Biographisch woordenboek van protestantsche godgeleerden in Nederland. Deel 3

[Petrus Grootveld]

GROOTVELD, GROODVELDT of GROOTVELT (PETRUS), zoon van Franciscus Grootveld, die den 25^en Maart 1736 als predikant te Arkel overleed, werd aldaar geboren en liet zich den 23^en September 1728 als student te Leiden inschrijven. Op 19 April 1735 door de classis Gorinchem tot de Evangelie-bediening toegelaten, nam hij eerst eenigen tijd voor Ds. D. van Heuven te Gouda den predikdienst waar en ontving den 8^en Mei 1737 een beroep als adjunct-predikant van Ds. S. Neomagus te Vessem c.a. Hier deed hij den 7^en Juli d.a.v. intrede en was er werkzaam, tot hij op 14 Augustus 1740 als predikant te Schijndel en Liempde bevestigd werd, waar hij den 29^en Maart was beroepen. In 1747 diende hij als legerpredikant te velde, werd bij de inneming van Bergen op Zoom ‘onder den drom der wijkende naar Steenbergen voortgesleept’ en was aldaar eenigen tijd met Ds. Geerloff (zie boven, blz. 188) garnizoenspredikant. Den 1^en Januari 1748 aanvaardde hij weder zijn dienst te Schijndel en vierde den 18^en Augustus 1765 zijn 25-jarig ambtsfeest aldaar met een leerrede over Ps. 71:17, 18, die een merkwaardig licht werpt op zijn Bijbelbeschouwing. Hij toonde namelijk ‘in 't verhandelen van bovengemelde Textstoffe... van gedagten te zijn, dat dezen Psalm voornamentlijk sloeg op den Apostel Johannes, als wiens character, ontmoetingen en verrigtingen tot aan zijnen hoogen ouderdom, hij meende, dat in 't gantsche beloop van dien Psalm, vergeleken met des Apostels Euangelium, Zendbrieven en Openbaring, klaarlijk te vinden zijn.’ Hij was gehuwd met Theodora de Jongh en overleed den 7^en April 1773.

Grootveld staat bekend als een ijverig voorstander van het Protestantisme, terwijl hij als Latijnsch dichter een Ode in aeternam templi Rodensis St. Odae dicti memoriam vervaardigde. Wat van hem verder in 't licht verscheen, munt uit door de wijdloopige en soms zonderlinge titels; het zijn de volgende geschriften:

Pittaecion of gestrafte Lasterar, onder een duidelijk bewijs, dat het beredeneert vertoog van Cornelis de Witt, predikant en professor der Oostersche talen te 's Bosch, aangaande een Clandestine Verlovinge enz. gantsch billijk, stigtelijk en een getrouwe Leeraar in Gods Kerke ten uiterste betamelijk zij, en dat daarentegen het vuile Libel van des tegen Schrijver P.V.D.A. onder den titel van Gestrafte Liefdeloosheit enz. alle blijken van onverstandt, onheilige spot, en lastertaal, en velerlei Godtloosheit behelze, 1^e dl. Breda 1749, 2^e dl. 1750. Een 3^e dl. is aangekondigd, maar mij is niet bekend, of het in druk is verschenen.

Toxandria male feriata of het bedrijf en de woede van Jobel Abaddon in de majorye van 's Hertogenbosch, ter gelegentheit van 't zo genaamde Roomsch jubeljaar MDCCLI. Ontdekt en ter beschaminge bloot gesteldt, over deszelfs attentaat tot Geldorp en Heze, in twee Samenspraken ('s Hert. 1752).

[p. 387]

Boettrompet van getrouwe voorgangeren in het Protestantsche Zion, tegen of in de uure der verzoekinge geblazen, en beantwoordt zo door een opregt duive-gekir van 's Heren bedrukte Gunstgenoten, of droefheit der Heiligen, die na Godt is, in de naarste raadt- en hopelooste omstandigheden van tijden en zaken, onder een gevoelig en smertelijk bewenen van haar verval en zonden, als derzelver oorzaken, als wanhopig beirengebrom of een droefheit na de wereldt, van den beroemden Huichelaar en verschrokken zondaar, voor den Here uitgestort. Voorgestelt ... op den algemeenen dank- vast- en bededag, den 16 van Sprokkelmaand 1746 in ene Leerrede over Jes. 59 vrs. 9, 10 en 11 ('s Hert. 1760). Misschien is de leerrede op den bededag van 't jaar 1746, die door V.d. Aa nogeens afzonderlijk vermeld wordt, een vervolg op de Boettrompet; Grootveld hield namelijk op dienzelfden 16^en Februari 1746 des middags nog een leerrede over Jes. 59 vrs. 16 en 17, die hij, blijkens de opdracht in de Boettrompet, ook van plan was, uit te geven.

Litteratuur: V.d. Aa, Biogr. Wdb., i.v. - Glasius, Godg. Ned., dl. I, blz. 588. - Molhuysen en Blok, N. Biogr. Wdb., dl. IV, kol. 682. - Sepp, Uit het Pred. leven, blz. 116. - Nav., 1913, blz. 152-156. - Alb. Stud. L.B., kol. 919. - Boekzaal, passim.