Biographisch woordenboek van protestantsche godgeleerden in Nederland. Deel 3

[Matthias van Geuns]

GEUNS (Matthias van), zoon van den Leeuwarder Doopsgezinden leeraar Cornelis Sytse van Geuns (zie boven, i.v. Bartel van Geuns), werd in 1824 aldaar geboren, studeerde sinds 1841 aan het Seminarie der Doopgezinden te Amsterdam en werd, na in 1847 tot proponent te zijn bevorderd, den 23^en Juli 1848 leeraar te Noord-Zijpe. Den 3^en Maart 1850 deed hij intrede in zijn geboorteplaats en was daar werkzaam tot zijn emeritaat, dat op 1 October 1888 inging. Hij bleef te Leeuwarden wonen en overleed er in 1904. Veel heeft hij voor de Friesche Doopsgezinden gedaan, o.a. door van 1875 tot 1897 het secretariaat waar te nemen van de Friesche Sociëteit en het Friesche Studiefonds, terwijl hij terecht ‘als predikant in wijden kring bekend en bemind en invloedrijk’ (S. Cramer) mag genoemd

[p. 239]

worden. Zijn populairiteit was zóó groot, dat bij eene socialistische woeling in Leeuwarden, waarbij vele ruiten het moesten ontgelden, zijn huis op uitdrukkelijk verlangen der raddraaiers gespaard werd. Oorspronkelijk ‘van evangelische richting, die een rationalistischen, toch warmen ondertoon niet verloochende’, werd hij, toen het modernisme omstreeks 1860 in ons Vaderland opkwam, met zijn vertrouwden vriend P.H. Hugenholtz Jr, destijds Hervormd predikant te Leeuwarden, één der overtuigdste aanhangers van die richting.

Van zijne indertijd zéér bewonderde lezingen gaf hij een verzameling uit, getiteld: Ondeugende Scherts (Leeuw. 1871), terwijl van zijn kanselarbeid het volgende het licht zag:

Leerredenen ter gedachtenis aan zijn vroeg ontslapene gade (Leeuw. 1855).

Oorlogslessen, godsdienstige toespraken (Leeuw. 1870).

Afscheidswoorden. Viertal toespraken (Leeuw. 1888).

Voorts verscheidene leerredenen in de Stuiverspreeken en zeer veel stichtelijke bijdragen in het Bijbelsch Dagschrift.

Zijn portret komt voor in de Doopsgez. Bijdr., Jaarg. 1903.

Litteratuur: Doopsgez. Bijdr., Jaarg. 1903, blz. 119-123; Jaarg. 1904, blz. 239, 240.