lange redevoering.

Desondanks schudt de colonel welwillend, maar energiek het hoofd.

‘Neen, inspecteur, ik kan deze zienswijze van u niet deelen. Wat de eerste twee punten aangaat ben ik het geheel en al met u eens. Maar betreffende het derde punt kan men de conclusie ook precies omgekeerd trekken...’

‘Maar...’

‘Wacht nou even en laat mij eerst uitspreken. Dus kan men eveneens zeggen: iemand, die onschuldig is, zal zijn vacantie niet onderbreken en ons beleefd verzoeken, naar de hel te loopen. Iemand die verdacht is zal onmiddellijk en bereidwillig verschijnen, om zich niet nog verdachter te maken dan hij reeds is. Een gek zal het - zooals u reeds opmerkte - misschien doen, misschien ook niet. Maar eer wij ons daarover het hoofd breken, zou ik liever van uw uitstekend voorstel gebruik maken en den juwelier vriendelijk laten verzoeken, in het belang van zijn zaak een paar dagen hierheen te komen. Dan zullen wij zijn antwoord afwachten. En dan is het vroeg genoeg er over te praten, of de man verdacht, gek of onschuldig is.’

‘En wanneer hij ons belooft te komen en dan toch de vlucht neemt? Wat doen wij dan, colonel?’

‘Dat zal hem wel niet zoo gemakkelijk lukken, want ik wilde u al verzoeken er voor te zorgen, dat de Sûreté

[p. 84]

in Marseille den man van de heeren van Monaco overneemt. En brengt u het den Franschen beambten goed aan het verstand, dat zij hem niet uit het oog mogen verliezen. Dat het om een man gaat, die Maandag een paar millioen francs zou ontvangen. Dat men den directeur der verzekeringsmaatschappij, die het geld wilde brengen, met ingeslagen hersens en zonder het geld heeft gevonden en dat dit den man, die nog steeds op zijn geld zit te wachten, blijkbaar zoo weinig interesseert, dat hij in plaats van ruzie te maken, rustig met vacantie gaat.’

‘Komt in orde, colonel.’

En zoo probeert een geweldige politiemacht met inspanning van alle krachten licht in deze duistere zaak te brengen. Maar alle aanwijzingen, die de beambten meenen te hebben, loopen op niets uit.

Aristocraten en toiletjuffrouwen, schatrijke juweliers en werklooze ingenieurs, moordenaars en philantropen, bedriegers en verslaggevers van een groote krant, deze geheele warboel staat op de een of andere manier met elkaar in verbinding.

Alle aanknoopingspunten en alle sporen worden vaag en verdwijnen ten slotte geheel, zoodra de mannen van Scotland Yard ze nader gaan onderzoeken.

Het is om wanhopig te worden.

En toch:

Het is haast onmogelijk, dat de figuren van deze schijnbaar onoplosbare puzzle alleen maar door een toeval met elkaar in verbinding zouden staan.

Sir Austin Mac Farlan, de juwelier, de toiletjuffrouw, Jim Curleigh, Daisy Stenton en de gebroeders Grant... direct of indirect blijft hier een verbinding bestaan.

En dat is de eenige troef van de politie.

Het eenige onomstootelijke feit.

Een zwakke troef dus.

En toch voldoende om de achtervolgers niet te doen

[p. 85]

wanhopen. Genoeg voor de jagers, om dit nietige spoor met groote volharding te blijven volgen.

Een enkele ragfijne draad in een doolhof van verwarrende, bedriegelijke en onduidelijke sporen.

Twee zware misdaden: Roof en moord.

Twee slachtoffers: De juwelier en James Grant.

Twee bekenden, die van de misdaden profiteeren: de uitgever van de ‘Daily News’ door den verkoop van millioenen extrabladen en Daisy Stenton door de ontvangst van enorme honoraria.

Twee onbekenden, die meer direct van de misdaden profijt trekken: de moordenaar en de juweelendieven.

Er zijn dus zeven personen en twee misdaden, terwijl een vermogen aan juweelen en honderdduizend pond sterling verdwenen zijn.

Deze zaak tot klaarheid te brengen is een taak, waaraan zelfs de beroemde politietroepen van Scotland Yard de handen vol hebben.

Een opgaaf, zooals zij uitsluitend in de werkelijkheid voorkomt.

Bij de oplossing werken geen super-detectives uit de filmwereld, geen geniale helderzienden en geen wonderen mee.

IJverige, moedige, zakelijke en inderdaad ook uiterst scherpzinnige mannen werken zich met groote volharding centimeter na centimeter verder.

In een strijd, waar alle nadeelen aan hun kant, alle voordeelen aan den kant van hun tegenstanders zijn.

Daarbij komt nog een verwonderlijk feit:

Het publiek, waarvoor deze mannen hun gevaarlijken en ondankbaren arbeid verrichten, heeft openlijk partij voor hun tegenstanders gekozen!

Het publiek helpt zijn vijanden, door de politie te bespotten. Als een schaap, dat den jager den weg naar den wolf verspert.

Een telegram uit Monte Carlo bericht, dat de juwelier

[p. 86]

onmiddellijk na ontvangst van de uitnoodiging van Scotland Yard zijn hotelrekening heeft betaald en zich nu op het vliegveld bevindt. Dat hij gevolgd en bewaakt wordt en dat de Sûreté vraagt wat zij doen moet, wanneer de man van een vliegtuig gebruik maakt.

Het antwoord van Scotland Yard luidt:

‘In geen geval arresteeren stop onopvallend schaduwen stop eventueel beambte mee laten vliegen stop.

Een uur later:

‘Naar Parijs vertrokken stop beambte vliegt mee stop na aankomst volgt bericht stop sûreté.’

Weer twee uur later:

‘Zooeven naar Croydon gestart stop zonder tusschenlanding dus geen begeleider stop sûreté.’

‘All right stop scotland yard.’

Zoo nadert een van de belangrijkste figuren in de puzzle met een snelheid van driehonderd kilometer per uur de Britsche hoofdstad.

Tevreden zegt Rex Allan tegen zijn inspecteur:

‘Hij komt op de vlugste manier, Baxter. Nu zullen wij spoedig weten, wie van ons tweeën gelijk heeft. Is op Croydon alles voorbereid?’

‘Zeker, colonel. Mijn menschen zijn Wimbledon waarschijnlijk reeds gepasseerd. Zij zijn op z'n minst een uur voor aankomst van het vliegtuig op Croydon. Iedereen weet precies wat hij te doen heeft. Brigadier Higgins is trouwens ook van de partij. Wanneer de juwelier uit het vliegtuig stapt, staat er voor hem maar één weg open, waar niemand hem lastig valt. En dat is de weg naar ons toe. Naar links, rechts of terug is de deur gesloten.’

‘Mooi, dan zullen wij maar afwachten.’

Hun geduld wordt niet op een zware proef gesteld.

Precies op de minuut zet de piloot het reusachtige vliegtuig op Croydon neer.

Wanneer hij over het veld taxiet hijscht hij de standaard van de Imperial Airways.

[p. 87]

Dit is het per radio afgesproken teeken, dat een zekere passagier zich tijdens de vlucht volkomen normaal en rustig heeft gedragen.

Alles verloopt trouwens zonder moeilijkheden en geheel volgens programma.

De douanebeambten, die eveneens op de hoogte zijn, zorgen er zonder veel moeite voor, dat een zekere passagier als nummer een het gebouw door den uitgang verlaat, waar de taxi's staan te wachten.

Aan het stuur van de eerste drie wagens zitten in plaats van gewone chauffeurs politiebeambten.

Terwijl eenige motorrijders van de posterijen elkaar blijkbaar geheel toevallig hebben ontmoet en nu omslachtig hun motoren aantrappen.

Alles bij elkaar het gewone gedoe bij aankomst van een vliegtuig van het vasteland.

Maar al deze voorzorgsmaatregelen blijken totaal overbodig te zijn.

De passagier, aan wien men zooveel aandacht heeft geschonken, verlaat met een kleinen handkoffer gewapend den uitgang en stevent linea recta op den voorste der wachtende auto's af, knikt den chauffeur vriendelijk toe en zegt:

‘Scotland Yard.’

Tegelijk met de eerste taxi zet zich ook het troepje motorrijders in beweging.

En volgt op korten afstand.

Maar dat interesseert den passagier in de taxi hoegenaamd niet.

In tegendeel.

De brigadier houdt in het spiegeltje zijn passagier scherp in het oog, maar kan met den besten wil van de wereld niets verdachts ontdekken.

De man zit met gekruiste beenen op zijn gemak achterover geleund in de kussens en toont niet eens belangstelling voor het voorbijglijdende landschap.

Pas wanneer de wagen in Streatham het stadsgebied

[p. 88]

van Londen bereikt, buigt de passagier zich plotseling met een onverwachte beweging naar voren.

Maar het oog van den beambte aan het stuur is nog sneller geweest. Bliksemsnel brengt hij den rechter voet op het rempedaal, terwijl zijn hand de browning omklemt.

Maar ook dit blijkt overbodig te zijn.

De passagier tikt tegen het ruitje en verzoekt den chauffeur bij de volgende krantenkiosk even te stoppen.

Hetgeen gebeurt.

De man stapt uit.

De chauffeur, vlak achter hem, eveneens.

De passagier let daar echter niet op, koopt de middagbladen, klemt ze onder den arm en neemt rustig zijn plaats weer in.

Twintig minuten later zwenkt de wagen de laatste bocht om en stopt voor het portaal van Scotland Yard.

De juwelier rekent af, geeft een royale fooi, knikt den chauffeur groetend toe, vraagt den portier beleefd naar den weg, toont een telegram en verdwijnt in het gebouw, zonder ook maar een enkelen keer om te zien.

Rex Allan en Baxter weten reeds alles omtrent het vlotte verloop van den rit van Croydon naar de stad, wanneer zij den juwelier ontvangen.

‘Dag heeren,’ begroet de binnenkomende de twee beambten, wisselt een krachtigen handdruk en kijkt vol verwachting in het ongezellige vertrek rond.

De beambten zwijgen.

‘Wat voor nieuws heeft u voor mij?’

Rex Allan kucht even.

‘Wij hebben geen nieuws, maar verwachten het wel van u.’

De juwelier spert de oogen wijd open.

‘Verwacht u nieuws van mij... en daarvoor haalt u mij uit mijn welverdiende vacantierust...? Neemt u mij niet kwalijk... ik denk natuurlijk dat u de dieven

[p. 89]

of de gestolen juweelen gevonden hebt, ik vertrek hals over kop, laat alles in den steek, gun me niet eens tijd om iets te eten om het eerste vliegtuig nog te halen, doe een hoop moeite en geef een massa geld uit... maar dat is toch een sterk staaltje...’

De colonel heft de hand op:

‘Wij hebben u uitsluitend gevraagd, of u in het belang van uw eigen zaak naar ons toe zoudt willen komen en danken u voor uw bereidwilligheid. Voordat u kwaad wordt maak ik u opmerkzaam, dat wij u niet voor ons pleizier hebben laten komen en dat wij bovendien nog minder tijd hebben dan u. Laten wij dus ter zake komen.’

‘Graag.’

‘Dus, mijnheer, beantwoordt u in uw eigen belang een paar vragen zoo nauwkeurig mogelijk. U kunt het antwoord weigeren, wanneer dit bij een eventueel proces bezwarend tegen u zou kunnen zijn...’

‘Waaat??? ... tegen mij... proces??’

‘Zeer juist,’ geeft Rex Allan droog ten antwoord.

Geheel van zijn stuk gebracht kijkt de juwelier van den een naar den ander en zegt dan:

‘Wat wilt u weten?’

‘U was bij de firma Grant Brothers tegen inbraak en diefstal verzekerd?’

‘Ja.’

‘U maakte na de plundering van uw zaak uw aanspraken geldend?’

‘Ja.’

‘U werd ongeduldig, toen de uitbetaling niet vlug genoeg plaats vond?’

‘Ja.’

‘En waarom veranderde u dan plotseling van zienswijze en ging u rustig met vacantie, in plaats van ongeduldig te blijven?’

‘Waarom zou ik dat doen? Ik heb de eerste vijftigduizend pond ontvangen en krijg de rest uiterlijk den

[p. 90]

laatsten van deze maand.’

Hier is zelfs Rex Allan zoo verbluft, dat hij niet eens ziet, hoe den naar lucht happenden Baxter de sigaar uit den mond valt.