Biographisch woordenboek van protestantsche godgeleerden in Nederland. Deel 2

[Ambrosius Dorhout]

Dorhout (Ambrosius), een der twaalf kinderen geboren uit het huwelijk van Pieter Tjitzes Dorhout, lakenkooper te Leeuwarden en Auckje Pieters, zag in genoemde stad het levenslicht den 11den Juli 1700. Hij voltooide zijne studiën aan de Hoogeschool te Leiden, waar hij werd ingeschreven den 14den September 1722. Den 3den Mei 1723 proponent geworden bij de Classis Leeuwarden, werd hij den 27sten October 1726 bevestigd als predikant van Garijp, Eenrewoude en Suameer door Ds. G. Atsma, predikant te Oostermeer en Eestrum (met Hoogl. III:7, 8) en door ds. Henr. Siccama, predikant te Bergum (met Hebr. XIII:17), en hield den 3den November d.a.v. zijn intrede (met Ps. LXXI:15, 16). Aldaar bleef hij werkzaam tot 1745, in welk jaar hij den 11den Juli afscheid nam (met Pred. XII:11), om den 18den d.a.v. intrede te doen te Dokkum (met Jerem. XV:19). Hij wijdde er den nieuwen preekstoel in (met Spr. IX:1), en overleed er den 27sten Maart 1776 aan verval van krachten.

Hij was in 1729 lid van de Prov. Synode te Harlingen, en in 1742 te Heerenveen. Voorts was hij Correspondent naar Gelderland in 1747, naar Overijssel in 1752, naar Z. Holland in 1757. Den 4den Juni 1765 hield hij de openingsrede der Friesche Synode te Dokkum (tekst: Hand. XV:6) en den 16den Juni 1772 deed hij dit aldaar andermaal (tekst: Jes. XLIX:12). In 1766 was een tuchtzaak tegen hem aanhangig.

Het rapport omtrent Vijf Predikatiën van den Doopsgezinden leeraar J. Stinstra over de natuur en de gesteldheid van Christus' Koninkryk, Onderdanen, Kerk en Godsdienst, door de classis van Leeuwarden uitgebracht, droeg Dorhouts onderteekening.

Hij was ongehuwd.

Van hem zag het licht:

De Eigen Aart van het Avondmaal, nagespoord uit Matth. XXVI:26, 27, 28 en 1 Cor. X en XI. Harlingen. 1746. 8^o.

Over de verpligting om het Avondmaal te vieren. 1770.

Animadversiones in Selecta Loca Vet. Test. Tom. II complura Loca in Lev., Num., Deut., etc. et in Jobo, e tenebris in lucem protrahuntur et illustrantur. Dokkum, 1772. (Dl. I over Gen. en Exod. verscheen in 1765).

In verschillende tijdschriften zijn van zijne hand bewaard tal van taalkundige en godgeleerde verhandelingen, die hem in wetenschappelijke kringen een goeden naam bezorgden.

Zoo komt van hem voor in Miscellanea Groningana T. IV. Facs. II (p. 281-306) eene Exegesis loci Ps. CXLIII:27, waaromtrent de verzamelaar en uitgever der Miscell., Prof. D. Gerdes getuigt: ‘Sum persuasissimus, neminem non huic cultissimo specimini applausurum esse’.

[p. 563]

De Bibliotheca Bremensis Nova Historico-Philologico Theologica. Class. Prim. Fasc. Prim. (MDCCLX), p. 60-89 bevat van Dorhout: Meditationes Philologicae in Gen. XIX:20, en Cl. Secund. Fasc. Tert. et ultimus (MDCCLXXII), p. 514-540: Dissertatio de Iride Signo Foederis Noachi ad Gen. IX, 9, 10, qua ostenditur non adeo esse attendendum ad colores iridis, quam ad id quod sit arcus sine nervo.

In de Boekzaal van Mei 1759a, blz. 611-620 vindt men van Dorhout eene Verhandeling over Matth. II:23 over Nazareth en in dienzelfden jaargang b, blz. 215-241 eene, waarin De plaats 1 Chron. III:15 .... handelende van Zerubbabel word onderzogt en opengelegt en met de Geslagt Rol in Joodsche Schriften gemelt vergeleeken en inzonderheid gezogt om de Gcslagt Registers v.d. Heere bij de Euang. Matthaeus en Lucas in haar volle luyster ten toon te stellen.

Litteratuur: Jhr. Mr. M. de Haan Hettema en Mr. A. v. Halmael, Stamboek v. v.d. Frieschen vroeger en later en Adel, II, blz. 290, 291, Aant. 18. - v.d. Aa, a.w.i.v. - N. Ned. Biogr. Woordenb. (red. Dr. Molhuysen en Prof. dr. Blok). III, kol. 295 (art. v. Dr. P.C. Molhuysen). - Alb. Stud. Acad. Lugd.-Bat., kol. 882. - Boekzaal, Jrg. 1723a, blz. 639; jrg. 1726b, blz. 387, 659; jrg. 1745b, blz. 122, 123; jrg. 1765b, blz. 81, 82; jrg. 1770b, blz. 505; jrg. 1772b, blz. 91-93; jrg. 1776a, blz. 481, 482. - M. Laurman, Naamlijst der Eerw. Heeren Predikanten - zedert den tydt der Reform. tot in den jare 1751 - zo binnen de Stad Leeuwarden als ten platten Lande enz., blz. 126, 127. - W. Columba (verv. d. A.G. Dreas), Naamlyst der Heeren Predikanten, Die ond. 't ressort v.d. E. Cl. v. Dokkum, zedert de Reform. gedient hebben, blz. 82. - T.A. Romein, Naamlijst der Pred. sed. de Herv. tot nu toe, in de Herv. Gem. v. Friesl., blz. 137, 456. - v. Alphen, N.K. Handb. Jrg. 1910, Bijl. S, blz. 147, 152. - Chr. Sepp, J. Stinstra en zijn tijd. II, blz. 65. - S. Cuperus, Kerkel. Leven der Hervormden in Friesl. tijdens de Republiek, blz. 42, 71. - v. Abkoude, Aanh. en verv. v. Naamreg. v. Ned. boeken. I dl., 14 st., blz. 46. - G. Noordbeek en B. Mourik, Naam-rol der Godgel. Schrijvers, II, blz. 315, 423. - De Navorscher. IX (1859), blz. 203, 353, 383 v.v. (lees op blz. 353 inpl. v. Ambr. Dermout: Ambr. Dorhout); XXVIII (1878), blz. 483.