Liefde en ballingschap. Brieven 1795-1797

Brieven 1795-1797

Bilderdijk aan zijn vrouw. Londen, tweede helft april 1796

Vanaf begin april 1796 gaat Bilderdijk met twee monden spreken. Hij heeft dan zijn liefde verklaard aan de negentienjarige Catharina Wilhelmina Schweickhardt, dochter van een Nederlandse kunstschilder (van Duitse komaf), die zich om zijn vak in 1786 in Engeland gevestigd had. Bilderdijk gaf Italiaanse lessen aan zijn dochters. Wilhelmina is zeer terughoudend. Tegelijkertijd houdt Bilderdijk de band met zijn vrouw aan. Hij lijkt ondanks alle eerdere verkoeling niet van plan zijn huwelijk op te geven. In dit stadium heeft Catharina nog niets in de gaten. In een vriendelijk briefje heeft ze haar man aangeboden nog wat af te staan van haar weinige geld, na zijn verhaal over de voettocht naar het hof.

Lieve dierbare!

De omstandigheden bij jullie en hier zijn er oorzaak van dat ik geruime tijd heb moeten stilzitten zonder je te durven schrijven, en ik heb het aan dezelfde omstandigheden toegeschreven dat ik van jou geen berichten ontving. Nu krijg ik er echter van jouw hand en (God zij dank!) hoor ik dat het je goed gaat en dat met de kinderen alles in orde is. - Als mijn vorige brief je te veel getroffen heeft, vergeef me dat en maak je niet te veel zorgen over mijn toestand. God is goed en hoewel ik letterlijk geen duit bezit en sinds ruim een halfjaar ook niet bezeten heb, lijd ik echter ook hier geen gebrek. Ik krijg achting, eerbied en liefde, en tevens eten en drinken en onderdak, schone was &c. en men geeft het mij met de fijngevoeligheid en vriendelijkheid van een edel denkend hart dat mij door zijn weldaden niet vernedert, maar eerder verheft. Ik ontvang hier zelfs lofverzen!¹³⁸ Ondertussen werk ik hier aan een Engels proces dat erg belangrijk is. Als het gelukkig

138 Ongetwijfeld zijn dit lofverzen van Wilhelmina geweest, die in het kader van haar lessen gemaakt werden. Bilderdijk zelf schreef in deze periode al diverse gedichten voor haar.

[p. 108]

uitpakt, zal mijn werk beloond worden, maar als het verloren wordt zal ik voor niets gewerkt hebben. Verder adviseer ik over Hollandse testamenten &c. En ik geef les in het Italiaans en Latijn. Tot nu toe heeft dit mij wel nog geen geld opgebracht, maar het zal toch wat uithalen, en ooit zal de grote dag toch wel opgaan. - Doe jezelf daarom niet voor mij tekort. Zodra ik iets heb, zal ik het je toesturen, dat is mijn plicht en die is mij dierbaar, maar denk er toch niet over om iets van wat jij bij elkaar haalt aan mij over te maken. Niettemin dankt mijn hart je ervoor, neem die dank aan met mijn vurige liefde, die altijd voor je blaakt en blaken zal!

Zus heeft mij twee maanden geleden geschreven dat ze me iets wilde zenden, en ik heb gemeend dat in mijn toestand niet te mogen weigeren. Misschien weet je dat al, misschien maakt zij er een geheim van. Als dit komt, dan is het nog minder nodig iets af te halen van het weinige dat jij overhebt. Komt het niet (want alles is tegenwoordig onzeker waar zelfs brieven niet zeker aankomen) dan zal ik echter geen gebrek lijden. God zal voor me zorgen.

Ik had in mijn vorige om een lokje van jouw haar en dat van de kinderen gevraagd. Och lieve, stuur me dat toch. Een brief hierin te doen voor degene die mij onder jouw couvert geschreven heeft, is mij nu niet mogelijk.¹³⁹ Groet hem van mij, groet alle vrienden, omhels Elius en veel groeten van mij! Hou van mij!

139 Onder de brief van Catharina van 20 maart stonden een paar regels in de hand van een zekere M.