Biographisch woordenboek van protestantsche godgeleerden in Nederland. Deel 2

[Cornelis Carel Callenbach]

CALLENBACH (Cornelis Carel) werd den 28^sten Jan. 1803 te Amsterdam geboren en studeerde aan het atheneum aldaar, ofschoon we hem tweemaal, en wel den 15^den Dec. 1820 en den 19^den Sept. 1823 vinden ingeschreven als student bij de theologische faculteit te Leiden (cf. Alb. Stud. kol. 1255 en 1261). Door het provinciaal kerkbestuur van Noord-Holland werd hij den 3^den Aug. 1825 toegelaten als proponent en reeds den 22^sten d.a.v. beroepen te Kortenhoef, alwaar hij den 13^den Nov. bevestigd werd door Ds. D. Bruins uit 's-Gravenland, met Luc. X:17b, terwijl hij zijn dienstwerk aanvaardde met het uitspreken eener leerrede naar aanleiding van 2 Cor. XII:9a. Terwijl hij hier arbeidde, bleek uit de talrijke beroepen, die hij ontving, dat hij een zeer gewild prediker was.

Kortenhoef werd verwisseld met Nijkerk (ber. 18 Jan. 1828, afsch. te Kortenhoef 29 Juni met Jes. XLIX:14 en 15, intree 13 Juli met Jes. LV:10 en 11. Bevestiger was B. Morees van Nijkerk, die bij deze gelegenheid sprak over Hand. XVIII:9 en 10). In 1861 kwam Callenbach te Elburg (intree 17 Febr. afsch. te Nijkerk 10 Febr. 1861), en met een leerrede naar aanleiding van Psalm LXXI:17 en 18a, herdacht hij hier den 19^den Nov. 1865, zijn 40-jarige ambtsbediening. Preekende over Hand. XV:29c nam hij den 30^sten Juni 1867 afscheid van deze zijn derde gemeente en den 1^sten Juli ging zijn emeritaat in.

Callenbach stierf den 25^sten Oct. 1873.

Van hem zag het licht:

De roeping en uitzichten van den getrouwen evangeliedienaar. Amst. 1835.

De ongegrondheid van des menschen verwondering over de noodzakelijkheid der wedergeboorte. Leerr. over Joh. III:7. Nijkerk 1837.

De strijd des uit den dood in het leven teruggevoerden. Leerrede over Rom. VII:22 en 23. Nijkerk 1837.

Des heiligen geestes drievoudige overtuiging, beschouwd als het geheele werk der nieuwe geboorte. Leerrede over Joh. XVI:8-11. Nijkerk 1837.

De ruste. Leerrede over Hebr. IV:9. Nijkerk 1838.

De voormalige en tegenwoordige toestand des christens, of het leven uit den doode. Leerrede over Ef. II:4 en 5. Nijkerk 1838.

De zegepraal des geloofs. Leerrede over 1 Joh. V:4b. Nijkerk 1838.

Karakter en voorregt der rijksonderdanen van Christus. Kerkredenen. Nijkerk 1840.

Het geloof in Christus, Gods eisch, inzonderheid van den Avondmaalsganger. Kerkrede ter voorbereiding van het H. Avondmaal. Amst. 1844.

Het godzalig leven van den Christen, na gehouden Avondmaal. Kerkrede ter nabetrachting van het H. Avondmaal, Amst. 1844.

[p. 9]

Het zaligmakend geloof. Een handboekje voor die begeerig zijn naar de zaligheid Gods. Amst. 1847.

Het toewerpsel. Een hartelijk woord aan mijne landgenooten, die eerlijk hun dagelijksch brood willen eten. Nijkerk 1848.

De wederkomst onzes Heeren. Resultaten van onderzoek. Amst. 1849^1).

Zijt getrouw tot den dood. Bevestigingsrede. Arnh. 1849.

Christelijk gedenkboek of opmerkingen en overdenkingen voor iederen dag des jaars, getrokken uit de geschriften der meest geachte schrijvers, met een voorrede van C.C. Callenbach. Amst. 1849.

Aandacht op het gebed des Heeren en op de bede: Vereenig mijn hart tot de vreeze Uws naams. Nijkerk 1857.

Afscheid van Nijkerk. De gemeente wordt Gode en de woorden zijner genade bevolen. 1861.

David zich in God sterkende, een voorbeeld. Kerkrede over 1 Sam. XXX:6. Nijkerk 1860.

De hervorming herdacht. Kerkrede over Jac. III:5b. Utr. 1853.

Hiskia's ziekbed. Kerkrede over Jes. XXXVIII:1-3. Nijkerk 1860.

Inwijding in de bediening des heiligen Evangeliums van W. Callenbach in de gemeente van Uitwijk en Waardhuizen 5 Oct. 1862. Nijkerk 1862.

Jezus Christus tot zonde gemaakt. Kerkrede over 2 Kor. V:21. Nijkerk 1856.

Oudejaars-avond. Kerkrede over Ps. LI:3b. Nijkerk 1856.

Oudejaars-avond. Kerkrede over Ps. LI:3a. Nijkerk 1858.

Twaalftal kerkredenen. Nijkerk 1856-1858.

Twaalftal kerkredenen. II. Nijkerk 1859-1860.

Twee bidstonden, uit de dagen, waarin ook Nijkerk met vreeselijke ziekte bezocht is geweest. Nijm. 1850.

Wet en evangelie. Herinneringen en opmerkingen. Arnh. 1851.

Zonder den H. Geest geen erkentenis van Jezus den Heer. Een woord vóór Pinksteren. Kerkrede over 1 Kor. XII:3b. Nijkerk 1856.

Met J.B. Nijhoff. Inzegening en intree. Nijkerk 1857.

Bijbelsche moraal of 's christens Gods leven. Nijkerk 1873.

Inwijding van W. Callenbach in den H. dienst des evangelies bij de gemeente van Gastmeer en Nieuwenhuizen, den 22 Oct. 1865. Nijkerk 1865.

Laatst vaarwel, op den avond van 30 Junij 1867, de gemeente van Elburg toegeroepen door haren liefhebbenden, tot het staken zijner bediening genoopten leeraar. Nijkerk 1867.

In den Volkalmanak, voor tijd en eeuwigheid door O.G. Heldring. Arnh. 1851, leverde hij met N. Beets bijdragen. Hij schreef een ‘woord vooraf’ in de Belijdenis des geloofs der Geref. kerken in Nederland. Nijkerk 1857, terwijl hij verder een aanbevelend woord schreef voor het Troostboekje of 150 korte betrachtingen, uit de

1) Hiertegen kwam uit: G.v.d. Kamp, Brief, dienende tot antwoord op de vraag: Wat denkt gij van het stukje getiteld: De wederkomst onzes Heeren (Resultaten van onderzoek van C.C. Callenbach). Amst. 1850.
Eene gevondene leerreden van Dr. Isaäk de Leeuw (1778), bevattende eene bondige wederlegging van het verkeerde en niet naar waarheid geschreven: Resultaat van onderzoek van C.C. Callenbach, over de wederkomst onzes Heeren en het duizendjarig rijk enz. Amst. 1851.

[p. 10]

schriften van beproefde geloofsmannen, bijeenverzameld door Fr. Beutelspacher, uit het Hoogd. door J.C. Verhoeff. Arnh. 1854.

Blijkens de herdrukken, die vele der geschriften van Callenbach beleefden, vielen ze zeer in den smaak. In de gemeenten, waarin de man, die een ijverig voorstander was der rechtzinnige richting, gearbeid heeft, was hij zeer gezien. Callenbach ontving een dichterlijk welkom van Bilderdijk, waarin deze hem begroette als ‘Leeraar’. Hierin is anticipatie, dewijl het gedateerd is 25 Sept. 1825, toen hij wel beroepen, maar nog niet bevestigd was.