Noordelijk Oostergo. Ferwerderadeel

[p. 47]

De monumenten

[p. 48]

Lijst van afkortingen in de litteratuuropgaven gebruikt

a.a.u.	Archief voor de geschiedenis van het Aartsbisdom Utrecht, Utrecht 1875-1957.
van der Aa	A.J. van der Aa, Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, 13 dln. in 14 banden, Gorinchem 1839-1851.
Algra	A. Algra, De historie gaat door eigen dorp, 6 delen, Leeuwarden 1955-'60 (gebundelde courantenartikelen).
Benef.	Beneficiaalboeken van Friesland opgemaakt te Brussel 25 augustus 1542, uitgevaardigd te Leeuwarden 3 november 1542... uitgave Provinciaal Bestuur van Friesland 1850 met inleiding van J. van Leeuwen.
v. Buijtenen, Dorp	M.P. van Buijtenen, Het Friese dorp in de middeleeuwen rechtshistorisch verkend, Drachten 1961.
v. Buijtenen, Leppa	-, De Leppa, een rechtshistorische-waterstaatkundige bijdrage, Dokkum 1944.
v. Buijtenen, S. Vitus	-, Sint Vitus van Oldehove, episoden uit de strijd om Leeuwardens kerk, 1146-1580, Utrecht 1950.
Bulletin k.n.o.b.	Bulletin uitgegeven door de (Kon.) Nederl. Oudheidkundige Bond, Amsterdam 1899-; Vierde Serie getiteld Oudheidkundig Jaarboek 1932-1946; Zesde serie met Nieuwsbulletin 1948-
Charterboek	G.F. Schwartzenberg thoe Hohenlansberg, Groot Placaat- en Charterboek van Vriesland, 6 dln., Leeuwarden 1768-(1795).
Dronke	E.F.J. Dronke, Traditiones et antiquitates Fuldenses, Fulda 1844.
Dolk, Zerkhouwers	W. Dolk, Zestiende-eeuwse zerkhouwers in Friesland, De Vrije Fries, xlvi, 1964, 205-213.
Een kwart eeuw	Een kwart eeuw Oudheidkundig Bodemonderzoek, Gedenkboek A.E. van Giffen, Meppel 1947.
Faber, Inventaris	F. Faber, Inventaris van het Oud Archief der Gemeente Ferwerderadeel, Ferwerd 1955.
Fehrmann	C.N. Fehrmann, De Kamper klokgieters, hun naaste verwanten en leerlingen, Kampen 1967.
Friesche Oudheden	Friesche Oudheden, afbeeldingen van merkwaardige voorwerpen van wetenschap en kunst gevonden in de archieven, kerken, kastelen, terpen enz. van Friesland in 32 platen met historische toelichting benevens eene geschiedenis van het opgerigte kabinet van oudheden door W. Eekhoff, Leeuwarden 1875.
f.v.a.	Friesche Volksalmanak, Leeuwarden 1836-1847, en 1853-1866; als Nieuwe Friesche Volksalmanak 1833-1899.

[p. 49]

Gesta Abbatum Orti S. Marie	Aem. Wybrands, Gesta Abbatum Orti Sancte Marie, Gedenkschriften van de Abdij Mariëngaarde in Friesland, Leeuwarden 1879.
Halbertsma, Terpen	H. Halbertsma, Terpen tussen Vlie en Eems, een geografisch-historische benadering, uitgegeven in opdracht van de Vereniging voor terpenonderzoek, Groningen 1963.
Van Leeuwen	J. van Leeuwen, Register van openbare werken getrokken uit de resoluties der Staten van Friesland 1571-1803, Leeuwarden 1860.
Ligtenberg, Grafzerken	R. Ligtenberg, Grafzerken der xvie eeuw in Friesland; een bijdrage tot de geschiedenis der Renaissance in dat gewest. De Vrije Fries xxiii, 1915, 156.
Molens in Friesland	Samengesteld in opdracht van Gedep. Staten van Friesland in samenwerking met de Fryske Akademy in Leeuwarden en de Vereniging de Hollandse Molen te Amsterdam, Leeuwarden 1971.
Mon Bat.	M. Schoengen, Monasticon Batavum, 3 dln. en Supplement, Amsterdam 1941-'42.
Ned. Kloosterzegels	Nederlandsche Kloosterzegels voor 1600 uitgegeven door wijlen jhr. dr. W.A. Beelaerts van Blokland, jhr. mr. D.P. Graswinckel, mr. E.C.M. Prins e.a. 's-Gravenhage 1935-
Nieuwsbulletin k.n.o.b.	Zie Bulletin k.n.o.b.
Occo Scarlensis	Ocko Scharlensis, Chronyk en waaragtige beschrijvinge van Friesland, verbeterd door J. Vlietarp en door A. Corn. Staurensis, Leeuwarden 1742.
Oudh. Jrbk.	Zie Bulletin k.n.o.b.
Publicatieband a.t.f.	Stichting Alde Fryske Tsjerken, Publicatiebanden i, 1-234, 1970-1975; ii, 1976 e.v.
r.v.a.	(I. Telting) Register van den Aanbreng van 1511 en verdere stukken tot de floreenbelasting betrekkelijk uitgegeven door het Friesch Genootschap ter beoefening van Geschied-, Oudheid- en taalkunde, Leeuwarden (1879).
r.v.g.o.	J. Reitsma, Register van Geestelijke Opkomsten van Oostergo, uitgegeven door het Friesch Genootschap ter beoefening van Geschied-, Oudheid- en taalkunde, Leeuwarden 1888.
Sibr. Leo's Abtenlevens	D.A. Wumkes, Sibrandus Leo's Abtenlevens der Friesche kloosters Mariëngaard en Lidlum, Bolsward 1929.
Stamboek	M. de Haan Hettema en A. van Halmael, Stamboek van den Frieschen vroegeren en lateren Adel, Leeuwarden 1846.
Tegenw. Staat	Tegenwoordige Staat der Vereenigde Nederlanden, Veertiende deel i, ii en iii, Amsterdam 1785-1788.
Sipma	P. Sipma, Oudfriesche oorkonden, 4 dln. 's-Gravenhage 1927-1977.
Van der Veen	W.K. van der Veen, Uit de geschiedenis van de Grietenij Ferwerderadeel, Leeuwarden 1958 (gebundelde couranten artikelen Friesch Dagblad).
Voet	E. Voet, Merken van Friesche goud- en zilversmeden. 2e herz. en vermeerderde druk door A. Wassenbergh en E.J. Penning m.m.v.C. Boschma, 's-Gravenhage 1974.
Vrije Fries	De Vrije Fries, Mengelingen uitgegeven door het Provinciaal Friesch Genootschap ter beoefening der Friesche Geschied-, Oudheid- en taalkunde, Leeuwarden 1839-
	Sedert 1906 getiteld Tijdschrift uitgegeven enz.

[p. 50]

Wumkes	G.A. Wumkes, Stads- en dorpskroniek van Friesland, dl. i 1700-1800; dl. ii 1800-1900, Leeuwarden 1930-1034.
Wijnja, Windmolens	G.D. Wijnja, Langs oude Friese windmolens, Oosterend 1977 (geen bladzijdenummering).

Overige afkortingen

a.r.a.	Algemeen Rijksarchief 's-Gravenhage.
r.a.	Rijksarchief in Friesland, Leeuwarden.
r.d.m.z.	Rijksdienst voor de Monumentenzorg, Zeist.
p.b.	Provinciale Bibliotheek, Leeuwarden.

Enige in Friesland gebruikelijke begrippen

Beitelingen	Vlechtingen, ter afwerking van een schuine kant van muurwerk.
Benekouw	Knekelhuis
Floreenkohieren	Sedert 1700 op last van de Staten om de tien jaar opgemaakte registers van floreenrenten, d.w.z. een grondbelasting in 1511 door de Saksische hertogen ingevoerd. r.a. Leeuwarden.
Hornleger	Huisstede, waarop een stemdragende plaats staat of stond.
Pondemaat	Landmaat van 240 vierkante roeden, in 1813 vastgesteld en omstreeks 36,7 are beslaand.
Stemkohieren	Registers van huizen (en hun eigenaren) waarop belasting en stemrecht rustte, in 1640 opgemaakt door de Staten en in 1698 herzien en in 6 dln. gedrukt; daarna om de tien jaren herzien. r.a. Leeuwarden.

Voor de namen van onderdelen van molens zij verwezen naar A. Sipman, Molenbouw, Zutphen 1975, voor bouwkundige termen naar E.J. Haslinghuis, Bouwkundige termen, Utrecht 1953, 1970.