De dichtwerken van Bilderdijk. Supplement. De mensch en de dichter Willem Bilderdijk

Eene bijdrage tot de kennis van zijn leven, karakter en geschriften

[Een professoraat te Franeker]

De oplossingen, door Bilderdijk aan den trouwen en volhardenden Vriend gegeven, blijken dan ook dezen genoeg voldaan te hebben, om hem krachtige pogingen te doen aanwenden, ten einde een beroep te Franeker als Hoogleeraar in de Rechten voor den uitstekenden Dichter-Jurist te bewerken. In verband met die onderhandelingen, grootelijks door Bilderdijk zelven gewaardeerd en gesmaakt, staat in die dagen (July 1805) de uitgaaf na vele ondervonden moeilijkheid en uitstel, - van den reeds met een woord hier herdachten Gulielmi a Teisterbant (dict. Bilderdijk) JCt. Observationum et Emendationum Liber Unus, met Opdracht aan den Hertog en eene Voorrede, beide in eigenaartig juridisch Latijn geschreven. (Een tweede en ruim vermeerderde Uitgaaf verscheen te Leyden, ten jare 1819.) Het werk is ook in Duitschland

[p. 173]

door Rechtsgeleerden van den eersten rang geprezen.

Het plan voor Franeker intusschen mislukte weldra geheel. Bedroeven mag het eenigermate, niet te zeer verwonderen, dat onder de besliste tegenstanders (althands in den zin van afkeuring van dit beroep) ook de naam van eenen Jan Melchior Kemper geteld werd. Wy bezitten de uiting zijner gevoelens omtrent de gedachte zoo wel van Bilderdijks te rug keer als van eene aanstelling tot Hoogleeraar in het Recht in zijne ten jare 1836 door zijnen zoon Professor Jeronimo de Bosch Kemper uitgegevene verhandelingen enz. ‘Ik heb Bilderdijk (dus schrijft hy aan zijnen schoonbroeder Jeronimo de Vries, dien wy reeds in den ongenoemden Vriend en Recensent van den Dichter leerden herkennen) ik heb Bilderdijk altijd als een onrustig mensch beschouwd; dit deed en doet my nog niet naar zijne te rug keering wenschen, hoe zeer ik ook zijne bekwaamheid en smaak bewondere, daar ik het niet wijzer vinde, dat geleerden de gevoelens in den persoon over het hoofd zien, dan dat het gemeen door rijkdom en rang zich laat wegslepen. Maar laat hem terugkeeren, laat men hem zelfs een post tot zijn onderhoud geven, laat hem zelfs, volgens uw voorslag, Hoogleeraar in de fraaije Letteren of Nederlandsche taal worden. Het Vaderland moet inlandsche verdiensten erkennen, hy kan daarin nuttig zijn. Doch tot Hoogleeraar in het Natuur- en Staatsregt, tot het

[p. 174]

vormen onzer aanstaande regenten, een' man aan te bevelen, wiens staatkundige gevoelens ik verfoei, om dat zy in mijne oogen alle zedelijke waarde van den mensch als zoodanig tegelijk met alle burgerlijke vrijheid ondermijnen, kunt gy dit van my willen, kunt gy inderdaad wenschen, dat ik mijne overtuiging aan de vriendschap zal opofferen? Neen, beste Vriend! ik weet nu alleen uit uwen Brief, dat hy voor dien post in aanmerking komt, en moet dus, om uw vertrouwen niet te misbruiken, stil zitten; maar zoo ik het van elders gehoord had, zoo waar als ik leve, ik zoude het mijn' pligt beschouwd hebben, deze aanstelling te beletten.’