De dood van een regisseur

[p. 74]

Vierde complex

n.b. voor de scènes 1, 3,5 en 7 verwijdt het doek zich tot cinemascope. Deze scènes zijn in kleur.

1.

Vanaf rotsen kijkt de camera op een klein helgeel zandstrandje neer. De zee plooit er een bewegende witte franje langs. De camera zoomt in op een popperig tweetal dat binnen het raam van een grote groene badhanddoek op het gele strand ligt: een mannequin met lang stroblond haar wentelt zich in haar roze badpak lachend van haar rug op haar zij, kijkt een jongeman aan die gekleed is in een geel-zwart gestreept zwemshort.

Commentaarstem hierachter: - De heerlijke kust van Oost-Spanje met haar talrijke intieme strandjes, waar men zich pas recht ‘relaxed’ voelt... maar...

2. Overdag - exterieur - boulevard langs zee

Jacques de la Porte langsrazend op zijn brommer. Camera volgt hem tot hij in de verte verdwijnt. Het geluid van de bromfiets wordt overstemd door het ruisen van de zee.

3.

Een in het water gebouwd restaurant. Het is avond. Het licht van de lantarens waarmee het restaurant wordt verlicht, weerkaatst zich in het bewegende water. De camera rijdt in op de jongeman en het meisje (zie 1) aan een tafeltje bij een balustrade. Voor hen op tafel een uitgebreid diner (krabcocktail, exquise vis, vruchten, wijn in tumbler). De camera staat lang bij het eten stil; met hier en daar een intershot van de glinsterende, lichtgevende zee. De ober-kelner buigt zich van links het beeld in. Hij vraagt eerst iets aan de dame, daarna hetzelfde aan de jongeman. Beiden knikken verheugd, met naar de ober-kelner opgeheven gezichten.

Commentaarstem hierachter: - Op Kreta treft men een wonderlijk mengsel van beschavingen en volkscultuur aan. Men kan er de exquise vissoorten eten, dezelfde dag nog uit

[p. 75]

zee opgehaald door vissers voor wie de tijd heeft stilgestaan. Maar...

4. Avond - exterieur - een weg met aan beide zijden bomen

De weg is moeilijk zichbaar, want nergens branden lantarens. In de verte het licht van een koplamp. Het is het enige licht in het verder bijna zwarte beeld. Het geluid van een bromfiets, die naderbij komt. Als een donkere schim schiet Jacques Sage voorovergebogen op zijn brommer over het doek.

5.

De camera rijdt langs een groep Indiase bedelaars. Het zijn veelal kinderen, slechts met enkele lompen bedekt. Zij geven op geen enkele manier blijk dat zij zich bewust zijn van het feit dat zij gefilmd worden. Ze houden hun rechter- of linkerhandjes in automatische klauwgebaartjes naar voren, hun gezichten met de meestal ontstoken ogen schuin omhoog. Sommigen houden een houten nap in hun hand. Hier en daar ligt een bedelaar zonder benen of met een aangevreten hoofd tussen de kinderen in. De camera gaat er regelmatig langs zonder ergens bij stil te staan. Ten slotte komt zij bij de bekende dame en jongeman. De jonge vrouw is deze keer in een felle roodzijden japon gekleed die haar figuur goed doet uitkomen. De man wijst naar boven, het meisje volgt zijn aanwijzingen en kijkt ook en dan gehoorzaamt ook de camera de hand van de jongeman, die een sportief overhemd met open kraag draagt waar nonchalant een zijden das met lotusmotief omheen ligt gedrapeerd. Langs een berg die de camera moeizaam beklimt zien wij tenslotte op de top, tussen twee bergtoppen ingeklemd, een witte tempel liggen. De tempel is lang en draagt op de beide wat hogere uiteinden grote driehoekige daken.

Commentaarstem hierachter: - Het eeuwenoude India, waar het leven zich voor het grootste deel op straat afspeelt en schilderachtige taferelen het oog van de bezoeker vangen tot hij ademloos stil blijft staan voor een van de vele heilige tempels die dit geheimzinnige land rijk is, en waar wijze mannen de gunst der goden afdwingen. Maar...

[p. 76]

6. Overdag - exterieur - benzinestation langs de weg

Pomp met Arabische lettertekens, maar ook duidelijk het embleem van een bekende oliemaatschappij erop. Naast de benzinepomp vindt de camera Jacques de la Sage. Zijn brommer wordt door twee druk pratende in witte overalls gestoken Arabieren bekeken en betast. Een van hen vult ondertussen de tank. Close-up van de tank met de pin-up girl erop. Sage haalt geld uit zijn broekzak te voorschijn, betaalt en stapt weer op zijn brommer. Hij trapt hem aan en verdwijnt met brullende motor uit het beeld. De benzinepomp met de nog steeds druk pratende pompbedienden die de bromfiets nakijken en -wijzen.

7.

Een Zen-tuin in Japan. De camera rijdt in alle tust russen de enkele stenen die in het zand liggen door tot hij bij een bamboehut komt die aan de voorzijde door een dun doorzichtig gordijn is afgesloten. Door het gordijn heen de jongeman en het meisje in kleermakerszit tegenover elkaar op een rieten mat. De camera gaat nu ook naar binnen. Ze houden gracieus en glimlachend een kopje thee in hun hand. Zij drinken en kijken elkaar in de ogen.

Commentaarstem hierachter: - In de verstilde atmosfeer van een van Japans Zen-tuinen vergeet men het jachtige tempo van onze beschaving onder het genot van een met zorg gezet kopje thee. Maar...

8. Overdag - exterieur - rivier

Jacques de Sage in een kano op een riviertje. Op de voorplecht van de kano ligt de brommer. De camera vaart naast hem terwijl hij frenetiek kanoënd de rivier afvaart tot waar deze zich verbreedt en uitloopt in een meer. Nergens een spoor van menselijk leven te bekennen. Alleen van een eilandje in het midden van het meer stijgt wat rook op. Sage peddelt de camera voorbij op het eiland af.

9. Avond - exterieur - eiland

De camera die nu op het eiland staat registreert hoe Sage wild peddelend aan komt varen. Voor in de kano de bromfiets. Close-up van kanopunt die in het zand stoot en blijft steken.

[p. 77]

Sage springt uit de kano en tilt zijn bromfiets op het strand. Hij klapt de standaard uit waardoor de bromfiets blijft staan. Daarna trekt hij de kano verder het land op. Dan ziet hij iets. Hij buigt zich voorover. Close-up van een afdruk van een kleine voet in het zand. Sage die peinzend de lucht inkijkt.

Insert: een bord met de tekst: Vrijdag 13 juli.

De camera is intussen achteruit gereden. In een totaal stapt Sage op zijn brommer (nadat hij eerst de standaard weer heeft ingeklapt). De brommer blijft bijna onmiddellijk in het zand steken. Hij stapt af, duwt de bromfiets nu verder. Hij verdwijnt in een bocht van het strand achter wat bomen. Achter zijn rug, voor in het beeld, loopt uit de bosschage een beeldschoon meisje in bikini het strand op. Zij loopt naar de plek waar Sage aan land is gegaan. Zij hurkt bij de kano, betast het hout, steekt haar vingers in haar mond, proeft met een peinzend, naar boven gericht gezicht. Close-up van haar hand die de ribbelsporen van de bromfietsbanden betast.

Insert: een bord met de tekst: Vrijdag 13 juli.

De camera is intussen achteruit gereden. In een totaal het meisje dat met omhooggestrekte armen de zee inloopt. De zon die langzaam in zee zakt.

10. Avond - exterieur - eiland

Totaal van landschap met heuvel. Vanaf de heuvel schijnt een fel licht. Het hoge geknetter van de bromfiets. De bromfiets die de heuvel afrijdt. Extreme close-up van Sages gezicht in het donkere bos. Zijn gespannen gelaat omgeven door bewegende bladeren. Een dicht bladerdek waar doorheen plotseling een licht opflakkert. Een open plek in het bos met een grote bamboehut. Ervoor brandt een houtvuur. In een stalen kampeerstoel zit het meisje uit scène 9, nu gekleed in lange broek en trui, een boek te lezen. De camera rijdt in op de vlammen waar doorheen zo nu en dan het lezende meisje zichtbaar is.

11. Avond - exterieur - eiland

Jacques de la Porte nadert van opzij, de bromfiets aan zijn hand, het vuur. De vrouw legt het boek met de rug naar boven op haar schoot. Zij kijkt hem aan. Close-up van de boekrug.

[p. 78]

Het is Candide van Voltaire. Léon Sage loopt langzaam om het vuur heen en blijft met zijn brommer in de hand naast de kampeerstoel staan. De vrouw die haar gezicht in zijn richting draait; close-up van haar opgeheven gezicht.

zij: - Wie ben jij?

Close-up van tank bromfiets waarop een liggende pin-upgirl, stijl vijftiger jaren, is afgebeeld; hoge blokhakken, zwarte netkousen met duidelijk zichtbare jarretelgordel en naad, blouse met lubberende mouwen. Zij rookt een sigaret uit een lang zwart sigarettepijpje. Terwijl Jacques de la Sage spreekt pant de camera langzaam omhoog, langs zijn gezicht tot in de bijna zwarte massa van de boomkruinen die in het donker in elkaar lijken te vloeien.

sage: - Mijn naam is... ik heet Jacques de la Porte.

Hij klapt de standaard uit en zet de bromfiets neer. Hij tast in zijn binnenzak en haalt er een paspoort uit, bladert erin, stopt het weer weg. Hij tast in zijn andere binnenzak, haalt er een ander paspoort uit. Hij slaat het open, leest voor.

sage (off-screen): - Geboren 19 mei 1923 in Nevers. Van beroep: boswachter. Lengte: 1,79 m. kleur ogen: blauw. Haar: blond. Bijzondere kenmerken: geen.

Onder deze tekst het volgende beeld:

De vermoorde boswachter in vliegenierskostuum op zijn rug liggend, met gespreide armen en benen in het bos.

De vrouw die uit haar stoel opspringt. Het boek valt op de grond: zij neemt zijn hoofd tussen haar handen. Close-up van Sages hoofd dat door vrouwenhanden wordt omvat.

zij (off-screen): - Die ambtenaar heeft niet goed gekeken... je hebt bruine ogen.

Sage die zijn handen op zijn ogen legt.

zij (off-screen): - Je rilt... kom mee naar binnen.

Ze pakt zijn hand. Samen lopen zij langzaam in de richting van de bamboehut. Op devoorgrond het dovende kampvuur en de bromfiets op zijn standaard.

12. Nacht - interieur - bamboehut

Een exacte nabootsing van een Amerikaanse filmflat. Grote bank, pick-up-meubel, theemeubel, whiskymeubel, dierehuiden op de grond. Aan de muur Pop-Art (strip van Lichten-

[p. 79]

stein, zeefdrukken kop Marilyn Monroe van Andy Warhol). Boekenkast met ingebouwde telefoon en wastafel. Het geheel veel groter dan de bamboehut aan de buitenkant kon beloven. Sage en het meisje komen binnen. Zij doorkruist snel en vertrouwd het vertrek, loopt naar het whiskymeubel waarop een keur van flessen en tumblers staat. Uit de ingebouwde ijskast eronder haalt zij een doosje met ijsblokjes te voorschijn. Zij maakt twee whisky on the rocks klaar.

zij: - Hier, een whisky...

Sage die aanvankelijk is blijven staan komt nu naderbij en neemt de whisky aan.

hij: - Dank je... maar hoe heet je...

zij: - Noem mij Kiki.

Ze pakt zijn vrije hand en leidt hem naar de enorme bank. Ze gaan zitten. Ze zet haar glas op de lage tafel voor de bank waarop magazines, zoals de New Yorker en Vogue liggen, staat op en loopt naar de open haard. Ze ontsteekt een lucifer, gooit hem in de haard met houtblokken. De gashaard, verdekt achter het hout opgesteld, floept duidelijk aan. Kiki die zich voor de haard staand snel omdraait.

zij: - Ik ga me even verkleden... ben zo terug.

Als zij de kamer uit is staat Sage met de whisky in zijn hand op. Hij loopt naar de boekenkast en draait de telefoon en de wastafel - het zijn beweegbare panelen - weg zodat de boekenkast nu geheel gevuld is met boeken. Hij staat voor de boekenkast en bestudeert de titels. Hij probeert een paar keer boeken uit de kast te halen. Ulysses van James Joyce zit vastgeplakt op de plank. Les Faux-Monnayeurs van Gide is een dummy. In de band van Dylan Thomas' Portrait of the artist as a young dog zit een Arabische tekst. Hij zet het laatste boek weer in de kast en loopt naar een raam vlak naast de boekenkast. Hij schuift het gordijn opzij. Zwart. Hij luistert met zijn oor tegen het glas.

Kiki komt binnen. Zij draagt een witte laag uitgesneden blouse die op haar buik met een knoop vastzit. Daaronder een bruin rokje met winkelhaken en rafels. Ze is op blote voeten. In haar linkerhand houdt zij een gitaar bij de steel vast. Sage kijkt haar staand bij het raam verwonderd aan.

zij: - Ga zitten... je bent mijn gast... ik zal iets voor je zingen. Ze loopt naar de bank, pakt een kussen en gaat daarop voor

[p. 80]

het haardvuur zitten. Sage loopt naar de bank, blijft er achter staan, met zijn handen op de rugleuning steunend. Ze slaat een paar akkoorden aan en begint dan met zachte stem een ballade te zingen:

Hij is gekomen
een man uit duizenden
en ik zal hem liefhebben
omdat hij dapper is of laf
omdat hij zwart is of wit
omdat hij een moordenaar is
of missionaris
ik zal hem liejhebben met heel mijn hart...

Als zij uitgezongen is legt ze de gitaar in haar schoot. Sage klapt in zijn handen. Zij buigt haar hoofd, zodat haar lange haar over haar schouders valt en haar gezicht gedeeltelijk bedekt. Sage die op haar toeloopt. Hij hurkt voor haar neer. Zij kijkt op hem neer.

hij: - Ben je hier alleen?

zij: - Noem mij Kiki.

hij: - Woon jij helemaal alleen op dit eiland Kiki?

zij: - Tot nu toe wel ja... tot jij kwam... met je knallende cycloop, sneller dan de wind.

Hij: - Mijn brommer zal je bedoelen.

zij: - Brommer? Ik ben er bang voor. Laten we dansen.

Ze springt op en loopt naar het pick-up-meubel. Ze zet een plaat op en begint te dansen terwijl zij haar armen uitnodigend naar Sage uitstrekt die met een glimlach op zijn gezicht naar haar zit te kijken vanuit zijn gehurkte positie bij het haardvuur. Dan knoopt ze haar blouse los terwijl zij haar hoofd met de wild rondzwierende haren naar achteren buigt. De blouse glijdt van haar armen op de grond. Zij ondersteunt met haar handen haar borsten. Sage staat op en neemt haar in zijn armen, drukt haar tegen zich aan. Ze dansen. Extreme close-ups van hun gezichten, hun monden die elkaar naderen, aanraken, kussen.

[p. 81]

13. Nacht - interieur - slaapkamer Kiki

Dit is dezelfde kamer als in het 2e complex, scène 12, de kamer van het winkelmeisje Eline. Een armoedige kamer. Wastafel met marmeren tafelblad, waarop lampetkan waarvan het emaille op verschillende plaatsen beschadigd is. Aan de muur foto van Deanna Durbin/Shirley Temple/Sophia Loren/ Marilyn Monroe. Voor het raam naast het bed een keukentafel met een stoel ervoor. Op een plankje dat uit de muur steekt een Mariabeeldje. Het lampje aan de voet van het beeldje, dat door een snoer met een stopcontact is verbonden, is kennelijk stuk. Boven het veldbed dat bij het raam tegen de muur staat brandt een nachtlampje in de vorm van een leliekelk. In het veldbed liggen op hun zij dicht tegen elkaar aan Kiki en Jacques. Een laken ligt half over hen heen. Ze hebben elkaar net liefgehad en bekijken elkaar, verzonken in details. Haar hand die langzaam over zijn gezicht, zijn hals, zijn oor, zijn lippen gaat. Hij bijt in haar vinger. Zij lacht zacht.

zij: - Wat is voor jou het belangrijkste van de liefde?

hij: (off-screen): - De tijd.

Close-up van lavabo, waarop lampetkan en een geëmailleerd wasbakje waarover een washandje hangt. In een open plastic zeepdoosje met geribbelde bodem ligt een stukje veelgebruikte zeep.

hij (off-screen): - Dat de tijd niet bestaat.

Close-up van filmster.

zij (off-screen): - Als je mij kust.

Close-up van Sages hand die een van haar borsten streelt.

hij (off-screen): - Naamloos.

Keukenstoel aan voeteneind waarop slordig hun kleren door elkaar liggen.

zij (off-screen): - Als ik mijn benen om je heen sla.

Close-up van het raam met de gesloten gordijnen; naast een uitgebloeide geranium in de vensterbank een pak watten waaruit een slordige witte sliert hangt.

hij (off-screen): - Een jongen of een meisje.

Close-shot van leeslampje boven het hoofdeinde van het bed.

zij (off-screen): - Als je mij...

Totaal van kamer waarin goed uitkomt hoe klein hij is. Een soort dienstbodenkamer, mansarde. De camera komt niet te

[p. 82]

dicht bij het bed. Het laken is nu geheel van het bed gegleden. Sage ligt op Kiki.

14. Ochtend - exterieur - strand

Kiki in bikini, Sage in zwembroek, hand in hand hollend langs de vloedlijn. Zo nu en dan hurkt Kiki bij een van de grote stenen die half in het water liggen. Close-up van haar hand die een spartelend krabbetje vasthoudt en het daarna met een zwaai weggooit, het beeld uit, de zee in.

Commentaarstem hierachter: - Op een eiland zonder appels en slangen.

Kiki staat bij een palmboom en schudt er verwoed aan. Sage staat lachend op een afstand toe te kijken. Hij rookt een sigaret. Er vallen een paar kokosnoten in het zand. Kiki rent ernaar toe en raapt ze op. Ze haalt een dolk uit haar bh. en begint de kokosnoten open te snijden. Sage wil het van haar overnemen. Ze weigert lachend.

Commentaarstem hierachter: - De hemel of het paradijs.

Kiki en Sage onder de klapperboom ieder met een deel van een kokosnoot. Zij slurpen de vrucht leeg en kerven daarna met het mes het vruchtvlees los. Onder het eten haalt Kiki een kleine transistor uit het broekje van haar bikini en draait eraan. Vrolijke ochtendklanken of wat er op het moment van de opname in de ether voorradig is klinken over het strand.

Commentaarstem hierachter: - De wetenschap en het geluk.

15. Ochtend - exterieur - bos

Kiki loopt voorop, schuift takken en bladeren opzij, trekt plotseling pijnlijk haar voet terug. Sage snelt toe, knielt bij haar neer. In haar omhooggestoken voet bungelt een grote injectiespuit.

Commentaarstem hierachter: - Het probleem van de verslaving.

[p. 83]

Sage die de naald voorzichtig uit haar voet trekt en het ding met een woedend gezicht het bos in slingert. Hij tilt haar op, draagt haar als een bruid. Zo verdwijnen zij tussen de bomen.

16. Middag - exterieur - openplek voor de bamboehui

Het uitgebrande kampvuur. De bromfiets is omgevallen. Tussen twee bomen naast de bamboehut is een hangmat bevestigd. Daarin liggen Kiki en Sage dicht tegen elkaar. Zo nu en dan kussen of strelen zij elkaar. Gekwinkeleer van vogels.

Commentaarstem hierachter:
- Zowel materie als tijd
noch perspectief
wat is de grens van een lichaam
de definitie van een kus
de dood
zij is zwanger

Dissolve in zwartbeeld.