Gods name’ had hij gezegd, en al zuchtend had hij zich met den witten das versierd.
De vrijheid van zijnen persoon had hij spoedig moeten slachtofferen; maar er was een punt, waarop de strijd langer had geduurd. Willem had vrienden van vroeger jaren; hunne vroolijkheid, hun gezelschap was zijn eenige troost in zijn ongeluk, en van 's morgens verheugde hij zich al dat hij 's avonds eenige uren de vreugde van weleer in hunnen kring terug zou vinden.
De vrouw had in het begin weinig tegenstand geboden; maar het was uitgesteld en geen verlaten werk.
Allengskens vond men, dat de man te laat tehuis kwam, en om half tien 's avonds zag men Willem huiswaarts trekken. Dan was het: ‘och! gij kunt ook geenen enkelen keer tehuis blijven,’ en ten minste éénen dag ter week moest Willem zijn gezelschap missen.
Op eens werd hij bij Moeder Boedaart geroepen.
‘Zie Willem,’ zegde zij op plechtigen toon, ‘als ik u mijne dochter gegeven heb, hebt gij beloofd, dat zij met u gelukkig zou zijn.’
‘Ja, Moeder,’ antwoordde Willem.
‘Welnu, doet gij wel al wat gij kunt om haar het leven zoet en aangenaam te maken? Hebt gij u niets te verwijten?’
‘Neen, Moeder,’ hernam Willem, en hij zoude haar zijne geslachtofferde sigaar kunnen aangehaald hebben, en zijnen witten halsdoek laten zien; maar hij had liever het tempeest af te wachten.
‘Nu, ik moet het u maar vlakaf zeggen,’ vervolgde de moeder met verontwaardiging, ‘met uwe vrouw zoo alleen te laten, haar des avonds te laten treuren, terwijl gij de koffiehuizen afloopt, het is schande, gij zult het arm meisje nog in haar graf helpen!’
Willem verschrikte zelf, dat hij een zoo diepe booswicht was.
‘Maar Moeder,’ stamelde hij, ‘ik zit den ganschen dag bij haar.’
‘Ja en gij ziet zeker niet, hoe mager dat uwe vrouw wordt: zij vergaat van dag tot dag.’
Willem zag er niets van, maar verstond, dat men hem van zijne laatste vrijheid wilde berooven.
Hij kende die wet. Hij ging naar huis en zijne vrouw ontving hem barsch; des avonds ging hij uit, en zijne vrouw was ziek gaan slapen, toen hij terug kwam; des anderen daags