Den Neder-landschen herbarius ofte kruid-boek der voornaamste kruiden

CCCLXXXI. Hoofd-stuk. Pimpinella, Pimpernelle, Bevernelle.

DE tamme wast een voet of anderhalf hoog. De bladen zyn lang, die in elven, dertienen meer ofte min andere blaadjes gedeelt werden, staande alle aan eene middel-ribbe, yder blaadjes is byna rond, en rontom getand, met min ofte meer hairagtigheid bewassen. De struik is een weinig gestreept en met het selvige Loof bewassen, verdeelende sig in eenige takjes. Op de toppen komen ronde, dog eenigsins langwerpige knoppen, waar uit kleine purpere bloemtjes voortkomen, met gevolg van een kantig zaad, dat Druifs-gewyse digte by een vergadert is. De wortel is matig dik en lang. De reuk van dit gewas is als die van Komkommers.

De tweede ofte Wilde is de vorige ganschelyk ge-

[p. 466]

lyk, alleen dat dese in alles veel grooter is, en wel dry voeten hoog wast, alhoewel ik die gesien heb met witte bloemen van anderhalve elle hoog, en die met purpere bloemtjes van derde halve elle hoog. Sy is onaangenaam van reuk.

De tamme vind men hier in de moes-hoven, en ook wel op sandige Heuvels in 't Wilde: alwaar men de Wilde ofte groote mede wel vind: die mede in natte Landeryen gesien werd. Sy bloeijen beide in somer.

In dit tamme gewas is een fyne doordringentheid, het werd meest gebruikt tegens Graveel, en om de stonden te bevorderen, als mede tegens verstopte ingewanden: het vermeerdert de melk: het stelpt het bloeden, en daarom Sanguisorba genaamt. Het reynigt en geneest de wonden. Het beste gebruik is, dat men de afsiedsels drinkt: en om uiterlyk te gebruiken, is het sap alleen, ofte met honig gekookt, alderbest. Voorts werd dit kruid over de Salade gestrooit, en ook wel in de wyn gedaan, om die wat geurig te maken.