Biographisch woordenboek van protestantsche godgeleerden in Nederland. Deel 2

[Tonnis van Duinen]

Duinen (Tonnis van), zoon van Sicco Jacobus van Duinen, Commies voor de militaire zaken en schutterijen der Prov. Griffie en van Trijntje van Duinen, werd geboren te Groningen den 21sten Februari 1817. Hij studeerde aan de Hoogeschool zijner vaderstad, waar hij werd ingeschreven den 3den September 1833, en in October 1837 een eervolle vermelding ontving van de Theologische Faculteit, voor zijn antwoord op de door haar uitgeschreven prijsvraag: Concilium quod, Luca, Act. Ap. XV narrante, habuerunt apostoli et presbyteri Hierosolymitani ei praecipua Christianorum per priora ecclesiae Christianae secula quatuor concilia reliqua inter se comparentur; ut quatenus haec illi fuerint similia, quatenus dissimilia.

Van Duinen had bij het uitschrijven dezer prijsvraag nog pas een jaar de theologische colleges bijgewoond.

Den 5den Augustus 1840 door het Prov. Kerkbestuur van Friesland toegelaten tot de Evangeliebediening, werd hij den 14den November 1851 bevestigd als predikant te Sur- of Zuiderhuisterveen door Ds. L.D. Westerloo, predikant te Augustinusga c.a. (m. 2 Tim. I:8a) en deed hij intrede (m. 2 Cor. V:20). Hoewel niet strijdlustig kwam hij hier in conflict met de rechtzinnige elementen in de gemeente. Hij wijdde er zich toe aan de belangen onder de heidebewoners, bij wie het stoffelijk en geestelijk peil zeer laag stond. Den 18den April 1847 nam hij afscheid van zijne eerste gemeente (m. 1 Sam. XII:23a), vertrekkend naar Wijnjeterp en Duurswolde, waar hij intrede deed den 25sten April (m. Matth. VI:10), na bevestigd te zijn door Ds. O. ten Cate, pred. te Hoornsterzwaag (m. 2 Tim. IV:5).

In 1848 verhuisde hij naar Oudeschoot en Nyeschoot c.a., waar hij den 24sten December bevestigd werd door Ds. R. Enuma, pred. te Nyehorne (tekst onbekend) en intrede deed (m. 1 Cor. II:2); afsch. te Wijnjeterp den 10den Dec. 1848 (tekst onbekend). Vandaar kwam hij te Vledder, waar hij bevestigd werd den 18den Mei 1851 door Ds. L.W. Slomp, pred. te Diever (m. 1 Cor. III:9) en intrede (m. Rom. I:17); afsch. te Oudeschoot den 11den Mei (m. Hand. XX:27). Zijn laatste gemeente was Mantgum en Schillaard, waar hij, na afscheid genomen te hebben

[p. 645]

van Vledder den 5den Febr. 1854 (met 1 Joh. II:18a), den 12den d.a.v. intrede deed (m. Marc. XVI:15b), na bevestigd te zijn door Ds. F. Swaagman, pred. te Jorwerd (m. Hand. I:8b). Hij overleed den 9den Mei 1857, nalatende een weduwe, Grietje Keiser, met twee kinderen. Zijn geschriften getuigen vooral van menschenen karakterkennis.

In 1855 werd hij benoemd tot lid van de Maatschappij der Ned. Letterkunde te Leiden.

Van hem verscheen in druk, behalve enkele kleine stukjes, in godsdienstige tijdschriften en jaarboekjes:

Tweetal eenvoudige leerredenen. Gron. 1842. gr. 8^o.

Leerrede ter bevestiging van R. Bennink Janssonius, Theol. Doctor en Predikant te Rhoderwolde. Gron. 1842. gr. 8^o.

Letter en Geest. Eenvoudige verklaring en ontwikkeling v. eenige Bijbelplaatsen, die dikwijls, vooral in dezen tijd, worden misbruikt. Gron. 1843. 8^o.

[Onder pseud. Thinaeus]: Ons dorp. Schetsen en teekeningen. Gron. 1846. (3e dr. ald. 1861). 8^o. Gevolgd door: Nog een paar Schetsen uit ons dorp. Gron. 1848. 8^o.

De Bijbelgids. Uitlegkundig Huisboek voor Christenen. Gron. 1848. 8^o.

[Onder pseudon.: Thinaeus]. De Kiezer. Een roman. 1848. 8^o. Nieuwe uitg. getiteld: De Kiezer en nog drie andere verhalen. Gron. 1856. 8^o.

Reünie en Academiefeest. Schetsen en mededeelingen door den schrijver van: Ons Dorp. Gron. 1851. 8^o.

Teekeningen en Schetsen uit de nalatenschap van Thinaeus. Gron. 1852. Ald. 1857. 8^o.

Zestal nagelaten leerredenen. Gron. 1857. 8^o.

Litteratuur: v.d. Aa, a.w.i.v. - R. Bennink Janssonius, Levensbericht van Tonnis van Duinen in ‘Levensberigten’ v.d. Maatsch. der Ned. Letterk. te Leiden. Jrg. 1857, blz. 157-161. - Alb. Stud. Acad. Gron., kol. 291. - Boekzaal. Jrg. 1840b, blz. 243; jrg. 1841b, blz. 253, 816; jrg. 1847a, blz. 385, 387, 508, 632, 633; jrg. 1848b, blz. 489, 490; jrg. 1849a, blz. 97, 236; jrg. 1851a, blz. 238, 241, 368, 506, 643, 763; jrg. 1854a, blz. 238, 459, 485; jrg. 1857a, blz. 570, 574, 714. - T.A. Romein, Hervormde Predikanten v. Drenthe, sed. de Herv. t. in 1861, blz. 230, 231. - Dez., Naamlijst der Pred., sedert de Herv. t. nu toe in de Herv. Gem. v. Friesl., blz. 169, 517, 578, 587. - J.I.v. Doorninck, Biblioth. v. Ned. Anon. en Pseudon., No. 1330, 2440, 3171, 3921, 4336. - Catal. der Bibl. v.d. Maatsch. der Ned. Lett. te Leiden. I, kol. 680, 725. - Catal. v.d. Biblioth. der Remonstr.-Geref. Gem. te Rotterdam, blz. 128. - Biblioth. Theol. et Philos. (Lugd. Bat. Burgersd. & Nierm. 1900) No. 4082, 4083. - Alphab. Naamlijst v. Boeken, Plaat- en Kaartwerken 1833-1849 (t. verv. op J. de Jong) blz. 177. - Brinkman's Catal. der Boeken, Plaat- en Kaartwerken gedur. de jaren 1850-1882 ...., blz. 322.