Sjweitberg (onder ps. G. Rapaille)

Tja. Feel vingt dat wae in Paries uever de Champs d' Elysées löp 't ritme veult van trom en soldaotesjtiëvele, vermingt mit 't gesjnäör en gebroes van d'r tied. Dat klinkt toch, of neet? Es dae zoë omgeng is, da meinste daste d'r Victor Hugo naeve dich höbs zitte.

‘Dat raakt dich’, zaet hae. ‘Ofste wils of neet, ofste 't gaer has of neet, ofste d'r gebaore bis of neet, en hiej dat laok, Sjweitberg, dat mist zoën sjtraot!’ En inins begriepe v'r Feel baeter. Sjweitberg mist get, hat gein Champs d'Elysées en nog vanalles neet. Zou 't soms zoë ziën dat d'r gemiddelde Sjweitbergenaer daarom altied e laok veult? Zié laeve lank? Zou 't? Tja.

‘Wae in Berlien durg 't Potsdammerwald sjlentert..’

‘Sjei toch oet Feel, de bis nog noëts wiejer gewae es Mestreech of Haele!’ Hae deit of hae dat neet huert en hat 't uever e gans anger ritme, 't röstig ritme van bösjmösj, wiensjlek, wild verke, ree, sjpikkelsjpech en knisperig krakend louver. En dat dat 'm zoë in besjlaag kint numme, dat hae zelfs tiën opgeveurde puber-brummerkes neet huert. 't Röstig ritme hat 'm dan al aangerak. Goh, dae Feel, dao is 't letste woërd nog neet uever gezag.

[p. 70]

Bös

- ‘Meug ich effekes?’ Tja, ich haw ze waal ziën sjtaon, mè toch ueverveel 't mich. Meug ich effekes? Zitste in Sjweitberg op de bös te wachte in zoën sjpiksjplinternuj, breukvrie, anti-vandalalistische en geweldbesjtendige reclame-etalaasj annex böshalte. Op zoën hèlplestiek sjteulke woëste noëts ech op durfs te gaon zitte, bang dat 't aafbrik. Ich keek op mien oer en zoog dat v'r nog e kerteer wachte mooste. En vuer mich zoog ich dat eine dat auch durghaw en biej zich eige dach: ‘Hè, net nog tied vuer e siggeretje.’ Mè hae haw gei vuur, dus vroog hae zich dat aan mich en ich haw dat auch neet en dat zag ich 'm dus. En dat haw ich dus neet motte doën, want die medam hoërt dat. Herkinde mich direk en leet zich baus naeve mich neervalle.

‘Meug ich effekes?’ Zegk dan mer ins nae, taege iëmes, dae trouwes al bekans op diene sjoët zit omdat die hèlplestieke reclame-etalaasj-annex-böshaltesjteulkes te kort op ei zitte vuer innige vorm van privacy. Kempleet taege mich aan zoot ze. Ze raok nao get wie bordeauxroëd blomebehang mit e bietje 4711, wilde lemoenen, eikehoute beechsjtool en sjterke koffie. Ondanks dat zoog ze droet om durg e ringsjke te haole.

‘Meug ich effekes?’ Ze keek mich aan durg zoë 'v'r höbbe 'n zaak'-brilke mit e hiël subtiel, in de zon blinkend kèttingsjke, wat mot vuerkomme dat ‘os op huj zelfs d'r bril nog van de naas geklauwd zou waere’. Ze haw 'm op de naas en dat zoog zemmelich bleud oet. Van häör oet geziën missjien gans logisch, want mit d'r bril op d'r boëzem hangend op de bös wachte, zou auch wir verkiërd opvalle. Aeve dach ich: ze is bang dat he van de naas vilt. Dao waore de glazer diek genog vuer. Bie eeder kopbewaeging rammelde dat kèttingsjke links en rechs naeve d'r kop esof ze vuer kèttingkarresel aan 't liëre waor.

‘Meug ich effekes?’ Ze waor ech op häör sjiekste deftiglentewaer-gekleid, behalve de haoze. Die mot ze zich sjmurges aangedaon höbbe wie dat brilke op häöre rök bungelde, want paarse haoze vlooke dat 't verrekt bie enne rok mit väöl primair kleure op e veld van oranje en azuurlentegreun.

‘Meug ich effekes? Ich kin uch’, zaet ze. ‘Zegk mer neet nae.’ Esof ich innige kans kroog om get te zegke.

[p. 71]

‘Ik heurde uch sjuus kalle en dach mitein: dat is 'm. Geer geluift neet wie ik op dees gelaegenheid gewach heb.’ Noe raok ich auch motteböl, al waor dat neet hingerlik. Ze kaom nog korter op mich aan.

‘Zegk, ik heb uch altied al wille sjrieve of belle, mè ik dach, nae Claar, wach op e baeter gelaeg, de veurzeenigheid hulp dich wel. Kin ik? Ik loester bekant eedere waek en ich mot uch zegke: Ik vind 't versjrikkelik!’ Dat mot me zich, biej 'n Sjweitbergse böshalte, dao laote duje.

‘Dat meug ik toch zegke, of sjtoot ich uch dao mit veur de kop?’ Dat kèttingsjke rammelde noe d'r ganse tied, dus ich dach: ‘Nou, troela, este diene kop mer sjtil hils want ich höb geine zin om dalik zoë subtiel blinkend kèttingsjke in de ouge te kriege.’

‘Loester’, zag ze doe esof ich dat al neet aan 't doën waor. ‘Ik zegk mer zo: eine keer potverdomme is good, twee keer potverdomme is vrech, mer drie of meer kere? Dan begin ik toch te geluive dat geer aan 't vlooke versjlaafd zeet. Mot dat noe ech? Zitte mien vriendin en ik gezellig e teske koffie te drinke en hebbe es gooj limburgerinnekes de regionaal op staon, vleege os de vlookerieje om de oore. Ik wil dat g'r dat wèt, meneer. Dan kieke we os aan en zegge: Mot dat noe zo?’

Terwiel ze dat aan 't vertèlle waor kaom ze zoë kort biej dat die sjtom kètting mich in de haore bleef hange! V'r vlooge mit de köp taegen ein aan, noe moos ze dus aeve häör bebbel houte, want dao hawwe v'r inins e probleem. Wie kump me op zoë moment wir los van ein? Meug ich effekes? Nou dao zoot ich dan. Begint die Libellemiemel aan mien haore te trèkke om die ketting los te kriege. Ich wis neet woë ich kieke moos en die gong geweun wiejer:‘Allein al dat veugelke wat g'r laot heure, meneer. Mot dat noe ech? Zoën deer heurt in de boeteloch, wat zoudt geer dinke, es ze uch de hele tied in 'n kooi in 'n radiostudio zouwe opsleete?’ Ze pölkde aan mien haore, ich prebeerde 't zelf te doën, mè ze dujde mien heng weg esof ze wou zegke: ‘Dat is gei werk vuer enne manskael.’ 't Deit trouwes behuerlik pien es dich eine aan de haore zit te pölke om zién kètting teruk te kriege.

‘Trouwens nog get’, zaet ze. ‘Veur os saort minse zou eur programma prechtig kinne zeen, es geer get meer op eur

[p. 72]

weurd ging lette. Höbt g'r soms 'n lestige jeugd gehad, dat g'r zo neudig de minse veur de kop mot stoote?’

‘Auw!’ reep ich, want in plaatsj dat die kakeltant enne plök haor oeterei prebeerde te pölke, waor ze noe inins begos om die kètting oet mien haore te riete. ‘Auw, sjei oet, ouw!’

‘Dat hebbe m'n vriendin en ik noe auch altied taege uch wille zegke. Schei dao mit oet! Wo is dat toch veur neudig? D'r zint toch auch beschaafde weurd!’ Kop taege kop haw ich al ettelikke minute mie fetsoen zitte te houte, mè doe trok ich toch miene kop weg. Prebeerde dat althans. Mè ich trok häör d'r bril nog vaster op de naas, woëdoor oos achterköp opein knoepde, zie noe achter zich reikde om 't kèttingsjke wir te pakke, mich bienao e oug oetsjtook en d'r res van de luj die op de bös wachde 't doe allemaol erg leuk begoste te vinge.

‘Doon dae bril dan van de naas aaf’, reep ich.

‘En geer d'r vandoor demit zeker!’ reep zie. ‘Wieväöl karaat meint geer dat dat is?’ Noe waor ze dus zoë kort bie mich dat ich auch raok wat ze d'r daag van te vuere gegaete haw en dat deeg de duer toe. Ich trok zoë hèl wie ich kos miene kop weg, algehele kaalheid riskerend. Häör bril klaatsjde op de tiëgele en ziej sjriewde: ‘Noe kiek waste gedaon höbs, verrekdesse schooier! Miene bril aan diggele, laegluiper!’ Ja jao, de sjplintere looge versjpreid wie bie 'n kepot gesjpronge autoroet. Die kètting hong mich tössje de ouge, langs de naas aaf, vuer d'r mond te bungele.

‘Zuuste noe wel wat geer veur eine zeet! Kirmesgas! Krujjer! Dink mer neet dat dit nog te lieme is!’ Ze kraop uever d'r grond om sjplinter vuer sjplinter biej ein te rape. De bös sjtopde en de luj begoste in te sjtappe. Zie sjol wiejer van ‘gaodsvernäöker’, ‘terroris’ en ‘radiojunk’, ongerwiel e gebloomd zakdeuksjke oet häör tesjke pakkend, woëin ze sjtöksjke vuer sjtöksjke de sjtoffelikke reste van häör 'v'r höbbe 'n zaak'-brilke deponeerde. Ich waor aan de buert om in te sjtappe.

‘Proleet, noe mot ich enne nuuje bril. Dat kumpste mich aan 't betale!’ Op de huuke sjuufde ze uever d'r grond. 't Verkiërde paars pasde neet ins bie de tiëgele. Ich bin mer ingesjtapt, 't kèttingsjke nog ummer neet oet miene krollekop.

[p. 73]

‘Vertrek mer’, zag ich taege d'r chauffeur. ‘Die dame mot 't iësj nog opnuj liëre kieke.’

Jaaaa, soms kin ich hiël onraedelik en hardvochtig ziën.

Hiej kinne ze lache wie e paerd in Frankriek.