Biographisch woordenboek van protestantsche godgeleerden in Nederland. Deel 4

[Sander van Hoek]

HOEK (Sander van), geboren te Rotterdam den 19^en Dec. 1757 uit het huwelijk van Jan van Hoek, koopman, en Geertrui Fock. Nadat zijn vader in 1770 overleden was, ging hij in dienst op een oorlogsschip, waar het leven hem echter zoo slecht beviel, dat hij niet lang daarop naar het vaderland terugkeerde. Hij wilde nu predikant worden. Den 8^en Aug. 1778 werd hij ingeschreven als student te Groningen. Tot proponent bevorderd te Lingen den 5^en Juli 1781 werd hij den 4^en Nov. d.a.v. bevestigd te Gandersum (O. Friesl.) door Ds. Tj. Simons, pred. te Oldersum (m. Hebr. XIII:17a, intr. m. 2 Cor. I:16b). De gemeenten, die hij daarna diende, waren Wadenoyen (bev. 20 Nov. 1785 door Ds. J.B. v. Blyenburg, Deput. Classis m. Col. IV:17; intr. m. Joh. XIV:6a; afsch. te Gandersum 16 Oct. m. Rom. XII:9b), Aalburg en Heesbeen (bev. 15 Maart 1789 door Ds. S. v. Lom, pred. te Heusden, m. 1 Tim. IV:16; intr. m. Col. I:25; afsch. te Wadenoyen 8 Maart m. Fil. I:27). Vandaar vertrok hij naar de Engelsche gem. te Middelburg (afsch. te Aalburg 17 Mei m. Hand. XV:29c). Ook de Engelsche gem. te Vlissingen bediende hij, vanaf 1809 tot zijn dood. Hij overleed den 4^en Oct. 1816 na langdurige ziekte, en werd begraven vóór den kansel in de Eng. kerk te Middelburg.

[p. 72]

Sander v. Hoek was iemand van buitengewone werkkracht en groote kunde. Toen in den Franschen tijd de tractementen niet aan de predikanten werden uitbetaald, voorzag hij in het onderhoud van zijn talrijk gezin door vertaalwerk en lesgeven, o.a. in het Hebreeuwsch. Zijn degelijke kennis van Engelsch en Fransch maakte hem geschikt als tolk bij de landing der Engelschen, waardoor hij velen van dienst was. Van het Zeeuwsch Genootschap was hij een ijverig lid.

Hij was een man van karakter; zijn moed kwam hem in den patriottentijd te stade toen, tijdens zijn afwezigheid, de pastorie te Aalburg werd geplunderd, en hij na zijn terugkeer de geroofde goederen kwam opeischen.

Hij huwde in 1779 te Groningen met Alida Krul (overl. te Aalburg); uit dit huwelijk werden vijf dochters geboren. In 1792 hertrouwde hij met Adriana Palesteyn; uit dit huwelijk werden vele kinderen geboren, van welke vier zonen volwassen werden, een hunner J.V.G. v. Hoek, was predikant te Aardenburg van 1825 tot zijn overlijden in 1850.

Portretten van S. v. Hoek zijn niet bekend.

Hij gaf een aantal uitnemende vertalingen en ook enkele oorspronkelijke geschriften uit. De laatste zijn:

Gedenkwaardigheden uit de geschiedenis der Israëlieten met ophelderende en praktikale Aanmerkingen. Amst. 1805. I D. Gr. 8^o. (Slechts één deel zag het licht). - Natuur- en geschiedk. beschrijving v.d. verschrikkelijken watervloed tusschen 14 en 15 v. Louwmaand 1808. 3 st. Haarl. 1808, '09. 8^o. - Geschiedk. verhaal v.d. landing en den inval der Engelschen in Zeeland in 1809, 1^ste dl. Haarl. 1810. 8^o. (Tengevolge v.d. inlijving bij het Fransche Keizerrijk niet verder verschenen, hoewel het 2^de deel voltooid lag).

De volgende vertalingen verschenen van zijn hand:

Tyge Rothe (Kon. Deensche Staatsraad), De invloed en uitwerking v.h. Christendom op de vorming en den toestand der volkeren v. Europa.... N. h. Hoogd. 4 dln. Utr. 1799-1802. 8^o. - Reizen door de Staaten v. N.-Amerika, en de Provintien v. Opper- en Neder-Canada; in den Jaaren 1795, 1796 en 1797 ondernomen door Isaäk Welt Jr. N. d. 3^en dr. 3 dln. Uit het Eng. M. pltn. en krt. 's-Gravenh. 1803. gr. 8^o. - J.F. Schmid, Beknopte Geschied. des Joodschen Volks, van deszelfs wegvoering naar Babel, tot op de verwoesting v. Jeruzalem door de Romeinen. Uit het Hoogd. Gorinchem. 1804. 4^o. - G.F. Seiler, Godsd. Bijbelsch Huisboek voor Christenen, ter vermeerd. v. kennis en verbeter. v.h. hart. 4 dln. N. d. 4^de uitg. Gorinchem. 1804, '05, '08. Gr. 8^o. - J.J. Bellerman, Handboek der Bijbelsche Litteratuur. N. d. 2^de uitg. Uit het Hoogd. 1^ste dl. Gron. 1806. gr. 8^o.¹⁾ - J.I.F. Schmid, Kort Begrip der Chr. Kerkgeschied. voor Volk en Jeugd. Vervolgd tot op den tegenw. tijd door A. Ypey. 2 dln. Gron. 1816. 8^o; 3^de verm. en verbet. uitg. Gron. 1820. gr. 8^o.

Litteratuur: v.d. Aa, Biogr. Wdb. VI, blz. 266. - Glasius, Godg. Ned. II, 113; III, blz. 664. - Frederiks en v.d. Branden, Biogr. Wdb., blz. 353, 354. - Nagtglas, Levensber., blz. 391, 392. - Alg. Konst- en Letterb. v.h. jr. 1816, N^o 42, blz. 241, 242. - Alb. Stud. Gron., k. 233. - Gesch. Chr. K. 18^e e. VIII, blz. 360. - Boekz. 1803a, 158-169; 1805a, 116-125; 1806a, 127-133, 481-491; 1807b,

1) Abusievelijk schrijft Sepp (Pragm. Theol., blz. 61), waar hij den vertaler noemt, D. van Hoek.

[p. 73]

564-571; 1809 a, 107-115; 1811a, 531-541; 1816b, 657; 1820b, 156-158. - Nagtglas, Cat. Bibl. v.h. Zeeuwsch Gen. der Wetensch., blz. 197, 200. - Knuttel, Bibliogr. Kerkg., blz. 146, 284.