De Kartesiaanse academie ofte, institutie der medicyne

XX. Hooft-Stuk.
Van de middelen die men gebruikt in de Scheurbuik, Flerecyn, Pokken, Jigt en diergelyke.

DE Scheurbuik, Flerecijn, Pokken, Jigt, en al wat onder die namen passeert, komen niet dan van een dik en verslymt bloed: wat zal ik hier anders voor konnen schryven als het gene dat dese slym verdunt, en het suur buiten het lighaam brengt: Hier toe zyn de sudorifera en temperantia de alderbeste, want het is zeker en meer dan zeker dat men alle die siektens daar door genesen kan, want ik mein dat het gestel van het bloed in dese siektens maar als meer en min van malkanderen schelen, 't zy wat blauwe bloemtjes men ons daar zoude van zoeken wys te maken.

[p. 407]

Voor de Scheurbuik eigentlyk gebruikt men veel de cochlearia, bestaande uit een vlugge brandende olie, waar van ik eens een goede quantiteit by een goed vriend van my gesien heb, zynde in de mond zoo heet als een bradend vuur, verre de olie van kaneel overtreffende, zoo dat ik geen olie ken die heeter en doordringender is, als dese olie van lepel-bladen. Wat kan dan dese anders doen, als in ons lighaam alle verdikte vogten vloeybaar en werksaam te maken, zoo dat door een insensibele transpiratie veele van die deeltjes vervliegen: Van de zelfde munt zyn dan ook alle de andere Scheurbuiks middelen, als

Nasturtium,

Becabunga,

Hellecebra,

Trifolium Aquaticum,

Chalybeata,

Cortices Winterani,

Raphanus,

Salia & Spiritus Volatiles &c.

De sweet-middelen eigentlyk die zoo d'een als de andere voor dese qualen konnen helpen zyn

Lignum Sassaphras,

Guajacum,

Cort. Guajaci,

Rad. Chinae,

Salsa Parillae &c.

Dese behoorlyk gebruikt zynde, zullen zekerlyk die siektens genesen, voornamelyk zoo daar eenige Mercuriale dingen by gebruikt wierden, want die brengen al het suur en slym buiten het lighaam.