Het bloed kruipt waar het niet gaan kan. Een vertelling uit het Drentsche boerenleven

XXV.

‘Moeder,’ zegt Roelfien op een middag, dat ze samen in de keuken zijn: ‘wat dunkt dij, kun wij moeder Fennechien wal veurbij gaon, dommet?’

‘Dat is niet makkelk te zekgen; het kan haost niet, maor zal Fennechien komm'n, dat gleuv' ik nooit. En wij wilt toch niet, dat zie zekgen zult, dat 't an oes lig. Hoe zul wij daor met an moet'n?’

‘As wij Hillechien is vruegen, wat die d'r van zeg, die komp toch now en dan in Luten hoes. As die er now is nao praotte, dan kunnen wij misschien gewaor wodden, of moeder komm'n zul, as wij heur vraogt.’

‘Dat was zoo mis nog niet. Zal ik dan is hen Klaos zien hoes gaon? Zie hef mij al zoo vaok neugt.’

‘As moeder dat doen wil en verstaon er is nao.’

‘Jao,’ zegt Annechien, ‘mörgen vot. Dan moet wij niet zuemen, zoo laank duurt 't niet meer.’

‘Hest er ok met Wiecher over spreuken?’

‘Nee en ik wol dat ok niet eer doen, as dat wij weet hoe of wat. As d'r niet van komp, dan wil ik er ok niet over praoten.’

Den volgenden middag gaat Annechien naar Klaas Eling. Ze treft vrouw Hillechien alleen thuis en bespreekt de zaak met haar.

Hillechien heeft geen bezwaar. Ze wil toch met 'n dag naar Fennechien en zal dat nu niet uitstellen. Ze komt dan wel en vertelt den uitslag.

‘Och,’ zegt ze, ‘dat wil ik geern veur Wiecher doen, want ik zin nog wal wat mal met hum. En as Fennechien komm'n wol, dan was 't ja zoo weer

[p. 136]

terecht. In als geval ij hebt geliek, dat ij 't heur vraogt. Met nood en dood, dan kan men over veul hen stappen.’

‘Zoo daachten wij ok, maor wij hebt er niet met Wiecher over praot. As 't is niet klaor wuer, dan was 't maor beter, dat hie er niet van wus.’

‘Dan daachst dat Wiecher d'r nog wal wat unner te doen hadd'?’ vraagt Hillechien.

‘As ik mien rechte mieneng zekgen zal, dan lidt oes Wiecher d'r an, meer dan hie zölf wet. En daarum was ik ok zoo bang, doe hie in 't naowinter grieperig was.’

‘Hie was er doe aoreg of, dat zag ik wal, doe ik er west hebb.’

‘Het is goed ofloop'n, maor doe hie an 't hoest'n kwaamp hebb' wij daodliek den dokter haold. Ik was er niet rusteg onner en ols Rieks en Roelfien ok niet.’

‘Hest geliek mensh, hest geliek. Daor zint zoo veul oet Luten hoes draog'n’.

‘Jao, daor heb zie heur diel wal van had; daor weet ik alles van. As ik daor um denk, dan hebb' ik groot medelied'n met Haarm en Fennechien. Haarm was laot'r, aaltied zoo teeg'n vrömd'n en now hebt zie niks gien ieg'n meer.’

‘He'j 't schepers-Albertien ok zegd, as 't zoo wied is?’

‘Daor kun wij wal op reek'n en as 't met Fennechien now is niet wordt...’

‘O, dan zal ik wal komm'n, met aal pleizeer, dat sprek van zölf. IJ hueft maor eem an 't glas te tikken, dan zal ien van oes jongs mij wal brengen, heur.’

‘Dat is dan ok beter as 'n vrömde en as 't was, dat Albertien niet kun, dan weet wij ok waor wij terecht kunt. Maor doe komst eerst toch nog.’

Hillechien doet eerlijk haar best om het pad voor Wiecher vrij te maken, maar ze begrijpt al gauw, dat de bui van Harm nog niet over is. En zonder

[p. 137]

medeweten van Harm durft Fennechien niet te komen. Ze komt er niet recht voor uit, maar aan alles merkt vrouw Eling wel, dat er niet van kan komen.

‘Haarm is toch ok zun stiefkop,’ denkt ze. En ze herinnert zich andere stijfkoppen, die er in 't oude huis geweest zijn. Dat heeft ook Wiecher-oom ondervonden, die zoo graag met de dochter van meester Ebbens was getrouwd. Toen werd het tegengehouden, omdat het geen boerin was en Wiecheroom had toegegeven, maar was altijd stil en eenzelvig geweest na dien tijd. Al zijn bezit had hij afzonderlijk gehouden en zijn broeder Luut, die een harde tegenstander was, had er niets van geërfd. Och, en dan nicht Marchien, Harm zijn zuster, die 't huwelijk klaar had met een zoon van een huurder, een flinken, knappen jongen. Dit moest ook overgaan en Marchien trouwde hals over kop met een rijken boer uit het Zuidenveld. Daar was niet veel goeds van gekomen. Beiden zochten hun troost bij den drank, Marchien en Roelf Dreeuws. Roelf dronk zich dood na een ongelukkig huwelijk met een ander meisje en Marchien, dat kon ook geen pochen lijden. Daar sprak men niet te veel over. Alles omdat ‘Luten volk zoo'n stijf hoofd en trotsch hart had’. Liever breken dan buigen. ‘Jao,’ dacht Hillechien, ‘maor dan en aner, zölf niet. Wiecher hef d' kop er veur holl'n, maor wij hebt 't enn nog niet.’

‘Het is niet mooi as ij zun stieve kop hebt,’ zegt Hillechien tegen haar man, ‘daor hef Fennechien nog niks te veul an. En daor komp ok niks van dat goed is. Ongelukken dat gef zuks.’

Klaas is het volkomen met haar eens. ‘Stiefkoppen daor heb ij gien wil van.’

Een paar dagen later doet ze aan Annechien en Roelfien verslag van haar reis.

‘As 't an Fennechien lag, dan kwamp zie wal, maor Haarm, dat is de bongel an 't bien, die heur tegenholt.’

[p. 138]

‘Gelukkig dat wij d'r maor niet met Wiecher over praot hebt,’ zegt Roelfien, ‘hie zul d'r mao last van hebb'n.’

‘Het is muiliek, dat is 't, maor wij hebt oes plicht daon. Wij hadd'n 't geern had, dat Fennechien kwaamp, maor as 't nusterij gef met Haarm, dan is 't beter van niet.’

‘Och, ij moet denken, zegt Hillechien, ‘zie hef 't al stoer genogt.’