|
| |
| |
| |
Tweede afdeling: de Bob
Evers-formule
| |
| |
| |
II.1 De wortels van diverse Bob
Evers-verhalen
‘Alles wat je kent of weet, hoef je niet te
verzinnen.’
Peter de Zwaan
Wat vele Bob Evers-liefhebbers niet weten is dat
Willy van der Heide (of beter gezegd;
W.H.M. van den Hout), voordat hij aan de Bob
Evers-serie begon, behalve andere boeken een viertal humoristische
avonturenromans geschreven heeft onder het pseudoniem
Willem W. Waterman. Wie deze werken wil
hebben zal wellicht net als ik zo'n vijf jaar lang tweedehands-boekwinkels en
antiquariaten moeten aflopen.
Het gaat om de volgende boeken:
| 1. | Een woestijn raakt zoek (1938) |
| 2. | Amerika filmt (1939) |
| 3. | De erfenis van een zonderling (1945) |
| 4. | De geheimzinnige schat (1946) |
Bijzonder interessant is het gegeven dat de gebeurtenissen uit deze
vier romans zijn terug te vinden in de Bob Evers-boeken. Om een en ander te
verduidelijken, volgen hier enige fragmenten uit - en enige opmerkingen naar
aanleiding van - genoemde romans.
| |
II.1.1 Een woestijn raakt zoek
De titel slaat op een eigendomsbewijs van een stuk woestijn in Mexico.
Dat dit eigendomsbewijs zoek raakt, heeft te maken met het feit dat
verschillende partijen erop uit zijn het certificaat in handen te krijgen. De
gebeurtenissen die zich afspelen | |
| |
rondom dit papier zijn
identiek aan die zoals men ze aantreft in deel 10 van de Bob
Evers-serie:
Een speurtocht door Noord-Afrika.
Opvallend is dat er in
Een woestijn raakt zoek elementen te
vinden zijn die zijn gebruikt voor een tweetal andere Bob Evers-verhalen.
Hiervoor verwijs ik naar fragmenten op resp. bladzijde 113 en 117:
En ik behoef jullie zeker geen van tweeën nader in te lichten
over de werkwijze van het syndicaat in Mexico? Je kent hun systeem: door benden
gehuurde bandieten of muitende soldaten laten ze beginnende en veelbelovende
ondernemingen overvallen, telkens weer, tot de maatschappijen met verlies
werken, en de eigenaars, noodgedwongen, alles voor een appel en een ei
overdoen. Betreft het een maatschappij op aandelen, dan kopen de heren tegen
sterk gedaalde koersen op buitenlandse beurzen de aandelen op middels
stromannen. Op die manier is het Crystal Water Syndicate er in geslaagd, in de
afgelopen drie of vier jaar een zestal mijnontginningen, dertien
petroleumvelden en een stuk of acht ranches in eigendom te verkrijgen.
(113).
We herkennen in deze beschrijving de gebeurtenissen (de sabotage en de
locatie) die zijn uitgewerkt in deel 20:
Lotgevallen rond een locomotief.
Het derde en laatste Bob Evers-boek waarvan
Een woestijn raakt zoek de bakermat vormt,
is deel 34:
Bob Evers belegert fort B.
We worden dit gewaar aan de hand van het volgende fragment:
Nadat een onkostenrekening was gemaakt, werd besloten, met
tussenruimten van drie à vier kilometer uitkijkposten te plaatsen, bestaande
uit stevige blokhutten van beton, waarin enkele machinegeweren waren geplaatst.
(117)
| |
| |
| |
II.1.2 Amerika filmt
Deze roman heeft
Willy van der Heide later niet ‘omgeknutseld’
tot een Bob Evers-verhaal; dit in tegenstelling tot de overige drie romans. Hij
heeft slechts een tweetal feiten uit dit boek terug laten komen in de
serie.
Amerika filmt gaat over een groep mannen
van een Amerikaanse filmstudio, die een film gaan opnemen op een eiland in de
Stille Zuidzee. Het eerste feit, dat we terstond herkennen, is uiteraard de
genoemde locatie. Eerst komt deze terug in het feuilleton van het blad
Jeugd (1943) en later in de Bob Evers-titels - die overigens
nog steeds de best verkochte van de serie zijn -
Avonturen in de Stille Zuidzee,
Drie jongens op een onbewoond eiland en
De strijd om het goudschip. Verder is het
aardige van Amerika filmt dat hierin op een heel originele
manier de Amerikaanse filmindustrie op de hak genomen wordt als zijnde:
overdreven, protserig en weinig fantasievol. Deze opvatting komt terug in deel
19 van de Bob Evers-serie:
Vreemd krakeel in Californië.
Met betrekking tot de laatste mededeling verwijs ik naar een fragment
uit een recensie, die indertijd als losse bijlage werd meegeleverd met
Amerika filmt:
De sfeertekening is frappant, de stemming en de sfeer van
kantoren in Hollywood komen ons tussen de regels door tegemoet, wij beleven de
warme nachten in de Stille Zuidzee, we voelen de beklemming van de
onheilspellende, stille hitte, voor een storm losbreekt.
En dwars door
Hollywood, Hawaï en de Stille Zuidzee heen, dansen de groteske marionetten van
producer, regisseur en scenarioschrijver.
| |
II.1.3 De erfenis van een
zonderling
De Bob Evers-kenner zal aan de hand van deze titel waarschijnlijk reeds
vermoeden waar dit boek over gaat. Desalniet- | |
| |
temin volgt hier een
citaat dat afkomstig is van bladzijde 9 en 10, waarin ene John Crofts vertelt
over een probleem waar hij mee zit. Hij vertelt tegen de hoofdpersoon Pete
Brent het volgende, dat tevens toch wel illustratief is voor Van der Heide's
levensvisie:
‘Heb je wel eens gehoord van het Panninford-testament?’
Pete schudde het hoofd.
‘De zaak zit zo. Toen mijn zuster en ik nog klein
waren, ik was toen elf en mijn zuster zes, kwamen mijn vader en moeder bij een
vliegramp om het leven. Dat is nu dus een jaar of zestien geleden. Ze hadden
toen nog van die wrakke dingen; mijn vader had aandelen in een vliegtuigfabriek
en had zo'n ding voor zijn plezier. Enfin, het stortte neer toen mijn vader en
moeder er beiden inzaten. Toen werd onze oom tot voogd benoemd en in zijn huis
werden we opgevoed, mijn zuster en ik. Al het geld van mijn vader beheerde hij
ook, maar dat was zoveel niet... toen mijn oom stierf, hadden we van dat geld
van vader met zijn tweeën juist genoeg om behoorlijk rond te komen.
Maar
nu komt het mooie: oom was schatrijk en een oude zonderling. Hij had als
stelregel dat ieder een opvoeding moet hebben, die hem in staat stelt op elk
ogenblik alle mogelijke dingen te verrichten en tot een goed einde te brengen,
wat het ook was. De gekste dingen hebben wij geleerd, mijn zuster en ik
allebei. We kunnen radiotoestellen bouwen, met vuurwapens omgaan, koken, een
automotor in elkaar zetten, stenografie, alle mogelijke talen, de gekste andere
dingen. Het is ons al aardig te pas gekomen, tot dusver.’
Hij hield even
op en scheen na te denken.
‘Maar toen hij plotseling stierf, tengevolge
van een griepaanval, liet hij een testament na, waarin aan ons tweeën zijn
gehele vermogen werd vermaakt, indien... en nu komt de mop: indien we er in
slaagden, te voldoen aan de voorwaarden, die werden genoemd. Die voorwaarden
bestonden uit het opsnorren van een reeks dingen, op de raarste plaatsen,
| |
| |
en in elk van die dingen was een stukje papier verborgen, met een
woord erop. Als we al die dingen bijelkaar hadden, vormden de woorden samen een
hele zin, en die zin moesten we aan zijn advocaat mededelen. En alleen, als we
die zin hadden gevonden, dus al die dingen bijelkaar hadden kunnen sleuren,
zouden we het geld van oom krijgen.’
Het moge duidelijk zijn dat
De erfenis van een zonderling de bakermat
vormt van de Bob Evers-boeken
Een overval in de lucht,
De jacht op het koperen kanon en
Sensatie op een Engelse vrachtboot (nr. 4,
5 en 6). Het zal u overigens weinig verbazen dat de zuster van John Crofts Lois
blijkt te heten.
| |
II.1.4 De geheimzinnige schat
De titel van dit boek slaat op een hoeveelheid goud die begraven ligt op
een klein eiland aan de Oostkust van Afrika, ongeveer 60 mijl ten noorden van
Zanzibar. Onderzoekers hadden namelijk een rijke goudader aangeboord en de
opgegraven partij veiligheidshalve elders verstopt. Kort samengevat behelst het
grootste deel van het verhaal de vaartocht van Engeland naar het Afrikaanse
eiland door de hoofdpersonen en een schip met bandieten, die alles op alles
zetten om als eersten te arriveren.
Enkele feiten uit dit verhaal vinden we terug in de Bob Evers-boeken. Zo
worden de bandieten terug gedreven als zij op het eiland proberen te landen
(vergelijk het eind van
Avonturen in de Stille Zuidzee). Eerder op
de tocht had er een confrontatie plaatsgehad tussen de twee schepen, hetgeen
een mini-zeeslag tot gevolg had (een zelfde soort spektakel treffen we aan in
De strijd om het goudschip,
Kabaal om een varkensleren koffer,
Trammelant op Trinidad en
Een zeegevecht met watervrees). Verder is
De geheimzinnige schat, zoals
gebruikelijk, met veel humor geschreven. Een laatste opmerking: één van de
hoofdpersonen uit
Een woestijn raakt zoek (Peter Regan)
speelt een klein bijrolletje in De geheimzinnige schat.
|
|
Auteursrechtelijk beschermd