De Kartesiaanse academie ofte, institutie der medicyne

[fol. *3r]

Voor-reden tot den Leeser.

WEl heeft den Wysen Konink Salomon gesegt, dat van veel boeken te maken, geen einde is, hier door verstaande de Waereld-wyse-Philosophen die men met regt Naam-geleerde mag noemen, want gelijk se nooit tot grondige kennisse gekomen zijn, alsoo hebben se sig nooit vergenoegt, d'eene lei de gevoelens sus en d'andere soo uit: maar gelijk 'er maar een God is, alsoo is 'er maar een waarheid, welke eens gekend zijnde, is al het schrijven uit en heeft een eind gekregen, soo dat weinige boeken genoeg zijn om de waarheid te begrijpen.

Om dese waarheid op te vorschen, en al dat verkeerde boek-schrijven uit de Weereld te delgen, is dien grooten Cartesius de eerste roer-vink geweest, niet willende op de puin-hoopen der Grieksche Geleerdheid bouwen, heeft se sagjes verby gegaan, en van de grond af een gantsch nieuw ontwerp ge-

[fol. *3v]

maakt, niets aannemende als 't gene hy klaarlijk en onderscheidentlijk, sonder daar aan te konnen twyfelen, begrypen kon. Desen Man niet alles konnende verrigten, want het leven is kort en de konst lang, soo heb ik mijn voeten in sijn voetstappen geset, en de waarheid in't stuk van de geneeskunde op het spoor van de reden, soo veel my doenlijk was, na getreden en den opbouw voltooit.

Wat een menigte onverstaanbare boeken sijnder niet al geschreven en gevreven over dese stoffe, dog hebbe nooit gesien dat ymand het regte oog-merk bereikt heeft, voornamelijk in't ontledigen van de oorsaken der siekten en der selver genesinge, daar in heeft het mijns wetens nooit ymand soo verre gebragt, als ik uw heden vertoon.

Hier hebje dan de gesonde stand des menschen naakt en klaar ontsenuwt, soo dat ymand sijn verstand niet kan gebruiken, indien hy door dit verhaal niet tot kennisse van de binnen-kameren des menschen soude konnen geraken. Hier na volgt een verhandelinge om die te konnen bewaren; ten derden hoe dat volgens de Kartesiaanse gronden de siekten geboren werden; en ten laatsten hoe

[fol. *4r]

de genees-middelen op onse sappen werken, en der selver quaad gestel veranderen.

Wy hebben het de Kartesiaanse Academie genoemt, niet om dat het alles begrijpt, 't geen men in de gansche Wijsgeerte soude konnen weten, neen, maar om dat de Genees-kunde mede als een groot gedeelte van de Philosophie, die men volgens de Kartesiaanse gronden op de Academien leert, daar toe behoort. Want wie sal voor een goed Philosooph konnen gaan, die niet soude verstaan 't geen de gesondheid en ongesondheid &c. des menschen aangaat? want in de Medicyne, segt Hippocrates, is alles te vinden 't geen tot de wijsheid behoort. Daarom dan, dewijl dese stoffe van Cartesius voor sijn nakomelingen, nagelaten is, heb ik de pen by der hand genomen, de saak uitgevrogt en mijn boek alsoo genoemt.

Neemt dan dit mijn Werk dankbaarlijk aan en verwagt in het toekomende mijn verhandelinge van de Podagra, Pokken, Fermentaite, Operatien der Medicamenten, en der Chymie op de selve gronden gegrond, waar van eenige al geschreven zijn, als ook mijn praktijk en Chirurgie, na d'eigenste

[fol. *4v]

leest geschoeit, vaart wel en begunstig my na mijn doen.

U l. Dienaar,

S. Blankaart.