Biographisch woordenboek van protestantsche godgeleerden in Nederland. Deel 5

[Lesturgeon]

LESTURGEON, geboren te Venlo den 16en Oct. 1815 als zoon uit het huwelijk van A.A. Lesturgeon, kapitein der genie aldaar en Louise Johanna Mann. Te Koevorden, waarheen zijn vader inmiddels was verplaatst, genoot hij zijn eerste opleiding. Onder invloed van zijn moeder ontwaakte in hem de begeerte om predikant te worden. Ter voorbereiding hiertoe was hij van 1829 tot 1831 leerling op de destijds bekende kostschool van den Heer J. van Wijk Roelandsz te Kampen. Na zijn terugkeer in het ouderlijk huis gaf Ds C.H. Pelinck te Koevorden hem onderwijs in de oude talen. Den 17en Sept. 1833 werd hij ingeschreven in het album studiosorum van het Athenaeum te Deventer. Niet lang heeft hij daar echter vertoefd, want d^o. 1 Oct. 1834 staat zijn inschrijving vermeld in het album der Leidsche hoogeschool, met de bijvoeging dat hij toen aldaar zijn tweede studiejaar inging. Maar ook te Leiden duurde zijn verblijf korten tijd; spoedig verwisselde hij de Leidsche met de Groningsche hoogeschool, waar zijn inschrijving geschiedde 23 Oct. 1834.

Door het Prov. Kerkbestuur van Friesland den 5en Mei 1841 toegelaten tot de Evangeliebediening deed hij van Juli tot Dec 1843 dienst als hulpprediker te Oosterhesselen, waarna hij er tot predikant beroepen werd. Den 11en Febr. 1844 volgde zijn bevestiging aldaar door Ds. T.J. Jansen Schoonhoven pred. te Gramsbergen (m. Marc. XVI:15m; intr m. 1 Joh. I:1-3). Na meer dan tienjarigen arbeid nam hij afscheid van zijn eerste gemeente den 26en Nov. 1854 (m. 1 Joh. II:28), wegens vertrek naar Vledder, waar hij den 3en Dec. intrede deed (m. Joh. XIII:34, 35) na bevestigd te zijn door zijn voorganger aldaar Ds. Tonnis v. Duinen, pred. te Mantgum c.a. (m. Hand. XV:26). Zijn derde en laatste gemeente was die te Zweeloo. Aan deze verbond hij zich den 12en Juni 1864, (m. Mt. XIII:52), nadat Ds. J. Cannegieter, pred. te Frederiksoord en Willemsoord, hem bevestigd had (m. Fil. I:3-11; afsch. te Vledder 5 Juni m. 2 Cor. VI:1) Te Zweeloo bleef hij werkzaam tot zijn plotseling overlijden aan een beroerte den 18en Juni 1878.

Lesturgeon was een man begaafd met een helder hoofd en een warm hart, een meelevend pastor, en daarbij getrouw aan zijn beginselen, blijkbaar die van de Evangelische richting.

Voor strenge beoefening der wetenschap was hij niet in de wieg gelegd. Niettemin stelde hij in haar resultaten levendig belang. Zijn voorliefde ging uit naar het gebied van vaderlandsche geschiedenis en oudheidkunde, getuige ook zijn eigen boekerij. In het bijzonder had zijn aandacht al wat betreft Drente, waaraan hij zich zeer verbonden gevoelde.

Zijn gedenkschrift ‘na 30 jaren’ gewijd aan Menso Alting, den eersten Evangelieprediker op Drentschen bodem te Sleen, is door de rijke historische aanteekeningen, waarvan het is voorzien, van meer dan gewoon belang.

Als dichter nam hij geen hooge vlucht. Eenvoudigheid behaagde hem meer dan diepte van gedachten, sierlijkheid meer dan gespierdheid van uitdrukking, helderheid

[p. 761]

meer dan verhevenheid van voorstelling. Reeds in zijn studententijd gaf hij (meest anoniem) alleen of met zijn academievrienden R. Bennink Janssonius (vgl. hiervóór Dl. IV, blz. 516-522), den litterator W.A. Hecker, later hoogleeraar te Groningen e.a. verschillende dichtbundels uit, waarvan de eerste getiteld: Dichterlijk Mengelwerk (2 dln., Gron. 1836) later door hem en zijn bovengen. vrienden herdoopt werd in: Ondichterlijk Bengelwerk. Deze poëzie van Lesturgeon c.s. getuigt van liefde voor de oude en voor Duitsche dichters en van bewondering voor Bilderdijk (te Winkel, Ontwikkelingsgang der Ned. Letterk. 2e dr. VII, blz. 19). Onder de latere, minder vaak gepubliceerde gedichten van L. zijn er, die niet tot de minste behooren, welke van hem verschenen zijn. Na zijn dood hebben Hecker en J.J.A. Goeverneur een Bloemlezing uit zijn gedichten het licht doen zien (Gron. 1879).

Lesturgeon is tweemaal gehuwd geweest, 1^o. te Koevorden den 3en Oct. 1845 met mej. E.C.D. Boll, overl. 11 Oct. 1849, 2^o. den 2en Dec. 1852 met mej. Johanna Margaretha Caspers. Zijn eerste echtgenoote liet hem 2 kinderen na, waarvan een kort na de moeder overleed. Uit zijn 2e huwelijk werden meer kinderen geboren.

Van Lesturgeon zijn de volgende geschriften verschenen:

In proza:

[Anon.] Het huiskruis. N.h. Hoogd. v. H. Bötticher. Koev. 1840. 8^o. - [Met H. Boom en D.H. van der Scheer ond. schuilnaam: Drie podragisten] Drenthe in vlugtige en losse omtrekken geschetst. Koev. 1842-1847. 8^o. - [Met H. Boom anon.] Een Drentsch gemeente-assessor met zijne twee neven op reis naar Amsterdam in het voorjaar van 1843. Gron. 1844-1853. 2 dln. 8^o. (v. Doorninck, a.w. II No. 1339). - [Met R. Bennink Janssonius] Proeve v.e. woordenboekjen v.d. Drenthschen tongval. Coev. 1844-1849. 5 st. (Versch. afzonderlijke afdrukken uit den Drentschen Volksalmanak zijn hierin saamgevoegd) (Cat Letterk. I, k. 175). - Pauline. Een verhaal. N.h. Hoogd. v. Chr. Schmitt. Gouda. 1849. 8^o. - Uit de Kinderwereld. Koev. 1850. 8^o. (v. Doorninck a.w. II, No. 559). - O. Bischoff, Hoofdzaken uit de geschiedenis der Kerk v. Christus. Ten gebr. bij Catechisatiën en op Zondagsscholen. Vrij n.h. Hoogd. m. Voorber. v. W. Muurling. Gron. 1857. 8^o. (Beoordeeld in: Waarh. in liefde. 1858. IV st., blz. 716-718). - Ter gedachtenis! Eerste en laatste preek, te Vledder uitgespr. Steenw. 1864. 8^o. - W. Beyschlag, Lessing's Nathan de Wijze en 't positieve Christendom. Eene voorlezing. Uit het Hoogd. Steenwijk. 1864. 8^o. (Cat. Letterk. I. k. 806). - W. Beyschlag, F.W.T. Beyschlag, een vroeg ontslapen dienaar van den Heer. Een Chr. levensbeeld. Uit het Hoogd. Steenwijk. 1865. 2 dln. 8^o. (Cat. Letterk. k. 749). - 1567-1867. Menso Alting, de eerste Hervormingsprediker in Drenthe, na 300 jaren herdacht. Met historische aanteekeningen. Koev. 1867. 8^o. - V. Chebuliez, Prins Vitele, of hoe werd Tasso krankzinnig? Uit het Fr. Deventer. 1868. 8^o. (Cat. Letterk. I, k. 912). - Feestrede, uitgespr. te Koevorden op het 2e eeuwfeest v.h. ontzet dier stad, den 7en Aug. 1872. M. geschiedk. aanteeken. en het plattegrondje der nu gesloopte vermaarde vesting Koevorden. Assen. 1873. 8^o. - Levensbericht v. Dr. R. Bennink Janssonius. In: Letterk. Lb. 1873, blz. 173-214. En over denzelfde in: De Ned. Spectator. 1873, blz. 90-92.

In poëzie:

[Met Bennink Janssonius en Hecker. Anoniem] Dichterlijk Mengelwerk. Gron. 1836. 8^o. - Aan den Koning. XXIV Aug. MDCCCXXXVIII. Koev. 1838. 8^o. - Melancholy. Een gedicht. Gron. 1838. 8^o. - [Anon.] Rietscheutgalmen. Winschoten. 1838. 8^o. (Uitgeg. d. Lesturgeon met 13 bijdr. van hemzelf, de overige van beide bovengen. en

[p. 762]

G.D. Steringa Kuyper). - [Met B. Janssonius en Hecker] Wel en wee. Zangen der liefde. Koev. 1839. 8^o. (Van L. zelf bevatten deze 16 verzen) (v. Doorninck, a.w. II, No. 4226)]. - Feestgroet. Ter huldiging v. Neârlands tweeden Koning. 8^o. - L...., Aan 't drietal reizigers naar Bentheim en Steinfurt geplaatst vóór in het naamloos verschenen werkje (opgesteld door H. Boom): Drie dagen op reis, of Bentheim en Steinfurt door een Drentschen bril bekeken. Deventer. 1843 (v. Doorninck, a.w. II, No. 1009). - Jezus' geboorte. Een Kerstgedicht. Zwartsluis. 1843. 8^o. - Verstrooilingen. Deventer. 1844. 8^o. - [Anon.] De naam van Jezus Christus in beeldwerk met verklarenden tekst in poëzy. Koev. 1848. 8^o. - [Met B. Janssonius en Hecker. Anon.] Lief en leed. Zangen der liefde. Gron. 1853. 8^o. (hierin van L. 7 zangen). - Gedichten. Gron. 1854. 8^o. - Bloemlezing uit de gedichten van Johannes Vollenhove, voorafgegaan v.e. levensschets v.d. dichter. Schiedam. 1865. 8^o. In: Klassiek Letterk. Pantheon. No. 87. (Cat. Letterk. I, k. 344). - Meindert van der Thynen of de verrassing v. Koevorden in 1672. Histor.-dramat. schets. Koev. 1872. 8^o. (Cat. Letterk. II. Tooneelstukken, k. CXL). Herdr. Assen. 1922. 8^o.

Voorts komen in verschillende uitgaven verspreide bijdragen van zijn hand voor, o.a. in het ‘Dichterlijk Album’ Historische Vrouwen (Haarl. 1858-1862): Catharina II. Ook aan verscheidene periodieken verleende hij zijn medewerking o.a. aan De Gids (Jrg. 1840, blz. 345, 346) dooreen gedicht: Italië; ook aan de Jaarboekjes Erica en Aurora; in dit laatste (Jrg. 1858) vindt men zijn gedicht: Joannes de Dooper. Behalve de Drentsche Volks-almanak schreef hij tal van artikelen in provinciale bladen van Drente en Groningen. Gedurende drie jaren werd de Nieuwe Drentsche Courant door hem geredigeerd.

Onder redactie van Lesturgeon en D. Goedhuis verscheen: Een Wegwijzer ten leven. Maand-tijdschr. voor Evangelische Christenen. Jrg. 1-3. Koev. 1860-1870.

Litteratuur: Letterk. Lb. 1879, blz. 153-160 (Lb. door W. Hecker). - Romein, Pred. Drenthe, reg. - Molhuysen en Blok, N. Biogr. Wdb. V, k. 315, (art. v. E. Zuidema). - v. Slee, Ill. School te Deventer, blz. 273. - Alb. Stud. L.B. I, k. 1304. - Id. Gron., k. 294. - Boekz. 1853 blz. 523.