Geschiedenis des vaderlands. Deel 8
(1835)–Willem Bilderdijk–
AuteursrechtvrijUnie van Utrecht.Art. XXIII. Verbindt zich elk der deelnemers in dit verbond, de punten, daarbij vastgesteld ‘te achtervolgen en te doen achtervolgen, zonder daar tegen te handelen, te doen handelen, noch te gedogen dat zulks gedaan wierde, direct of indirect, op eenigerlei wijze of in eenigerlei manier; zich allen te samen, en ieder in 't bijzonder voor zijne provincie, vrijwillig onder bedwang van het geheele Bondgenootschap stellende.’ | |
[pagina 212]
| |
met verklaring en overgift ‘dat zoo bij iemand het tegendeel gedaan of bestaan wierde, zulks van nu af en alsdan te houden zal zijn voor nietig en van onwaarde:’ en dat alles ‘onder verband zoo wel van hun eigen personen en goederen, als van die der Ingezetenen hunner Provincien, Staten, en Leden van dien, om in geval van overtreding, voor de nakoming hiervan en het geen daartoe behoort, bekommerd en aangehouden te mogen worden, in alle plaatsen, bij alle Heeren, Rechters en Gerechten, waar men die zal kunnen bekomen; met afstand ten dien einde van alle exceptien, gratien, privilegien, en generalijk alle andere vergunningen en rechten, die hun eenigzins hier tegen zouden mogen dienen, en bijzonder van die rechten welke zeggen, dat eene algemeene afstand geen plaats heeft, ten zij daar eerst een bijzondere afstand voorgegaan is’Ga naar voetnoot1.
Art. XIII. was aan Holland en Zeeland vrij gelaten, om in het Stuk van Godsdienst naar goedvinden te handelen. Doch in de Vergadering der Hooge Bondgenooten, op den 21 November 1583 te Dordrecht gehouden, is op en volgens het voorstel van holland, met eenparigheid vastgesteld: ‘Dat de Euangelische Gereformeerde Religie, waarvan de oefening openbaar toegelaten en aangenomen was, en die ook tegenwoordig gepredikt en ge- | |
[pagina 213]
| |
leerd wordt, zou worden gehandhaafd en beschermd alömme binnen de vereenigde provincien, NB. zonder de openbaare leering of oefening van eenige andere Religie in dezelve te gedogen.’ Zie bor XVIII boek, fol. 35.
Zie daar derhalve 't recht der Unie, en 't recht der Nederlandsche Kerk; en bij gevolg 't attentaat van Barneveld c.s. bewezen, zoo dra bewezen is dat het Remonstrantismus die Euangelische Gereformeerde Religie niet is die in 1583 gepredikt en geleerd werdGa naar voetnoot1. En tevens de meineedigheid van Barnevelt c.s. Maar eene andere quaestie is 't recht, om hem wegens dat misdrijf criminaliter te recht te stellen. |
|