Het bloed kruipt waar het niet gaan kan. Een vertelling uit het Drentsche boerenleven

XXVI.

Enkele dagen later wordt in ‘Rieksen hoes’ een zoon geboren. ‘En fiksche jong’ zooals het oordeel van nicht Hillechien en schepers Albertien luidt. Het kindje wordt door de schepers vrouw ingebakerd en als Wiecher het even vasthoudt, geeft hij het snel aan de buurvrouw terug. Hij keert zich om en gaat naar buiten. Het is al wat donker. Hij loopt het steegje door en stapt over het hekje, dat naar zijn ouder's hof leidt. Snel loopt hij den hof door en gaat met groote stappen de deur binnen. De keukendeur openen en binnen stappen, is het werk van een oogenblik. Vader Harm en moeder Fennechien zijn met hun beiden in de keuken.

Wiecher loopt een paar stappen naar de tafel en zegt haastig en opgewonden: ‘Vaoder, moeder, wij hebt 'n jonge zeun en fiksche dikke jong; alles is best en klein Haarm lig al in d' wieg.’

Fennechien, die een kommetje met melk in de hand heeft, laat het vallen en terwijl zij, om haar ontroering te verbergen, zich bukt, kijkt Harm Wiecher aan en keert zich zonder een woord te zeggen, om. Wiecher doet een poging om nader te komen en iets te zeggen; dan draait Harm het hoofd half om en zegt: ‘Ik heb je niet roepen; ak je neudeg zin, za'k 't wal zekgen.’ Dan staat hij op en gaat weg.

[p. 139]

Wiecher zegt onzeker: ‘Vaoder...’

Meteen keert hij zich naar de deur en snelt weg.

Voordat Fennechien eenigszins is bekomen, staat ze alleen in de keuken. Ze voelt zich opeens moe en slap en heeft nog juist de kracht te gaan zitten.

Als Harm eenige oogenblikken later weer in de keuken komt, moet hij Geertje roepen, die op de deel is, om met hem zijn vrouw bij te brengen. Hij klemt zijn lippen op elkaar en moppert en bromt in stilte op Wiecher, die op zoo'n onhandige manier hun rust verstoorde en maakte dat Fennechien flauw viel.

Zoo haastig en blij als Wiecher heen ging, zoo stil en verslagen legt hij den terugweg af. Als hij den hof is doorgegaan, blijft hij even bij den ouden oven staan. Hier ziet niemand hem, hier kan hij wat bekomen van den schok. Twee groote tranen rollen langs zijn gezicht. Als er een op zijn hand valt, bemerkt hij het en veegt ze met den rug van zijn hand weg. Hij neemt zijn zakdoek en veegt er hard mee over zijn oogen en zijn gezicht.

‘Domkop,’ zegt hij hard op, ‘ik miende zoo, dat zie bliede weez'n zullen.’

Dan herstelt hij zich en gaat naar huis. Hij is niet langer dan een minuut of tien weg geweest en bij zijn terugkomst heeft niemand er erg in, dat er wat gebeurd is. Zijn stem is een beetje heesch, zoodat Roelfien vraagt, of hij verkouden is. Wiecher lacht er om en zegt, dat het van blijdschap komt. En waar allen weten, dat Wiecher zoozeer op een zoon gesteld was, gelooft men dit. Hij wordt een beetje geplaagd. Rieks veronderstelt, dat de ‘brandewien met boonen’, op de gezondheid van den jonggeborene, er schuld aan hebben.

‘IJ mussen schoon janever drunken hebb'n in plaos van rezienen. Dat heb ik ok daon en ik zin niet hiesch. Wiecher hef er nog gien slag van.’

[p. 140]

‘Dat wordt aal daag beter,’ meent Annechien.

‘Kwan, laot wij maor 'n kop kovvie met 'n tweibak eten, dan kom wij aalmaol wat op streek.’

‘Jao,’ zegt Hillechien, ‘en dan mot Roelfien slaopen, d' klein jong slap al.’

‘Die kan 't waachten, hie hueft niet helpen heuien,’ zegt de schepers vrouw.

‘Daor zin wij aalmaol vrij van,’ zegt Rieks. ‘Wij hebt 't heui in hoes en Albertien en Hillechien die helpt toch niet.’

‘Zin ij ok al an 't törf mennen?’ vraagt Hillechien.

‘Now wij hebt ze nog krap an dreug. Wij hebt wat laot graov'n en dan is 't ok laot dreug.’

‘Wij hebt ze wal dreug,’ zegt Albertien, ‘wij wollen van d' week wal törfboeren hebb'n. Oes kinner zult mörgen um törfboeren oet.’

‘En wanneer mot dat weez'n,’ vraagt Wiecher. ‘As 't kan en Dunnerdag of Vrijdag, dan kan 'k tegen Zöndag de boel weer an kaant krieg'n.’

‘Ik kan aal beid' daog wal. Laot je kinner maor even zekgen wat dag of d' anern kunt.’

‘Goed, dan gaot zie eerst 't loeg deur.’

Na een poosje gaan Hillechien en de schepers vrouw naar huis.

‘As ij 't now neudeg hebt, dan wil 'k nog wal komm'n en doen 't kind lös,’ biedt Albertien aan.

‘Dat is best,’ antwoordt moeder Annechien, ‘maor mij dunkt wij redt oes wal. Juffrouw hef ok jao beloofd, dat zie mörgen weer komt en 's aovends kan ik 't wal doen. Maor daor most niet um wegbliev'n.’

‘Nee, dat doe ik ok niet, ik kom er even wal um.’

‘En Hillechien mot ok nog weer is kieken.’

‘Dat zal gebeuren. En dan 't beste maor met 'n kanner.’

‘Waacht eem, ik zal je een stukkien wegbrengen,’ zegt Wiecher, ‘'t is al duuster en Hillechien is gien hardlooper.’

[p. 141]

Als ze weg zijn, gaat Annechien naar het bed van haar dochter en als ze ziet, dat Roelfien slaapt, gaat ze dicht bij Rieks zitten en zegt: ‘Daor is oes Wiecher wat bejegent, dat niet van 't beste is. Hie was zoo wit as 'n dôo, doe hie weer in de keuken kwaamp.’

‘Dat heb 'k niet zien, maor hie was niet as gewoon.’

‘Wij moet maor niet vraogen, misschien wil hie d'r niet geern over praot'n, maor hie hef 't niet vlak.’ Annechien zucht.

‘Dat kun wal weez'n, maor misschien was hie wal veraltereerd deur de roezie van vandaog. Dat zul gien wonder weez'n. Hie was d'r zoo op verhoopt.’

‘Aal goed en wal,’ meent Annechien, ‘al was hie ok nog zoo van streek, dan huefd' hie daor niet wit van te weez'n. En stil was hie ok. En aners hef Wiecher nog al wat gekheid, veural as Hillechien d'r is.’

Nu zucht vader Rieks. Hij tast naar zijn pijp, neemt die uit den zak, draait haar een paar keer om en bergt ze langzaam weer op. Dan verschikt hij zijn stoel wat en gluurt scheef naar het bed, waarop zijn dochter slaapt. Even wacht hij en als hij hoort, dat ze rustig ademt, vraagt hij fluisterend: ‘Hie zal toch smangs gienent van zien volk zien hebb'n?’

‘Wel wet,’ is 't antwoord, ‘dat kun wal gebeuren, dat Haarm deur 't steegien luep. Fennechien löp niet zoo veul, maor Haarm... en die is zoo koppeg dan had Wiecher gaauw genogt. Ik zin d'r niet rustig over.’

‘'t Stiet mij ok niet an,’ zegt Rieks. ‘Hie hadd' zuke bliede verwachtengs van 'n klein Haarm, maor ik vreez', dat het niet giet zoo as wij 't aalmaol geern hebben wilt. Dat zul mij muien veur Wiecher.’

‘As hie zuk d'r maor niet te veul van antrekt. Luten “stieve kop” hef al meer kwaod sticht.’