Het gulden cabinet van de edel vry schilderconst
(1662)–Cornelis de Bie– Auteursrechtvrij
[pagina 260]
| |
Erasmus Quellinus
| |
[pagina 261]
| |
ERASMUS QUELLINIUS Né d'Anvers lan 1607, le 19 novembre, il at été disciple de Monsieur P.P. Rubens, estant premierement devenu maistre dedans la Philosophie, il et ausi dans la Peinture devenu un maistre excellent, si bien en grand que en petit: et il se entend fort bien al la perspective, et il est un grand deseignateur et Architecte.
Er. Quellinius delin. Petr. de Iode sculp. Io. Meijssens excudit. | |
[pagina 262]
| |
Gheen Lie vol ieversucht oft haetighe Momisten,
Gheen Stouffers sonder Const, onwetend' Zoilisten
En connen noyt daer in bevinden eenich stoff
Om soo door fout der Const te hind'ren 's meesters loff.
Den nijdt moet croppen in haer spijt, en stopt haer kaken,
Midts dat des' Const van nijdt haer eyghen schaey can maken:
In dese Const verschijnt het leven als het is
En blijft naer hondert jaer noch in ghedachtenis,
Die ons Quellin herbaert, en thoont ghelijck het leven
Waer in het leven gheen volmaecktheyt meer can geven
Als t' gen' men daer in siet, vol crachten der Natuer,
Vol gaeven vanden gheest die schuylen in Pictuer.
Sijn letter-rijck vernuft en meesterlijcke toetsen
(Die hy weet op t' panneel met d'eel Pinceel te boetsen)
Die wijsen efter aen den Philosophschen aert
Die soo wordt door sijn tongh als in't Pinceel ghebaert.
Midts dat sy haere deught soo wijt en breedt laet blijcken
Tot in het Noort-quartier en Indiaensche rijcken,
Alwaer de heete Son verkeert doet haeren loop
Daer sietmen sijne Const verheffen over hoop.
Daer wort sijn eel Pinceel gheacht in sulcken waerde
Als oyt de Const-Goddin tot lof der Schilders baerde,
En in Italien, daer hy noyt is gheweest,
Daer leeft oock inden Soon sijn hoogh verheven gheest, Ga naar margenoot+
Die t'leven door de Const ten voorschijn schijnt te bringhen
Door al den aert van sijn Schildry en Teeckeninghen
Die hy oock met Pinceel ontdeckt soo wesentlijck
Soo los als oyt ghedaen heeft Rubbens oft van Dijck.
Vol sins en defticheyt, vol onghemeyne vonden
Die hy al menichmael naer Neerlant heeft ghesonden,
Soo dat Quellinus naem onsterffelijck blijven moet
Door al de groote Const die Soon en Vader doet.
| |
[pagina 263]
| |
Wanneer t'ramsalich spoock van tweedracht moest verdwijnen
Soo haest in Belgica den vrede quam verschijnen,
Doen sachmen oock des' Const voortbrenghen op panneel
De grausaemheyt van Mars gheschildert door Pinceel,
Die ons Erasmus wist soo aerdich voor te setten
Als uytgheblasen werdt den peys met veel trompetten.
Daer sachmen Martis druck en uyterste allent
Het loon-recht van sijn quaet dat hem uyt Neerlant sent,
Daer sachmen in de Const sijn wreetheyt vast gheketent
En sonder meer crediet sijn dach-ghelt afgherekent.
Bellona sucht en steent en haere handen vringht
En meynt door kille vrees dat haer de siel ontspringht.
Hel brandich bloet compt uyt den neus en mondt ghedrigghelt
En t'siltich tranen vocht van spijt uyt d'ooghen bigghelt,
De Furi Mars noch eens met droefheyt wederooght
Die haeren schralen neck oock voor den vrede booght,
Hun lusten die vergaen, hun senuwen verstijven,
Midts Venus wicht hun compt met sijnen boogh verdrijven
En jaeght naer Candien en heete Moorenlandt,
Alwaer dat sonder eyndt het oorloghs fackel brandt
Tot troost van Nederlandt en haer welvaert besorghers;
Tot rust van t'buyten volck, en veel benouwde Borghers,
Bellon is troosteloos, haer wanghen over weent
Om dat Cupid' op Mars blijft even hert versteent,
Wiens onghebreydelt quaet had soo veel moort vergadert
Soo menich arme Wees ont-Moedert en ont-Vadert
Om dat de dulle wraeck sijn tyghers hert besat
Die niet als bloet en dronck, en vleesch der menschen at,
Soo dat den hemel noyt ontwolckten vande plaghen
Die sijn trompets gheluyt verweckte om te slagen
Die al de Landen had beremmelt en door-rotst,
Iae met vervloeckt ghedreygh schier jeder een ghetrotst,
| |
[pagina 264]
| |
Die sonder vrees van t'recht vrou, weef en maeght ontschaeckte
En menich anders goet t'sijn onrechtveerdigh maeckte
Door allen het ghehuyl en vreesselijck ghebas
Dat op des' droeve aerd' in Martis bloet-hondt was.
Dit sachmen altemael soo van Quellien ontdecken
Naer t'leven uytghewerckt door sijn Pinceele trecken
Dat niet op t'stuck en staet oft t'heeft verscheyden sin,
Het schijnt dat sijn Pictuer heeft Martis leven in,
Daer by hoe dat den peys compt Nederlant beermen
En haer jnwoonders t'saem van alle quaet beschermen,
En noch veel wonderheyt, seer vast naer Const ghestelt
Dat costmen op t'Tooneel sien in dit vredens belt.
Ist wonder, aenghesien Quellini Const ghedachten
Sijn overhoopt van gheest die sy ten voorschijn brachten
Van over dertich jaer als hy des' soete Const
Diepsinnich uyt den gheest heeft jeverich begonst,
By Rubbens voorts gheleert, ghelijck wel is te mercken
Aen d'overvloedigheyt van al sijn trotse wercken
Soo dat sijn edel Faem sal nimmermeer vergaen
Maer (schoon hy sterft) sal door den Soon noch groeyen aen.
|