Vrung va Oze Leve Hier

[p. 61]

Wie Slevevrouw va Vlaandere de Congo bezoch

Vuer twie missjionarisse va Uekeve, mè vueral vuer der iesjte missjionaris va Wielder.

De Heilige va Uekeve bringe Slevevrouw nao de boot.

Uever et awt en good land va Vlaandere hing de nach volgesjtruid mit drievende wulkskes. Dao durchhin lachde de sjtarre: jues kingergezichskes, die sjpielentaere voetkroèpe achter der tup van hun sjulkskes um dan wir lachentaere hun köpke oet te sjtaeke. Der nueje maon wour ei klei gouwwe beutsje, dat langzaam langs der hièmelwièjert glietsjde.

Jues kaom bie pesjtoer van Uekeve zoe laat nog einne boer aagesjloeve, dae haos umveel van de tandpieng. Dan sjudde al de kirkteuns va Vlaandere de twelf oere oet hunne kop.... Mè dae va Uekeve neet.... Dae wachde nog effekes.... want dao ging get bezunders gebuere in dat sjtil durp. In de kirk woure al de heilige van de pilaere gekledderd. Dan piept opins de kirkduer aope.... en ei mirakel van ein bronk traekt oet: iesj komme Sint Lucieke mit der gouwwe sabel en Sint Brigitta mit de aw, roedbonte kow. Jao mit de kow, want gier waet et misjie nog neet: die van Uekeve hubbe eing kow i gen kirk sjtaon. Dan kump nog ein heilig vroumesj de duer oet: Sint Aplonia mit de teng tusjsje de pitsjtang. Es zie et moetsjke van Brigitta durch der knoètsj zuet debbele, piesjewiet ze heur aan et oer: ‘Heilige Witvrouw, hädder die kow mer sjtillekes in gen kirk gelaote.’

Achter Sint Aplonia loupe grellig devoot: twie broèn patesj: Fransiskus, dae al loupentaere sjoèn gedichskes opzaet en Sint Antonius, dae et Sjesuskinneke op ziène erm ei besjuetje voort. Dan komme sjtatig wie prinze van de Kirk mit lang sjleiprök: Sinter Klaos, patroèn van Uekeve, en Sinte Blasius. Sinter Klaos laek ziene baard nog get in et fatsoèn en Sinte Blasius sjtuet ziene heilige naober ins aan, offer neet ei paar zjwaegele haat. Dao lup zoène wind taege zieng kaetze op. Twie nette koer-

[p. 62]

jönkskes zwaeje de wieroukvater, woè durch der zjwaam diek nao boete drièf. Ein anger döpke dreugt et aomerdueske.... waarechtig et zunt de drie kèlkes, die angesj poelkernaksj aan de veut van Sinter Klaos, in et wèsjkuepke zitte.... Ze zunt noe ordentelik gewessje en gekèmd en pròpel aagedao. Klein Treeske sjuevelt op truek de kirk oet, krek wie ei bruedje in de bronk en sjtruit mer roezeblädjes en Sint-Jans-blomme.... Want noe kump sjtil en sjtaats et wonder van disse aovend: Slevevrouw va Vlaandere. Ze haat heure sjtaatse mantel aan, woe nièks es gouwwe en sjwarte lièuwkes op geborduurd zunt. In heur witte heng dreug Zie et Sjesuskinneke zoè vuerzichtig wie pesjtoer in de bronk de monstrans....

Heure mantelsjleip drage zaes ingelkes van Uekeve, die et laetste jaor nao gen hièmel zunt gevlòge. Zoe gaw es Slevevrouw op der kirkwaeg sjteit, zèt Sint Frans, dae dichter is bie Gods genade, ei vonkelnuej zonneleedsje in: ei blomgedichske op de sjoenste Blom va Vlaandere. Zoe trèkke de heilige van Uekeve al mer zingentaere durch de durper, bis ze komme aan ei breid water.... en dao op lièk tussje get reet ei beutje dansentaere te sjokkele.

Sinter Klaos haolt eine groète envellop, mit ganse vraem poszegele volgeplekt, onder zie kazuevel oet en leust plechtig mit eing klaor sjtum disse breef:

‘Aan Slevevrouw va Vlaandere,
bie de gratie Gods Modder van Slevenhierke,

Vier Negere van de Congo zunt aeve good Eur lieuwkes, es die witte kinger va Vlaandere. Van boète zunt vier zjwat.... jaowaal, mè van binne zoe wit es de lelie, die bie Uch op et keske sjtong te bleuie wie der Ingel Gabriël kaom. Slevevrouw va Vlaandere kom os ins bezeuke. Kom vueral die missjionarisse ins bedanke - ao! dao zunt auch van Eur Vlaamse lieuwe bie, die vuer os gevochte haan op laeve en doed. Moddergôds, kom estebleef en bring Eur Kinneke mit.

Dit sjreve:
Eur Negere oet de Congo’.

‘Heilige va Uekeve, gier hubt et dan gehoèd. Ich gao op visitatie nao de Congo!’ zaet Slevevrouw. Daomit kleddert Zie achter Sint Lucieke et beutje in. Jao, Lucieke maog mit um te

[p. 63]

roeije. - Want die had in vreuger jaore gondel gevare in Venetië. De zaes ingelkes, mit de vluegele durch et pyameke gedued, sjpiele vuer matroos. ‘Ave Maris Stella’ zinge al de Heilige es Lucieke de roeisjpane vassjnapt.... Et Moddergödske lucht heur Kinneke nog einmaol op en zaegent gans Vlaandere... Dan vuert et beutje voet. Sinter Klaos reup Keur nog nao: ‘Slevevrouw, es-tebleef de complemente van os allemaol aan die twiè missjionarisse van Uekeve!’.... ‘Jasses, Heilige Blasius, ich veulde mich twintig jaor jonger, wie ich verleje jaor die twie Hiere onger mich a gen elter de iesjte Mis hoèd zinge!’

In Isangi¹⁾ wour nièmes dao.

Urges deep in Afrika vuert Slevevrouw va Vlaandere op et breid Congo-water. Jues leet God de Vader de zon los.... einne groète ballon, dae baove der busj oetzjwaefde, mè sjilferkes goud en zilver vele draaf en dreve wie Octoberblaar op et water.... Iesj woure et mer losse blaèdjes.... dan langzaam woed gans dat water ei baar goud.... onderwièle lièrde de Moddergôds aan Slevenhierke de sjoèn name van de missie-sjtaties: ‘Isangi’. Et Sjezuskinneke zingt Heur nao: ‘Isangi’. - ‘Elisabetha’. - ‘Elisabetha’. - ‘Opala’. - ‘Opala’. De name woède in Slevenhièrke zie mönneke sjoèner es de krelkes van et kèttingske rond zien häske.

Uever et water buekde zich noe en dan de buim. Dan wour et krek essof ze durch eing kirk voèrte van louter blaar. Hiè en dao zaot ei roèd sjlängske, taege eina tak gedued te mediteere, altied mer uever et zelfde punt: woe lup al dat water toch hin? Mè et Sjezuskinneke sjoùt jedes kier in einee lach es baove in de buim ei voèl aepke zich van der eire tak nao der angere sjlingerde. Dan druppelde der daüw in dièke sjerverkes zonnegoud uever et beutje hin.

Sjoèn wour dit land en sjtil, bekans zoè sjoèn es Vlaandere.... jues haw Slevevrouw dat gedach of op eine drièn van et water woure ei sjtuk of zaes zjwat gelakde buekskes aan et sjwumme.... mè mit dat ze et beutje gewaar woede, ploetsjde ze et water oèt en dan.... achter de buim. Nae! Zoè get hawwe ze nog noèts gezie.... Zoèn fèin Vrouw mit ei Kinneke.... Nae, mè dat kos wal oèt der hièmel geliènd zie en dan nièks es zjwatte en gowwe lièuwkes op de kleijer gesjtikt.... Dao mos der bambo et zient va weite.... dan reepe hun sjtumme hèl:

1) Isangi, Elisabetha, Opala: drie missiestaties van de paters Montfortanen in de Congo.

[p. 64]

‘Bambo Huberto!’ Mè et beutje sjokkelde wièjer onger de buim en de blaar.

Effekes later wie pater Huberto mit der sjtompfiets Elisabetha kaom binnegesjtubbe, sjtong gans de sjtatie uever-houp. Bambo Francisco duede de kinger van de sjoèl taege einne harmonium op en lierde hùn in de gawwigheid ei paar van de sjoènste Maria-leedjes. Bambo Lamberto sjnapde nao de haèkkesjièr en sjnee zoèväöl greun van de buim dat de negere onmeugelik koste biehawte mit sjlingere make. Die woède opgehange langs gans der waeg.

Dan sjtoke de patere de inzelige vaan, die ze hawwe oèt der kirktôwn.... de vaan sjlaepde bekans uever gen-aed. Twiè katechiste trokke aan et klokkezeilke.... De erm bengele sjneej de touw durch de heng. Mè wat zou dat! Et wour toch vuer de Modder van Slevenhierke.... Et tumpte waal eing oèr aan einne sjtuk; gans de Congo kaom oet der busj gekroèpe: manslue en vroulue. De vroulue hawwe ei paar kleing poète op der ruk gebonge en ei sjtuk of zaes aan de hand of aan der rok.

En auch de sjtatie Isangi hoèd et klukske van Elisabetha tumpe.... Dao wour misjiè al der nueje Euversjte.... Mè dan mosser toch mit et vleegmasjièn gekomme ziè! - Jao.... wat zou dao achter te doè ziè???

En Opala hoèd auch et klukske pengele en dach: dao hubste et al.... Oze pater Euversjte haat zich op et Belsj et vleegmasjien gepak.... en noè isser Goddank biè os.... En al de patere van Isangi en auch die van Opala pakte zich der sjtompfiets en sjneurde mit eing vaart van wal tachtig K.M. nao Elisabetha.

Wie Slevevruike mit heur beutje de Lomanie²⁾ opvoèrt en sjtil heel vuer de missie-sjtatie van Isangi, wour geinne miensj dao.... Alleing zout in de kueke ei klei negerbeumke aan der soèkerpot te sjloèke. En mit versjrikte uigskes vertèlde et kind: ‘Eerwaarde Zuster.... de bambos zunt oze nueje Euversjte aafhaole!’

Op et kämmerke van der awwe Missie-euversjte haat de Moddergôds et Kinneke effekes op de taofel gezat en dan de beuk aopegedaon.... Wat Ze doe zaog, doog Heur miè plezeer es al de gedichskes van Sint Fransiskus, es al de leedjes van de ingelkes, die heur matroze woure. Slevevrouw sjloog de heng in ei.... Waazes! Wat eing duipsels, communies.... vörmsels.... catechumene.... groète cièfere, woè zjweit en leid en

2) Lomanie: zij-rivier van de Congo.

[p. 65]

pieng van de missjionarisse aa vas zoute.... Mè auch eing hiemelkroèn oet et zueverste goud.

Slevevrouw kièk nog ins gaw nao et resultaat van heur twiè missjionarisse oet Uekeve.... Waases! Waases! nog ins sjloog Zie de heng in ei: ‘Dat is prachtig wirke. Dao zuèste toch aan die Belsjkes dat ze op eige grond sjtao?’

Et Sjezuskinneke sjuefde get korter bie Zie Meuderke en buigde Zie krollekupke uever de bladzie en lachentaere ging et rechsjtao.... Dan sjtiebelt Et uever gen taofel nao et vinsterke toè en mak et ei kruetske nao drie kante: nao Elisabetha.... nao Opala en gans de sjtrièk van Isangi. En al de missjionarisse, die dae middig in Elisabetha bie ei kaome veel ein groète bliedsjap in et hart.... eine geweldige mood um te wirke sjtong in hun op.... want Slevevrouw va Vlaandere haw de Congo bezoch.