Dichten en spelen van Jan van den Berghe

III Hantwaerpen int amorueze

Duer de valsche leeraers vol hypocryzyen,
Werdt bedeckt die gheweist heift van Adams tyen,
Dats scrifture, wiens dueght waer quaet om gronden.
Om haer te sprekene de zulcke benyen, ⁴
Nochtans waert nu wel noot met allen monden:
Gods belofte werdt ons duer haer ontbonden,
Van Adams tyden, twaer schade vergheten;
Hoe de dyluvye cam duer dwaerck der zonden
Over de waerelt, zy doeghet ons allen weten,
Dit es vast waer,
En Abrahams beloften; zijn dat secreten
Om te verborghen haer
Men zoude schriftuere wel spreken openbaer, ¹⁴
Maer den zac der ghierigheyt en es niet verzaeyt,

4 versta: sommigen beletten door afgunst dat men met haar spreke.

14 verzaeyt, verzaad.

[p. 53]

15

Deen verbaerghse hier, dander bedecse daer,

 

Och moght icse spreken, ic waer ghepaeyt.

 

 

 

Zy spreickt vander wet ende ghenaden ons heeren;

 

Om hem te believene can zy ons leeren,

 

Den oprechten wegh zonder ommegaen.

20

Al moghtmenze spreken, zulcke willent keeren,

 

Om haer eyghen bate en diversch vermaen. ²¹

 

Midts verleedijnghe willen zy ons doen staen ²²

 

Op ons eyghen verdienste; ten magh niet wezen, ^22-23

 

Neen, schriftuere zeght dat god wilt hebben ghedaen, ²⁴

25

De propheten zijn ooc ghetughen van dezen.

 

Naer mijn bevroeden,

 

Zy es tconfort onzer zielen ghenezen,

 

Vol alder goeden;

 

Gaef god dat zy haer moght te mywaerts spoeden,

30

En datze alomme moght werden ghespraeyt.

 

Zy es den schilt ieghens de helsche gloeden,

 

Och moght icze spreken, ic waer ghepaeyt.

 

 

 

Dat god de vader hooghst verheven,

 

Zynen eenyghen zuene heeft ghegheven

35

Tot smenschen zaligheyt, ghetuught zy bloot,

 

Den zondaer ghelijc zijnde in dit leven,

 

Ten cruce gheoffert voor cleyn en groot,

 

Mesmaeckt, ghestorven de schandelicke doot, ³⁸

 

Daer hy vanden hemele af was ghedaelt.

40

Och, haer te sprekene es certeyn wel noot,

 

Zy zeght claer, dat god voor ons allen heift betaelt,

 

Uut rechter minnen.

 

Waer om belastmen ons dan, als zy dit verhaelt

 

Ic cant qwalic verzinnen.

45

Wee hem die dongheloof rockt, dwelc wy spinnen,

 

Ende den rechten wyzer stellen verdraeyt!

 

Ic hope, de waerheyt zalze noch verwinnen:

 

Och moght icze spreken, ic waer ghepaeyt.

 

 

 

Prince.

 

 

 

Haer niet te moghen spreken, ic noch beclaghe.

50

God verrees glorieus ten derden daghe,

 

Devangelisten ons dat duer haer bedien,

 

Ende hoe hy opclam tot zynen behaghe,

21 diversch vermaen, allerlei praatjes.

22 verleedijnghe, het tegen-maken, doen afkeren van.

22-23 doen staen Op ons eyghen verdienste, ons heil zoeken in de verdienste van goede werken.

24 dat, dat wat.

38 Mesmaeckt, mishandeld.

[p. 54]

 

Ons hebbende metten helyghen gheest verzien.

 

Hoe moght ons god dan meerder liefde bien?

55

Hy en heift ons gheensins willen bezwijcken. ⁵⁵

 

O heere, hoe mueghdy dit al laten gheschien,

 

Datmen schriftuere deckt met menschen practijcken

 

In tvalsch bestieren,

 

Die de aerme vertroost, en ooc de rijcken ⁵⁹

60

In alder manieren?

 

Haer woorden zijn zoete als violieren, ⁶¹

 

Niet licht als tcaf, dwelc metten windt verwaeyt;

 

Haer dueght en volschreefmen noyt int papieren:

 

Och moght icze spreken, ic waer ghepaeyt.

55 bezwijcken, in de steek laten.

59 Die, t.w. de Schrift.

61 violieren, wel tevens bedoeld als signatuur van de kamer voor welke het refrein geschreven is.