Mariken van Nimwegen

(1928)–Martien Beversluis– rechtenstatus



[pagina 77]
Derde verdeeling De derde verdeeling is onderscheiden in vier tafreelen. Het eerste tafreel speelt zich nog af in den Boom. Het tweede vindt plaats op weg naar Nimwegen en de overigen in deze stad. Als deze verdeeling begint is het vroeg in den morgen.

[pagina 78]
Eerste tafreel DE VOORSPREKER Als Mariken aldus zeven jaar met den duivel had verkeerd, kwam het berouw en heimwee langzaam in haar op. Op den morgen van een schoonen zomerdag zeide Emmeken tot den duivel deze woorden: EMMEKEN ACH vriend, maar hoe ik luid meelachte - vaak kwam in langdoorweende nachten mij weer zijn beeldnis klaar voor oogen, mij zijne goedheid in gedachten. En 'k wrong de handen in het duister, dat ik hem eens nog vinden moge in 't veilig huis dat ik verliet, eer dat hij sterft - MOENEN Mijn liefken, luister! Hebt gij daarom zulk groot verdriet? 'k Ontzeg U dit verlangen niet. Wij gaan nog heden! Maak U vaardig.
[pagina 79]
EMMEKEN Ik voel ik ben niet eenmaal waardig dat hij om mijnentwille schreit. Sinds zeven jaren zocht hij mij en bad voor mij in d'eenzaamheid. MOENEN Trof ik hem hier, ik worgde hem. EMMEKEN Wat zegt ge, vriend? MOENEN Niets, niets, m'n kind. EMMEKEN Zoo vreemd en angstig klonk Uw stem: als verre donder, in den wind hierheen gevoerd - MOENEN Welaan! wij gaan naar Venlo, waar Uw oom zal wachten in groot verlangen... EMMEKEN hoeveel nachten heeft hij ter deure niet gestaan, uitziende naar mijn eindelijk keeren, en stak het eenzaam licht dan aan, en droeg het vroom ten Crucifere?
[pagina 80]
MOENEN Veeg schepsel! 'k had u lang den nek gebroken reeds in veel gebreks, als niet 't gebed van dezen gek, tot die, met Wit gekroonde Heks het had verhinderd! Spijt! geen stap Komt zij mij nader in mijn spoor. EMMEKEN Wat zegt gij vriend? MOENEN Niets, niets trezoor! EMMEKEN Zoo dreigend kwam Uw stem mij voor, alsof een knett'rend vuur van ver fel door de bosschen aan kwam steig'ren. MOENEN Uw bede zal ik U niet weigeren. Kom dan en vraag den waard naar 't geld dat voor 't verblijf is opgesteld. Wij gaan, wij gaan. Zijt gij gereed? Voort dan mijn liefken, om 't ontmoeten de schim die U terzijde schreed, het laatste schijnsel voor Uw voeten. Eens zult gij, is ook dit gebluscht, niets meer dan uwen schaduw groeten.

[pagina 81]
Tweede tafreel DE VOORSPREKER Aldus zijn Emmeken en de duivel tesamen afgereisd naar Nimwegen. En de stad naderende en hoorende het spelen der klokken, sprak Emmeken aldus: EMMEKEN Ik zie het nevelig torenbeeld al stijgen uit de morgensfeer. Hoor, Moenen, hoor, de klokke speelt het oudbekende lied van eer. Het komt mij, door de wind verdeeld, van ver en nog gebroken weer. MOENEN Ach Emmeken! wat baat, wat baat? De klokken roepen 't in de straat. Gij zijt te laat, te laat. - EMMEKEN Al nader... nader komt de zang. De muren doemen in de mist.
[pagina 82]
O hoor dat luiden, luid en lang - o klok wier lied ik in mij wist. 't Is of langs mijn verhitte wang een koele hand de tranen wischt. MOENEN Ach Emmeken! wat baat, wat baat? De klokken roepen 't in de straat. Gij zijt te laat - te laat. EMMEKEN Nu treed in U, bekende poort, mijn grauw-bestoven voetje binnen! De klokken dreunen ernstig voort. Het zwaait als vleug'len van de tinnen, gelijk de nadruk van Gods woord gelijk doet beven en beminnen. MOENEN Ach Emmeken, wat baat? wat baat? De klokken roepen 't in de straat. Te laat - te laat - te laat. (de klok zwijgt -)
[pagina 83]
De klokken dreunen ernstig voort. Het zwaait als vleug'len van de tinnen.

[pagina 85]
Derde tafreel DE VOORSPREKER En nadat zij onder het galmen der klokken de stadspoort waren genaderd, traden zij binnen, waar een groote menigte volks was verzameld op het marktplein. De poortwachter, hen begroetende, sprak aldus: DE POORTWACHTER Goed heer, ik groet U! Al zoo vroeg naar hier gekomen? MOENEN 't Schijnt mij toe, 't is feest alhier, het klokgezang vervult de lucht! en welk gedrang van menschen? DE POORTWACHTER Heer, 't is Ommegang vandaag te Nimwegen... MOENEN Verdoemd!... Kom Emmeke, waar wilt ge heen?
[pagina 86]
In 't wijnhuis eerst een pint genomen. Ge zult vermoeid zijn! EMMEKEN 'k Voel het nôo mijn vriend, maar laat mij thans alleen wat rusten onder deze boomen en luistrend uitzien... MOENEN zoete schroom! Wij moeten nog te Venlo komen, gelijk gij wildet, bij Uw oom! EMMEKEN Plots doemt uit dezen ouden droom een donker beeld op, een fantoom. Het is, ik zie het naast mij staan. Het buigt zich neer, het grijpt mij aan! 't is Moeye's beeld! met oogen groot... MOENEN (de klokken beginnen weer te luiden) Hoor! hoe de klokken somber slaan, mijn lief, dat is Uw zielenood. Het is de dood... de dood... EMMEKEN 't Is of haar dreigende gestalt mij langzaam nijpend overvalt...
[pagina 87]
O vriend! red mij uit dezen stand... De kilte van haar schaduwhand trekt over mij, almachtig groot... MOENEN De klokken gillen over 't land, mijn lief, dat is Uw zielenood! Het is de dood... de dood... EMMEKEN 't Is heen weer... o... hoe zwaar te moe was mij dit weerzien, vriend, maar hoe? Hoe kan dit zijn, dat ik haar zag, gij zegt: zij is dood... maar o, de lach die 'k hoorde, wijl zij mij omsloot. MOENEN De klok verluidt den doemensdag! mijn lief, dat is Uw ziel in nood. Het is de dood... de dood. EMMEKEN Ik hoor een stem door 't klokgezoem. MOENEN 't Is d'eigen ziel die zich verdoem! DE STEM Hoort! Hoort! naar mij! Ik, Masscheroen...
[pagina 88]
EMMEKEN Het volk loopt toe. Wat valt te doen? MOENEN Ach lief! U dwaast een vizioen! DE STEM Ik, die hier kom ten laatst verzoen... (de klok zwijgt...) EMMEKEN 'k Verlang daarheen... o sta mij toe, dat ik mij ginds te luistren stel. MOENEN Och wat! wilt ge den tijd verdoen bij een onnoozel wagenspel? EMMEKEN 't Is 't schoone spel van Masscheroen, waarvan ik Oom vaak hoorde spreken, dat goed en waardige sermoen, met schoone exempelen... MOENEN Om te breken dat zwiepend rijs zal zwaar mij vallen. Maar grooter zij mijn welgevallen als toch...
[pagina 89]
EMMEKEN Wat staat gij vreemd te spreken, alleen en duister... zeg mij snel staat gij mij 't toe? MOENEN 't Is neen - ...'t Is wel... Welk zot verlangen, zoete troost? 'k Begrijp niet wat ge toch verkoost, bij zulk gesnater en gesnap den kostbren tijd hier nog te spillen? Bah! beuzeling en zotteklap is al wat zij ten hemel gillen... de zwetsers!... EMMEKEN Ei - mijn vriend, waarom zoudt gij Uw lief bedroeven willen om zulk onnoozels als gij zegt? 'k Begrijp Uw schamp're haat niet recht. MOENEN Ga vrij... maar blijf er langer niet dan ik U roep tot mij te keeren. DE STEM Komt, komt tot God te appelleeren... EMMEKEN Vaarwel!...

[pagina 90]
Vierde tafreel DE VOORSPREKER En nadat Emmeken ijlings wegvluchtte, om zich op te stellen bij den drom dergenen, die luisterden naar het wagenspel, begon zwaar en duister de klok wederom te dreunen over de stad. En andere klokken begonnen mee te spelen in deze vermanende samenspraak. En de duivel, zich op afstand achter haar stellende, sprak aldus: MOENEN Maar ík zal triomfeeren! Ach Emmeken! wat baat? wat baat? De klokken roepen 't in de straat. Te laat! te laat! te laat! De slagen vallen zwaar en groot. O mensch, dat is Uw hooge nood! Het is de dood! de dood! Dwaal veilig af, m'n kind! verstaat, daar is geen redding meer noch baat. Te laat... te laat... Het vuur zal eenmaal, wild en rood, door mij omarmen Uwen nood! door mij, Uw doem, Uw dood. (de klokken zwijgen) EINDE DER DERDE VERDEELING

Vorige Volgende

Mariken van Nimwegen

Derde verdeeling

Eerste tafreel

Tweede tafreel

Derde tafreel

Vierde tafreel

Over het gehele werk

plaatsen